samenvatting Tijdvak 9: de tijd van wereldoorlogen
27 vues 0 fois vendu
Cours
Geschiedenis
Type
VWO / Gymnasium
Samenvatting over tijdvak 9: de tijd van de wereldoorlogen. Gebaseerd op het boek Geschiedeniswerkplaats. Toelichting en uitleg bij kenmerkende aspecten. Eerste wereldoorlog, tweede wereldoorlog, holocaust en nog veel meer.
H9 De tijd van de wereldoorlogen
9.1 De Eerste Wereldoorlog
Oorzaken (1870-1914)
1. Groeiend nationalisme:
Fransen wilden revanche op Duitsers (door verlies Frans-Duitse oorlog 1870/71)
Opkomst van Duitsland nationalisme imperialisme
Men begon eigen land en volk beter te vinden dan anderen
2. Modern imperialisme:
Duitse Weltpolitik Duitsland wilde meer kolonies + meer invloed in Europa
o Duitsland was bang voor omsingeling door Frankrijk + Rusland
3. Bondgenootschappen:
Centralen vs geallieerden
o Geallieerden: Frankrijk, Rusland, Engeland
o Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Italië (1915 Italië bij geallieerden)
Door bondgenootschappen groeiend nationalisme
o Eigen bondgenootschap beter dan de andere
o ‘Samen staan we sterk’
o Landen voelden zich veiliger gingen zich onvoorzichtig gedragen
4. Wapenwedloop tussen Duitsland en Engeland:
Vanaf 1898: duitsland vergrootte vloot (vooral oorlogsschepen
Groot-Brittannië voelde zich hierdoor bedreigd door Duitsland.
o Door grote industriële ontwikkeling Duitsland bouwde grote oorlogsvloot.
o G-B bang dat Duitsland hun macht op zee en koloniale rijk zou aantasten.
Gingen zelf ook grotere vloot maken
Vanaf 1900 begon Duitsland een machtige oorlogsvloot te bouwen, naast een sterk
landleger.
Door uitgebreider arsenaal hadden landen meer zelfvertrouwen
5. Groeiend militarisme:
Leger werd verheerlijkt
Ernst van een oorlog onderschat, vooral in duitsland
Volgens alle plannen zou de oorlog kort duren.
6. Spanningen Balkan: Oostenrijk Hongarije + Rusland wilden allebei dit gebied
1914 directe aanleiding:
Moord op Oostenrijk Hongaarse Franz Ferdinand. Door Servische socialist
o Ultimatum: Oostenrijkse rechercheurs moesten in Servië de vrije hand krijgen
Kregen dit niet
o Oostenrijk-Hongarije verklaart Servië de oorlog
o Rusland helpt Servië als bondgenoot
o Duitsland helpt Oostenrijk-Hongarije als bondgenoot
Veer oorlogsverklaringen bondgenootschappen mobiliseren legers kettingreactie
,Verloop oorlog:
Von Schlieffen plan aanval van Duitsers op Frankrijk
Duitsland had te weinig troepen voor Rusland en Frankrijk samen
o Gedachte: Rusland doet lang over mobiliseren dus eerst Frankrijk
o Plan: eerst westfront (Frankrijk) na 6 weken meteen met troepen naar
oostfront (Rusland)
Frankrijk zijn zou binnen 7 weken verslagen worden
Onder Nederland door NL neutraal
Door neutraal België heen verrassen door aanval vanuit België
Von Schlieffenplan faalde:
1. Russische leger had maar paar weken nodig voor mobilisatie. Hierdoor
moesten er troepen naar oostfront westfront verzwakt
2. Von schlieffen ging uit van medewerking België uiteindelijk vochten de
Belgen hard terug duurde langer
3. Duitsland valt aan uit neutrale België onacceptabel G-B besluit oorlog
te verklaren, hadden dit anders misschien niet gedaan
4. Plan duurde langer door:
o Snellere mobilisatie FR + G-B dan verwacht
o Onbekend treinen- en wegennetwerk België + Frankrijk
5. Door loopgravenoorlog niet in staat om snel tegenpartij te verslaan
Slag bij Marne:
1914: Snelle opmars Duitsland komt tot stilstand bij Parijs
Nederlaag Duitsers bij slag bij Marne (rivier bij Parijs)
Duitse troepen graven zich in
o Ontstaan loopgravenoorlog
Snelle overwinning Duitsers onmogelijk gemaakt einde von Schlieffenplan
In totaal 2.556.000 vechtende soldaten 513.000 slachtoffers (massavernietiging)
Frankrijk
Fransen vallen aan in Elzas-Lotharingen werden teruggeslagen
Duitsers rukken op in België en Noord-Frankrijk werden ook teruggeslagen
Fransen en Duitsers graven zich in. West-Vlaanderen in 2 gedeeld door
loopgraven. Van bewegingsoorlog naar loopgravenoorlog
o Dit front bleef bijna 4 jaar muurvast zitten
Zo kwamen er veel meer fronten met loopgraven
, 1916: Geen vooruitgang oorlog.
Slag bij verdun
o Duitsland valt keer op keer op dezelfde plek aan
o Frankrijk versterkt Verdun veel doden.
Slag bij Somme
o Groot-Brittannië vs Duitsland
o In vijf maanden meer dan miljoen doden en gewonden
Weinig terreinwinst
1917:
2 Russische revoluties: Rusland sluit vrede met Duitsland
o Februarirevolutie: Rusland had last van hongersnood, ontevreden bevolking.
Tsaar afgezet Rusland wordt republiek
o Oktoberrevolutie: communisten onder leiding van Lenin
Lenin sloot vrede met Duitsland
Amerikaanse schepen worden aangevallen door Duitse onderzeeërs.
o Amerika gaat zich met oorlog bemoeien
o President: Wilson wilde naoorlogse wereld zonder oorlogen
1918:
Duitsers beginnen offensief rukken tientallen kilometers op
o Tegenaanval geallieerden
o Duitsers worden teruggedrongen zagen dat ze gingen verliezen
Duitse keizer vlucht naar Nederland
Nieuw aangestelde burgerregering in Duitsland moest vrede sluiten
11-11-1918: wapenstilstand
Dolkstootlegende: Duitse soldaten gaven schuld aan burgers en joden die niet
meevochten
1919: verdrag van Versailles
Duitsland wordt als verliezer, schuldige 1e wereldoorlog aangewezen
o Voelden zich vernederd.
VS keren zich af van Europa isolationisme (1919 – 1941)
Veel sancties tegen Duitsland
o Territoriale bepalingen
Elzas-Lotharingen terug naar Frankrijk
Veel grondgebied naar polen
Kolonies weg
o Duitsland mocht niet deelnemen aan Volkenbond
o Beperkt leger
o Enorme herstelbetalingen
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Tobiassnel. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
