Hoofdstuk 3: Microbiële celstructuur
Celstructuur
De vaste structurele componenten zijn het cytoplasma, de cytoplasmatische membraan (dit
omgeeft het cytoplasma) en meestal de celwand (geeft vorm en stevigheid aan de cel. Daarnaast
hebben bacteriën nog mogelijke additionele structurele componenten: een extracellulair omhulsel,
flagellen, fimbriae, curli, pili, sporen en inclusies. De cytoplasmatische membraan, de celwand en
het extracellulaire omhulsel samen wordt ook wel de celenvelop genoemd.
Celmembraan bacteriën
De celmembraan is een flexibele dubbele fosfolipiden laag (bijvoorbeeld fosfatidylserine) met
membraanproteïnen. Dit kan je vergelijken met de
celmembraan van menselijke cellen. Het is een
bilayer van fosfolipiden. Het binnenste gedeelte is
hydrofoob en het buitenste gedeelte is hydrofiel. De
vetzuren zijn via een esterverbinding verbonden aan
glycerol. Deze glycerol is dan weer verbonden aan
een fosfaat, waardoor het hydrofiele stuk negatief
geladen is. Vaak bevat het twee vetzuren van 12 – 18
koolstofatomen (soms meer). Het zijn dus bipolaire
moleculen.
Celmembraan archaea
De opbouw is verschillend vergelijkend met de
celmembraan van bacteriën. Archaea hebben
isoprenoïden dit zijn geen vetzuren, maar multimere
isoprenen: atomen met vijf koolstofatomen. Het is
een vertakte vorm van een koolwaterstof. Deze
isoprenoïden zijn via ethers verbonden aan glycerol
en zo kunnen twee types ontstaan: (1) Dubbellaag
van glycerol diethers (zie figuur A); of (2) een
monolaag van diglycerol tetraethers (zie figuur B).
Functies cytoplasmatische membraan
De celmembraan is een fysische barrière tussen het cytoplasma en de extracellulaire omgeving met
selectieve permeabiliteit: gassen en ethanol zullen door de membraan heen diffunderen; voor water
en ureum is de celmembraan partieel permeabel; en voor nog grotere moleculen is de celmembraan
impermeabel. Daarnaast bevinden zich in de celmembraan allerlei transportsystemen voor de
transport van componenten vanuit de omgeving tot in het cytoplasma en vice versa; maar ook de
elektronentransport voor energieproductie (oxidatieve fosforylering – mitochondriën zijn van
oorsprong bacteriën, dus bacteriën doen ook aan oxidatieve fosforylering op hun celmembraan!). De
celmembraan is betrokken bij synthese van andere celstructuren, denk aan de celwand, sporen,
flagellen, …. Daarnaast heeft het een functie bij de DNA-replicatie want in bacteriën zit het DNA
gebonden aan de membraan. Na de replicatie zijn de twee DNA-moleculen van elkaar gescheiden
door nieuwe membraansynthese. Als laatste heeft de celmembraan een rol in de enzymatische
reacties ter hoogte van het membraan, bijvoorbeeld celadhesie of fotosynthese.
Stabiliserende factoren
Bij de mens is de stabiliserende factor voor de celmembraan cholesterol. De meeste bacteriën
hebben geen stabiliserende factor, maar sommige wel. Mycoplasma heeft geen celwand, maar het
gebruikt sterolen om de celmembraan steviger te maken. Andere bacteriën, bijvoorbeeld
cyanobacteriën of de Streptomyces gebruiken hopanoïden als stabiliserende factor. Dit zijn vlakke
(plenaire) structuren met vijf cyclische eenheden.
Pagina 1 van 12
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lisaankersmit. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.