Hoofdstuk 8: Interactie mens-microbe
Microbiota
De microbiota, ofwel flora genoemd, is een verzameling van microben (bacteriën, fungi, virussen, …)
in een bepaalde biologische niche, bijvoorbeeld de mens. In een gezonde persoon zien we kolonisatie
van de ‘buitenkant’ (huid, mucosa, maagdarmkanaal) en zijn de inwendige weefsels bacterievrij. Tot
de microbiota behoren de commensalen (leven mee met mens/dier), de transiënte bacteriën (zijn
tijdelijk op het lichaam aanwezig, bijvoorbeeld wanneer je iets eet waar een bacterie op zit, maar het
lichaam doet hier niks mee) en de opportunistische bacteriën (zij leven met ons mee en kunnen een
infectie veroorzaken in geval van inefficiënt immuunsysteem óf beschadiging van de natuurlijk
barrière; met andere woorden: deze bacteriën zijn aanwezig en de mens heeft hier geen last van,
totdat de omstandigheden veranderen waardoor de mens hier wel last van kan krijgen). Het
weefseltropisme is dat bepaalde bacteriesoorten gelinkt zijn aan bepaalde weefsels, bijvoorbeeld
dat de bacteriën die voorkomen in de neus verschillend zijn van de bacteriën die voorkomen in de
mond, in de vagina of in de maag. De mogelijke interacties van de microbiota met de gastheer zijn:
(1) Commensalisme: voordeel voor een van beide, geen nadeel voor de andere (bijvoorbeeld de
bacteriën die voordeel hebben bij het leven op onze huid, maar wij ondervinden hier geen
voor-/nadeel van); (2) Mutualisme: voordeel voor beide; en (3) Parasitisme: ten koste van de
gastheer.
Microbiota – impact
De impact van de normale microbiota bestaat voornamelijk uit kolonisatieresistentie: het
verhinderen van de kolonisatie van pathogene bacteriën door (1) competitie voor bindingsplaatsen
en/of voedingsstoffen; en (2) productie van specifieke metabolieten wat zorgt voor een inhibitie van
de groei van pathogenen. Dus het feit dat er al bacteriën op onze huid/mucosa aanwezig zijn,
vormen een soort van barrière voor pathogene bacteriën. De bindingsplaatsen op de huid/mucosa
worden al bezet door de ‘goede’ bacteriën, wat voor competitie voor bindingsplaatsen zorgt. In de
vagina gaan de ‘goede’ bacteriën zuren produceren die een niche vormt zodat andere bacteriën niet
meer kunnen groeien en/of leven. Normale microbiota geeft ons ook een verhoging van de
immuniteit tegen pathogenen door inductie van kruisreactieve antistoffen. Ons lichaam heeft al
antistoffen gemaakt tegen de normale microbiota, deze antistoffen kunnen kruisreageren tegen
andere bacteriën waardoor zij sneller ongedaan gemaakt worden. Daarnaast gaan bacteriën de
ontwikkeling van immuun gerelateerde organen stimuleren, bijvoorbeeld de Peyerse platen in de
dunne- en/of blinde darm, dit is MALT weefsel (= mucosa associated lymfoid tissue). De dunne darm
zorgt ervoor dat de bacteriën van de dikke darm niet binnenkomen in de dunne darm. De Peyerse
platen worden geïnduceerd en herkennen de bacteriën uit de dikke darm die ze gaan bestrijden met
de immunologie, waardoor deze bacteriën worden geweerd van de dikke- naar de dunne darm. Als
laatste produceren bacteriën ook bepaalde vitamines (bijvoorbeeld B-vitamines, vitamine K2), dus
het is ook noodzakelijk dat we bepaalde darm bacteriën hebben.
Pathogene micro-organismen
Iets is pathogeen wanneer het gekenmerkt wordt door virulentie en wanneer het de capaciteit bezit
om infectie/ziekte te veroorzaken. Echter, de aanwezigheid van een pathogeen leidt niet
noodzakelijk tot een infectie (drager)! Ook het binnendringen van een pathogeen is niet noodzakelijk
om tot een infectie te leiden. De virulentie is de mate waarin een micro-organisme een infectie kan
veroorzaken. Dit is afhankelijk van de bacteriestam (bijvoorbeeld de aan- of afwezigheid van een
kapsel) en de vatbaarheid van de gastheer (onze eigen immuniteit). Er zijn verschillende types van
infecties: Een acute infectie kan komen door (1) obligate pathogenen: Als deze pathogeen aanwezig
is kan dit leiden tot een infectie wanneer wij niet gevaccineerd zijn of wanneer we deze bacterie nog
nooit hebben gezien, met andere woorden: dit kan leiden tot een infectie, tenzij verworven
immuniteit (bijvoorbeeld difterie (kroep) of pertussis (kinkhoest)); of (2) accidentiële pathogenen:
Deze pathogenen komen heel vaak in de omgeving voor (wijdverspreide microbe), maar door een
Pagina 1 van 5
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lisaankersmit. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.