Hoofdstuk 7: Ziekte
Conceptuele analyse – Concepten
Filosofie is en conceptuele analyse. De centrale vraag van de concept analyse is: “Waarover spreken
we als we spreken over X?”. Die X kan hier verschillende dingen zijn (kennis, rechtvaardigheid,
vrijheid etc.). Dan krijgen we de vraag: Wat is ziekte? Wat is kennis? De concept analyse leidt
idealiter tot definities van begrippen. Je kan dit eigenlijk beschouwen als een soort woordenboek,
maar niet elk concept wordt geanalyseerd. Alleen de concepten waarvan men zegt dat ze belangrijk
zijn voor ons (het moet enige relevatie hebben – het moet een ‘diepe’ rol spelen in ons begrijpen van
de werkelijkheid), worden maar geanalyseerd. Als deze concept analyse slaagt, dan hebben we een
concept open gebroken. Met andere woorden: We hebben de meer eenvoudige concepten
blootgelegd waaruit het grote concept bestaat. De meer eenvoudige concepten zijn dan de
noodzakelijke concepten voor een correct gebruik van het grote begrip (die we geanalyseerd
hebben).
Analyse van ‘filosofie’, ‘wetenschap’, ‘handicap’ en ‘ziekte’
Wat zijn de noodzakelijke en voldoende voorwaarden voor het correcte gebruik (de correcte
toepassing) van een term of concept? Bijvoorbeeld: “Wat is kennis?”. De waarheid is een voorwaarde
om tot kennis te komen, om de kennis te kunnen gebruiken. Maar, waarheid is geen voldoende
voorwaarde om kennis te kunnen gebruiken. Heel zelden is zo’n conceptuele analyse succesvol.
Telkens slagen filosofen erin tegenvoorbeelden te formuleren, gedachten experimenten te bedenken
of gevallen op te sommen waar deze analyse tegenaan botst en waardoor de analyse onderuit wordt
gehaald. Die voorbeelden zijn typisch vals positieve resultaten of vals negatieve resultaten.
Natuurlijk/onnatuurlijk en normaal/abnormaal?
We gaan in dit hoofdstuk door op het begrip ‘ziekte’. Ziekte en gezondheid is verwant aan andere
begrippenparen, namelijk natuurlijk/onnatuurlijk en normaal/abnormaal. Deze komen dicht bij
elkaar in de buurt! In de niet-biomedische wetenschappen (de niet-levende wetenschappen) spelen
de andere begrippenparen eigenlijk geen rol, er zijn namelijk geen normale/abnormale processen of
stoffen. Andere onderscheidingen worden natuurlijk wel gemaakt. Aristoteles: Er wordt een
onderscheid gemaakt tussen natuurlijke en onnatuurlijke bewegingen: een zwaar voorwerp die naar
boven gaat is een onnatuurlijke beweging, maar een zwaar voorwerp dat naar beneden gaat is een
natuurlijke beweging. Vroeger werden deze begrippenparen dus wél gebruikt, nu is dit beperkt in de
biomedische wetenschappen. Waar we in de biomedische wetenschappen wel onderscheid tussen
maken is fysiologie en pathofysiologie. Wat zorgt er voor dit onderscheid? Er zijn drie voorstellen die
dit klassiek overwegen:
1. Naturalisme: Ziekte en gezondheid worden onderscheiden op basis van feiten, van
wetenschappelijke bevindingen. Het is iets objectiefs (een wetenschappelijk oordeel) dat
deze twee begrippen uit elkaar haalt
2. Normativisme: Een subjectieve waarde (waardeoordeel) haalt deze twee begrippen (ziekte
en gezondheid) uit elkaar
3. Hybridisme (een combinatie van het naturalisme en normativisme): Een onderscheid wordt
gemaakt op basis van de combinatie van wetenschappelijke feiten en subjectieve normen
Normaal als wenselijk (normativisme)
Volgens het normativisme is de norm gewoon een menselijk (individuele of sociale) norm, het heeft
niets te maken met de natuur. De norm is geen norm in de natuur zelf, maar een norm in ons
denken. Het heeft te maken met de waarde in ons denken (een objectieve waarde) die we
projecteren in de natuur. Zij zeggen: “Iets dat onwenselijk of afstotelijk of slecht is, is ziek”. Dus iets
wat wenselijk of goed is, is gezond.
Pagina 1 van 6
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lisaankersmit. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.