Rechtsnormen= gedragsregels die door de overheid wettelijk zijn vastgesteld.
- Maatschappelijk leven geordend laten verlopen, conflicten oplossen.
- Het delen van normen en waarden binnen de samenleving.
Wat is rechtvaardig
De rechtsnormen proberen zoveel mogelijk overeen te komen met de opvattingen die de burgers
hebben over het goede en het kwade. Wat vroeger normaal was kunnen we nu heel vreemd vinden,
daarom veranderen we de rechtsnormen af en toe.
Ontstaan rechtsstaat
Rechtsstaat= Een staat waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen
machtsmisbruik en willekeur van de overheid.
- 1789 Franse revolutie maakt eind aan absolute monarchie (= regeringsvorm waarbij de
koning alle macht heeft.)
- 1789 Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger.
- 1798 Eerste Nederlandse grondwet
Grondwet= Wat de grondrechten zijn en hoe het land geregeerd moet worden.
Thorbecke legt macht koning grondwettelijk aan banden en gekozen
volksvertegenwoordigers krijgen meer invloed. (Vrije meningsuiting en kiesrecht)
1917 Alle mannen kiesrecht, 2 jaar later ook de vrouwen.
Een grondwet is geen garantie voor een rechtsstaat. Ook dictaturen (= bepaalt 1 machthebber of 1
partij in feite wat de regels zijn) hebben vaak een grondwet, maar de grondrechten worden er niet
gerespecteerd.
Rechten en plichten
In een rechtsstaat gelden niet alleen rechten (datgene waar je echt op hebt), maar er zijn ook
plichten (datgene wat je moet doen). Zo geld voor alle jongeren de leerplicht. De overheid heeft de
plicht tot goed onderwijs.
Rechtsgebieden
Publiekrecht en privaatrecht
Verschil?
Publiekrecht gaat over inrichting van de staat en over de relatie tussen burgers en overheid/
privaatrecht over de relatie tussen personen onderling.
Publiekrecht
Staatsrecht -> alle regels voor de inrichting van de Nederlandse staat (rechten en
Kamerleden).
Bestuursrecht -> verhouding tussen burger en overheid (vergunning)
, Strafrecht-> wettelijke regels van welk gedrag strafbaar is.
Privaatrecht
Personen- en familierecht-> zaken over huwelijk, echtscheiding, geboorte, overleiden en
adopteren.
Ondernemingsrecht-> onder welke voorwaarden je je bedrijf gaat oprichten.
Vermogensrecht -> alles met betrekking tot iemands vermogen (koop-, huur- of
arbeidsovereenkomst.)
Paragraaf 2, de grondbeginselen
Basis van de rechtsstaat
Rechtsstaat is als doel, de veiligheid van de burgers.
- Beschermen tegen de macht van de overheid.
- Zorgen ervoor dat de burgers gelijk worden behandeld.
- In vrijheid kunnen leven.
Deze doelen zijn uitgewerkt in grondbeginselen:
- Er is sprake van een verdeling van de macht.
- De grondrechten zijn vastgelegd in de grondwet.
- Door het legaliteitsbeginsel (= De overheid mag alleen beperkingen opleggen aan de vrijheid
van burgers als die beperkingen in wetten zijn vastgelegd.) mag de overheid alleen
beperkingen opleggen aan de vrijheid van burgers als die beperkingen in wetten zijn
vastgelegd.
Verdeling van de macht
Het principe van de machtsdeling of trias politica (= De trias politica is een politiek systeem dat
gebruikt kan worden voor het besturen van een staat. Het betekent dat je in die staat een
wetgevende, uitvoerende en een rechterlijke macht hebt. Het wordt daarom ook wel de scheiding
der machten genoemd.)
Bedacht door de Franse filosoof Montesquieu (1689-1755)
Machtsverdeling:
De wetgevende macht maakt de wetten waaraan burgers en de overheid zicht moeten
houden (bijv. leerplicht). Dit is de taak van het parlement en de regering samen. Meestal
komt een minister namens de regering met een wetsvoorstel en besluit het parement om
het voorstel goed of af te keuren.
De uitvoerende macht zorgt ervoor dat eenmaal goedgekeurde wetten worden uitgevoerd.
Hiervoor is de regering verantwoordelijk.
De rechtelijke macht beoordeelt of burgers of machthebbers wetten hebben overtreden.
Deze macht is uitsluitend in handen van de onafhankelijke rechters.
Checks and balances= de staatsmachten moeten elkaar controleren en aanscherpen.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur noellek. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.