Samenvatting van het boek Nectar biologie hoofdstuk 9 over Erfelijkheid. In deze samenvatting ga ik dieper in op de kruising tussen allelen, chromosomen, stambomen etc.
Chromosomenkaart
- In elke celkern van je lichaam zit 46 chromosomen, 23 van moeder en 23
van vader.
- Homologe chromosomen: twee chromosomen die samen een paar vormen.
- Karyogram: is een overzichtelijke rangschikking van je chromosomen
(binas 70b)
- Autosomen: ‘gewone’ chromosomen, van het paar zijn de vorm en grootte
gelijk.
- Het laatste chromosomenpaar van de 23 bepaald het geslacht.
XX -> meisje en XY -> jongen.
- Karyotype: hoe je het beschrijft van iemand, bijv iemand is 46, XX en
iemand anders 46, XY.
- Je kan aan een chromosoom niet zien welke erfelijke eigenschappen het
met zich meedraagt. Je kan dus alleen het geslacht aflezen.
Een chromosoom te veel of te weinig
- Als je een chromosoom te veel heb bij een paar bijvoorbeeld bij 21 (trisomie
21), heeft het kind/ diegene het syndroom van Down. Vaak gebeurd dat
wanneer er een verstoring optreed bij de meiose.
- Er kan dan dus 47 of 45 chromosomen ipv 46 zijn. (45, XX of 47, XY)
Eigenschappen
- Chromosomen bestaan uit DNA en steuneiwitten (binas tabel 70A).
- DNA bevat genoeg informatie die nodig is om te kunnen leven. Je hebt dus
voor elke eigenschap de informatie dubbel.
- Gen: de dergelijke informatie voor een bepaalde eigenschap
- Genoom: alle genen bij elkaar vormen het genoom.
- Fenotype: resultaat van samenspel tussen erfelijke factoren en het milieu.
Aangeboren en erfelijk
- Je wordt geboren met bepaalde eigenschappen, die zijn dus aangeboren.
- De baarmoeder kan daarvan ook invloed op hebben en dus moet de
moeder letten op haar eetpatroon (geen alcohol, niet roken etc).
, - Met dingen die zijn aangeboren, hoeft het niet perse erfelijk te zijn. De
moeder kan het ook zelf alleen hebben doorgegeven.
- Allelen: varianten van hetzelfde gen heten allelen.
Genen vursus milieu
- Emergente eigenschap: eigenschap dat nieuw is en wat je niet verwacht als
je naar alle factoren kijkt. Het komt niet uit DNA. Het zit hem in de
combinatie.
- Je allelen vormen bepaalde eigenschappen voor je genotype. Invloed door
milieu is fenotype.
Tweeling
- Tweelingonderzoek: onderzoek je wat de bijdrage is van de allelen
(genotype) en het milieu aan de ontwikkeling van een eigenschap.
Makkelijker gezegd; Komt zoiets door erfelijke informatie of is je omgeving
verantwoordelijk voor je eigenschappen.
- Bij eeneiige tweeling bijvoorbeeld, is alle erfelijke informatie hetzelfde,
alleen zijn de eigenschappen niet hetzelfde omdat het milieu anders
is/was.
9.2 Familiestamboom
Sproetenstamboom
- Dominante allel speelt de baas over de recessieve allel. Vaak is dominant
een hoofdletter (A, N mnu welke letter) en recessief een kleine letter (a, n
mnu welke letter).
- Voor een eigenschap telt vaak: twee varianten van een gen; een allel met
informatie van het een en een allel met de informatie van het ander. Daar
is een allel dominant en het andere recessief.
- Vaak kan je in het stamboom zien, welke allelen de familieleden hadden.
Stambomen
- Een stamboom geeft goed overzicht van de overerving van een bepaalde
eigenschap in de familie.
- vrouw is ○
- man is □
- Als er in de familie sproeten rondgaat en sproeten zijn dominant, dan
heeft iedereen met fenotype sproeten een genotype SS of Ss. ss is namelijk
geen sproeten.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur maureenhogema. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
