! 1 R foneem : geen onderscheid tss rollende / normale
Fiets <-> Niets : enige verschil; duidt aan dat het versch woorden zijn: f-n fonemen
Hand <-> Tand
GRAMMATICA = beschrijving vd regels om taalelementen te verbinden tot grotere gehelen
Syntax:
o Focus: verbinding v woorden woordgroepen + v woordgroepen zinnen
Morfologie
o Focus: verbinding v morfemen woorden
o Concreet: regels voor vervoeging / verbuiging / woordvorming
verandering vh woord: Tafel tafels / tafeltje
Loopt : geeft 3e pers. Aan
Mooie kast : draagt geen betk op zich; geeft aan dat ‘kast’ een de-woord is
Mooi paard : = het-woord
Fonologie
o Focus: verbinding v fonemen morfemen
(grammaticale) semantiek (=betk leer)
o Focus: semantische beperkingen op grammaticale verbindingen
vb. de lange zanger verzamelt paperclips
= grammaticaal correct MAAR inhoudelijk slaat de zin nergens op
o Formele kenmerken: syntactische, morfologische, fonologische kenmerken
o Semantische kenmerken: betekenis
,2. TRADITIONELE GRAMMATICA
ALGEMEEN
Ontworpen voor LAT/GR
Later toegepast op volkstalen (bv NL)
Via schoolboeken overgeleverd
Bestaat uit: woordleer – zinsleer
WOORDLEER = woordontleding = taalkundige ontleding
Categorisering o.b.v. syntactische / morfologische / semantische kenmerken
Traditioneel: 10 Woordsoorten
o Zelfstandig naamwoord (substantief)
o Lidwoord (artikel)
o Voornaamwoord (pronomen)
o Telwoord (numerale)
o Bijvoeglijk naamwoord (adjectief)
o Bijwoord (adverbium)
o Werkwoord (verbum)
o Voorzetsel (prepositie)
o Voegwoord (conjunctie)
o Tussenwerpsel (interjectie)
ZINSLEER = zinsontleding = redekundige ontleding
categorisering o.b.v. hun functie in de zin
zinsdelen
o gezegde: werkwoordelijke gezegde / naamwoordelijke gezegde..
o onderwerp
o voorwerpen: LV / MV / BV / VzV..
o bijwoordelijke bepaling: tijd / plaats / reden..
o andere bepalingen: (bv. niet)
vb. woordleer
De student eet een groene appel.
Lidw ZN WW lidw BN ZN
vb. zinsleer
De student eet een groene appel.
O PV LV
, HISTORISCHE SITUERING
klassieke oudheid
o focus op woordleer (flexie/naamvallen)
o 1e E v.C. Varro : grammaticus LAT
4e E v.C. Donatus : grammaticus; schreef boeken die werden gebruikt om LAT te leren
Middeleeuwen
o Voortzetting klassieke benadering
o Verdere verspreiding grammatica Donatus
‘een donaat’ = soortnaam voor boeken die Donatus schreef
Vanaf einde 15e E
o Aandacht voor volkstaal
o Beschrijvingen v volkstaal m.b.v. klassieke grammatica
1584: eerste Nederlandstalige grammatica (twe-spraack vande Nederduitsche letterkunst)
Roemer x Gideon voerden dialoog over grammatica
Leyden-christoffel plantyn: 1585 val van Antwerpen groeiend aantal protestanten die worden
bestreden door spanjaarden protestanten vluchten naar NL, plantyn ook (leiden)
1805: verplicht onderwijs voor ambtenaren (spraakkunst)
1804: officiële spelling in opdracht van de overheid
Vanaf 19e E: stilaan ook aandacht voor zinsleer
o 1814: Nicolaas Anslijn : Algemene Nederlandse Spraakkunst! (≠spelling)
o 1892-1896: Cornelis den Hertog
3. ANS: ALGEMENE NEDERLANDSE SPRAAKKUNST (EXAMEN!)
1984: 1e editie / 1997: 2e editie
2002: E-ANS (digitaal)
Belgisch-Nederlandse samenwerking – initiatief van Nederlandse Taalunie
Descriptief karakter (=beschrijvend) (<-> normatief=voorschrijvend)
Welk NL wel/niet?
wel: standaardtaal
= algemeen bruikbare woorden/structuren
= ongemarkeerde taal
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ma2. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €11,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.