Samenvatting van de historische context over de Republiek, uit de 4e editie van het examenkatern van Memo.
Ik heb er al velen mee blij gemaakt op school en ik hoop dat ik jou ook kan helpen slagen!
Historische context 1: Republiek der Zeven
Verenigde Nederlanden
– Opstand in de Nederlanden (1515-1572)
1515-1555: Karel V heerst over gebieden in Nederland, Luxemburg en België
In Nederland woonden veel mensen in steden. Stedelingen betaalden belasting in ruil voor
privileges, voorrechten voor personen of gebieden → steden en burgers sterke positie
Karel voerde politiek van centralisatie, met Brussel als politiek centrum
Drie Collaterale Raden =ondersteunden Karel, met edellieden en ambtenaren.
In 16e eeuw ontstond religieuze crisis (Reformatie) met Maarten Luther en Johannes Calvijn
als bekendste critici. Karel liet Luther verschijnen op de Rijksdag in Worms om zijn kritiek te
herroepen, maar dat deed hij niet. Ze riepen op om zelf de bijbel te lezen. Na een tijdje
werden Luthers boeken verboden, zoals veel protestboeken.
Afsplitsing katholicisme en protestantisme, met de lutherse (lutheranisme) en de
calvinistische (calvinisme).
Karel was katholiek, dus tegen protestantisme en hield het tegen. In het Duitse Rijk hielp dit
niet, dus de plaatselijke machthebbers mochten zelf de religie bepalen, wat werd geregeld bij
de Vrede van Augsburg (“cuius regio, eius religio”; 1555)
In NL had Calvijn aanhang en in tegenstelling tot Luther vond hij dat iedereen zelf een kerk
mocht beginnen.
Ketters, zoals Luther en Calvijn, moesten de doodstraf krijgen, het Bloedplakkaat.
1555: Filips II volgt zijn vader op
Zette kettervervolgingen door, zelfs veel katholieken waren het hier niet mee eens.
April 1566: edellieden dienen Smeekschrift der Edelen in met het verzoek om de
vervolgingen te stoppen.
Filips II was toen afwezig, maar de aanwezige toezichthouder legde het stil: mensen durfden
naar calvinistische preken te gaan: hagenpreken.
De vrijheid voor calvinisten liep uit de hand en ze vernielden vele beelden in de kerken: de
Beeldenstorm.
Als gevolg daarvan stuurde Filips de Hertog van Alva naar Nederland. Hij straft calvinisten in
de Raad van Beroerten, algauw bekent als de Bloedraad.
Velen vluchtten NL uit, waaronder Willem van Oranje (was katholiek!). Hij was stadhouder
van F in delen van NL. Hij legde zijn stadhouderschap neer en riep op tot verzet. Dit was niet
heel succesvol, maar de watergeuzen (= opstandelingen die schepen op zee aanvielen) wel.
In 1572 veroverden ze Den Briel en de opstand groeit.
Willem van Oranje werd de leider en stadhouder (maar dan tegen de Spanjaarden).
Memo examenkatern | VWO | 4e editie
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Marindedr. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €0,00. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
