Dit is een samenvatting dat het boek, de ppt's en wat er in de les gezegd is geweest bevat. Dit document gaat enkel over hoofdstuk 2.
De volledige samenvatting is ook te vinden op mijn profiel.
Hoofdstuk 2: Socrates en de sofisten
De sofisten
Rondtrekkende leraarsfilosofen
Sofisten zijn rondtrekkende leraarsfilosofen, ze geven tegen betaling filosofisch onderricht
aan jonge mannen die politieke ambities hadden. (Athene, 5e eeuw v.C.)
Ze noemen zichzelf sofistès (= beoefenaren van de wijsheid). Ze legden zich vooral toe op de
kunst van het spreken (grammatica), het argumenteren (dialectica) en het overtuigen
(retorica). Ze maakten eerst een onderscheid tussen natuur (physis = datgene wat zich
vanzelf ontwikkelt) en nomos (datgene wat door de mens is gemaakt). Dit zijn de voorlopers
van de hedendaagse natuur en cultuur. Vanuit een relativistisch oogpunt bestaat er GEEN
absolute waarheid.
Protagoras: de mens is de maat
Protagoras is de belangrijkste sofist. Hij zou een leerling van Democritos zijn geweest en nam
van hem de materialistische kijk op de aard van de kosmos over, namelijk dat alles in de
natuur te herleiden is tot materiële deeltjes.
‘De mens is de maat van alles’ -> vat kernachtig samen wat relativisme betekent. Bij gebrek
aan een absolute maatstaf, bepaald elke mens op zichzelf wat goed, juist of waar is.
-> Vb: Noorse en Egyptische toerist (weer).
Typisch voor Protagoras en de sofisten met hem ook dat ze niet ingingen op metafysische
vragen. Ze stelden zich op dat vlak agnostisch op.
Thema’s van de sofisten
1. Relativering van de traditionele waarden
2. Protagoras, de belangrijkste sofist
I. ‘De mens is de maat van alle dingen’: er is geen absolute maatstaf, de maatstaf is
relatief aan de persoon in kwestie
II. ‘Van goden weet ik niets, niet dat ze bestaan, noch dat ze niet bestaan’ ->
agnosticisme
III. ‘Over elke zaak bestaan er 2 opvattingen, die tegenover elkaar staan: scepticisme
(geen absolute zekerheid)
3. Humanisme: alle mensen zijn gelijkwaardig, sofisten beschouwden zich als wereldburgers
en waren tegen adellijke privileges en tegen slavernij.
Kritiek van Plato op de sofisten
- Een relativistische houding gaat gepaard met meer openheid dan een absolutistische
houding.
- Als er gaan algemene standaard is, wordt macht een belangrijke factor en moet waarheid
het dikwijls afleggen tegen misleiding en manipulatie.
- Socrates en Plato hebben zich vaak verzet tegen het relativisme, volgens Plato bestaat er
wel degelijk een absolute fundering van de goede waarden.
- Het beeld dat overblijft, is dat de sofisten er op uitwaren om recht te praten wat krom was,
en dat macht belangrijker is dan de waarheid.
- Sofisme en sofisterij worden synoniemen van drogredenen, spitsvondigheid en
gewiekstheid.
- Als waarheid relatief is, dan komt het er vooral op aan de ander te overtuigen en wordt de
verpakking belangrijker dan de waarheid zelf.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur martheblommaert. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
