Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
In deze samenvatting van bijna 30 pagina's zijn 3 historische contexten op een fijne manier samengevat. Hiermee heb ik de vwo examenstof goed onder de knie. De leidende vragen en verplichte voorbeelden staan handig aangegeven en gemarkeerd. De stof is in kopjes verdeeld en de Franse revolutie is op...
na napoleon (1815-1848)...............................................................27
De republiek (1515-1648)
, Het begin van de opstand (1515-1572)
Leidende vraag: waardoor brak er een opstand uit in de Nederlanden?
Vorst: Karel V en zijn zoon Philips II
Oorzaken:
- Centralisatiepolitiek: bestuurders van steden zagen het centralisatiebeleid
als een bedreiging voor de privileges.
- Kettervervolgingen: bloedplakkaten (1550) en Bloedraad van Alva (1567
opgericht)
- Economische crises: hoge belastingen voor oorlogen, handel stilgelegd
werkeloosheid, oogsten mislukt door strenge winters.
Centralisatiepolitiek: (oorzaak)
1531: Karel v vormde de collaterale raden.
- Raad van state (buitenlandse politiek, meeste aanzien)
- De geheime raad (wetten en rechtspraak)
- De raad van financiën (belastingen)
K.A. Het begin van Staatsvorming en centralisatie
Reformatie van Duitse landen:
1517: publiceerde Luther zijn 95 stellingen tegen de misstanden
van de kerk
Kritiek van Luther op de kerk:
FIGUUR 1 ALLEEN BIJBEL IS
- Eigen staat en leger (wereldlijke macht)
NODIG, DIE MOET DAAROM
- Handel in aflaten IN VOLKSTAAL WORDEN
- Onwetendheid van geestelijke VERSPREID
- Relikwieën en erediensten
Karel V riep rijksdag in Worms (1521) Luther bleef bij zijn opvattingen
scheuring van de kerk Karel V verklaard Luther vogelvrij Luther werd
beschermd door de vorst van Saksen en liet de bijbel vertalen
Godsdienstoorlogen in het Duitse rijk Vrede van Augsburg (1555): in Duitsland
geldt voortaan de regel, wiens gebied, diens godsdienst.
K.A. de protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-
Europa tot gevolg had.
Vanaf 1560 werd het calvinisme bekend, Calvijn vond dat gelovige zonder
toestemming van de overheid kerken moesten vormen en zo nodig in opstand
komen tegen de goddeloze overheid. (Luther oneens)
, Kettervervolging: (oorzaak)
Karel v stelde inquisitie in om protestantisme te bestrijden (1521) Karel v
stelde bloedplakkaten in (1550), alle ketters moesten worden gedood.
K.A. Het streven van Vorsten naar absolute macht
Bestuurders vonden bloedplakkaten aantasting van de privileges, burgers
mogen alleen door de stedelijke rechtbank worden berecht. Karel vindt dat hij
privileges mag aantasten omdat hij de absolute macht heeft.
Filips II volgt zijn vader Karel v op
In 1565 vroegen edelen of Filips de ketters minder hard wilde aanpakken en
Willem van oranje wilde dat meer geloofsvrijheid. Filips gaf de landvoogdes
Margaretha van Parma de taak om de bloedplakkaten strenger in te voeren In
1566 boden edelen haar het smeekschrift aan om de kettervervolging te
staken Belofte landvoogd: tijdelijk minder kettervervolgingen calvinisten
begonnen hagenpreken liepen uit tot beeldenstorm
Reactie op beeldenstorm:
- Landvoogdes eist trouw van de Nederlandse edelen Willem van Oranje
weigert de trouw en vertrekt naar Duitsland
- Filips stuurde de hertog van Alva naar Nederland als nieuwe landvoogd
Alva stelde de raad van beroerten in die ketters executeerde Willem van
oranje riep op tot verzet (Tegen Alva, niet Filips) en viel de Nederlanden in met
een huurleger invasie mislukte en oranje kreeg alleen steun van de
watergeuzen (gevluchte Calvinisten) onrust nam toe door wreed optreden en
nieuwe belastingen 1 april 1572 namen de watergeuzen den Briel in
steeds meer steden sloten zich aan bij de opstand juli 1572 werd oranje
opnieuw uitgeroepen tot stadhouder en leider.
Verplichte voorbeelden:
- Luther verschijnt voor de rijksdag in Worms (1521)
- Instelling van 3 collaterale Raden (1531)
- Instelling bloedplakkaten (1550)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur maudplugers. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
