1.Prehistorie ( 4.000.000 vC – 3000 vC)
= alles voor 3000 vC, lange periode (miljoenen jaren)
! hoe werd de omgeving ingericht?
Domesticatie van het vuur
= aanpassingen van de omgeving voor menselijk gebruik
à vuur controleren & gebruiken
Het vuur werd aangenaam
Oorsprong architectuur: primitieve hut
! vuur bij constructies: rook, de vlam…
Reynar Benham: environmental behavior of a tent around a camp fire
1ste mensen: nomaden, geen vaste woontplaats
à schuilplaats met natuurlijke beschutting: technisch + beheersen van het mysterie +
kunstobjecten (stadelgrot, beeldje van de Leeuwenman)
Muurschilderingen in grot van Lascaux ( 10 000 – 20 000j.)
- Pas in 1940 ontdekt
- Moeilijk bereikbaar
Cultuur belangrijk à jacht
Veel grotten in de Pyreneeën gevonden.
1ste vroege nederzetting (geen nomaden), intelligenter.
à eten doormiddel van landbouw
à complexere samenleving (groepen, handel, geld…)
- Werktuigen: specialisatie van groepen
- Bouwmiddelen: hout, klei
1ste echte steden: Midden- Oosten – Mesopotamië ( Rivieren Tigris-Eufraat)
Neolistische steden:
1. Cathaloyuk, Turkijke
- Alle huizen tegen elkaar
- Rechte hoeken, ingenieuse manier gepuzzeld
- Groepen samen wonen, kleine oppervlaktes
2. Jerricho
- Ovalen vorm, stadsmuur, versterkete stad, paleis
- Gepleisterde schedels ( voorlopers mummicifatie?)
Adobé = lemen blokken
,Negalitische cultuur (Europeanen):
The long man of Wilmington (Engeland) 1000vC
- reusachtige krijtekeningen op heuvelflanken
Stonehenge 2300vC
- Zomersolstitium: as van de zon, langste dag van het jaar in de as recht op het altaar.
- Architraafbouw: 2 blokken in verticale richting waarop 1 in horizontale richting.
Menhirveld in Carnac 5000vC
- Proberen in contact te treden met honger belangrijke status
Ambitie van de mens aanwezig: betekenis geven aan de omgeving.
2.Mesopotamië
à Egypte loopt parallel
Oudheid 1: Mesopotamië = het land van de stromen
1. Sumerische rijk
2. Akkadische Rijk
3. Assyrische Rijk
4. Nieuw Babylonië
5. Perzië
De toren van Babo
- Cultuur: grote bouwwerken, grote rijken, richting de hemel
Sumerische rijk (3500-2300vC)
Handel ontstaat, politieke stabiliteit, verkeer steden
Staasstructuur: Theocratie = hoofd koning- priester ( dichtste stap naar de goden)
Ziggurat = plateau/podium met afgeschuinde kanten/soort trap.
à symboliek: zo dicht mogelijk bij de Goden
Vb.: Witte tempel & Ziggurat van Uruk.
- Glanzend pleisterwerk
- Elitair religieus tempel: hoog gelegen (koning), macht tonen
Typologie: manier van bouwen, een type
à Processie voor je boven bent, tempels vrij gesloten, kleine ruimtes (offers)
Ziggurat van Ur (2500vC)
- Lange smalle trappen
- Complexe ceremonie
- Deel van groter stedelijk geheel
,Akkadische rijk (2300vC – 1500vC)
Babylon
Codex van Hammurahi (1780vC)
- Koning & vertegenwoordiger van de Zonnegod
- Wettekst: op stele, spijkerschrift
Stele Naram-Sin (2255-2219vC)
Assyrische rijk (1500vC – 612vC)
Nineveh
- Van Egypte tot in wat nu Turkije, Irak, Iran is inclusief Cyprus, op zijn hoogtepunt
onder Assurbanipal.
Leeuwenpoort van Bogazkoy
- Poort van stad & leeuwen
- Macht: verfijning kunst
Stad Horsabad
- Paleis complexen rond Ziggurat: ook complexer
- Volledig uit leem
à leem heeft een beperkte draagkracht
- Stadspoorten met runderen
à figuratieve reliëf kunst, decoratie gebouwen
Nieuw Babylonië (612vC – 539vC)
Babylon verder uitgebouwd
Stadspoort van Babylon = Ishtar Poort, ceremonieel centrum
Persepolis Paleis van Darius de Grote
- Grote ruimtes met veel zuilen: stevigheid
- Ceremoniële trap naar audiëntiezaal
- Offers koning: God
- Kapiteel: bovenste stuk van de zuil
, 3.Egypte (2679vC – 1076vC)
Tempel van Aboe Simbel : uitgehouwen tombe van Ramses 2de (1250vC)
Materialen: natuursteen, voordeel: monumentaliteit, grote sculpturen…
Cultuur: complex godenstelsel, traditie rond de doden (eeuwige leven à monumentale
gebouwen)
Geïsoleerde ligging:
De Nijl: connectie: transport, eenheid en stabiliteit cultuur, bescherming
Plek van handel: handelsstromen, verschillende stenen vervoeren, hout fruit, goud,
edelstenen
à machtig rijk: bouwwerken: tempels, grafmonumenten
Woonarchitectuur x: overstroming cycli van de Nijl ( elke keer hun huis opnieuw moeten
opbouwen)
Iconografie = symboliek achter een beeld
Natuur & macht!!!
Tempel van Aboe Simbel
- De as (rechte lijn) met equinox = dag & nacht even lang
! De Nijl: levensader van Egypte
Relaties tussen architectuur en natuur
Hiërarchie: hoe dieper in het graf, hoe heiliger de plek
Farao (= groot huis) = God
+/- 3000vC: eenmaking Boven-Egypte en Beneden Egypte
Schminkpalet van koning Narmer (3100vC)
- Oudste hieroglief
- 64 cm hoog
Kronen van de farao’s
- Wit: lotusbloem + ureusslang:
Opper-Egypte
- Rood: papyrusbloem + giergodin:
Neder-Egypte
- Dubbele kroon: eengemaakte
Egyptische rijk
