Handboek: de rechtstaat (p.3-26), patiëntenrechten (p. 546-564) en geheimhoudingsplicht
(p.242-249)
1 Wat is het recht?
1.1 Oorsprong en noodzaak van het recht
Het recht is er om het samenleven van mensen mogelijk te maken
Samenleven is slechts mogelijk wanneer wij van elkaar weten hoe wij in bepaalde
omstandigheden zullen reageren bv. rechts rijden met de wagen
Een samenleving kan pas bestaan wanneer er bepaalde afspraken worden gemaakt
die het mogelijk maken te voorspellen hoe iemand in een gegeven situatie zal
reageren
Door en dankzij het recht moet het leven in groepsverband mogelijk zijn
1.2 Het begrip recht
Recht is een gehaal van gedragsregelen, voorschriften die ons gedrag in een
bepaalde richting pogen te sturen
Het recht bestaat uit gedragsregels die afdwingbaar zijn, die nageleefd moeten
worden, doet men dit niet dan loopt men het risico te worden gesanctioneerd
Een rechtsregel is afdwingbaar via het staatsapparaat, het ontleent zijn gezag aan de
overheid. Bij niet-naleving ervan kan het staatsapparaat in werking treden (politie,
rechtbanken) om de naleving af te dwingen DUS alleen de overheid kan een
rechtsregel uitvaardigen
Ook burgers onderling kunnen afspraken maken (= verbintenissen) die afdwingbaar
zijn via staatsapparaat
2 Bronnen van het recht
1
,2.1 De wet
Onderscheid tussen de wet in formele en materiële zin
Wet in formele zin:
Een wet die naam vorm tot stand gebracht is door de tussenkomst van de
wetgevende macht
Wetgevende macht berust in België enerzijds bij de federale wetgevende macht
bestaat uit Federale Kamers (Kamer van Volksvertegenwoordigers en voor beperkt
aantal aangelegenheden, de Senaat) samen met de Koning en anderzijds bij de
parlementen van de gemeenschappen en gewesten samen met hun regeringen
Wet in materiële zin:
Elk algemeen bindend voorschrift dat door een bevoegde overheid wordt
uitgevaardigd ter bevordering van het algemeen welzijn
Verschillende soorten wetten in materiële zin
a) Internationale verdragen – Handelingen van supranationale organen
Bv. Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de
fundamentele vrijheden (internationaal verdrag in 1950 te Rome gesloten, in 1955
goedgekeurd door België)
De artikelen uit dit verdrag zijn van toepassing in België en men kan er zich
op beroepen voor de rechtbank
Bepalingen uit dit verdrag winnen steeds meer aan belang en ook in
gezondheidzorg zal men er in toenemende mate rekening mee moeten
houden
Bv. Verdrag houdende oprichting van de Europese Economische Gemeenschap
(hvso)
Door goedkeuring van dit verdrag heeft België aan Europese overheden de
bevoegdheid verleend om maatregelen te treffen die niet enkel bindend zijn
voor België, maar ook voor de Belgen als zodanig
deze maatregelen: verdag = verordeningen en richtlijnen
Verordening = Europese wetgeving die direct door burgers kan gebruikt
worden en moet nageleefd worden, is voor elk land gelijk
Richtlijn = rechtshandeling die een bepaald doel vastlegt dat alle lidstaten
moeten bereiken, maar zij bepalen zelf op welke manier zij dat doel zullen
bereiken
b) De grondwet
2
, Wordt opgesteld wanneer een land onafhankelijk wordt
Fundamentele wet die de inrichting en onderlinge verhouding van de staatsmachten
regelt, en de essentiële grondrechten en vrijheden van de burgers vastlegt
Rechten uit deze wet bestaan uit: politieke rechten (kiesrecht), persoonlijke rechten
(onschendbaarheid van de persoon en van de woning) en de maatschappelijke
rechten (vrijheid van onderwijs)
België: °1830 onafhankelijk
Nieuwe politieke partij ontstaat wanneer ergens een probleem is en nood is aan een
nieuwe beweging
c) Federale wetten, Gemeenschaps- en Gewestdecreten
Decreet = rechtsregel die geldt voor gemeenschappen en gewesten
Eén uitzondering: in Brussels Hoofdstedelijk Gewest spreekt men van ordonnanties
en niet van decreten
Door een decreet kan een federale wet worden gewijzigd, aangevuld, vervangen of
opgeheven
Decreet = geografisch
In België: zowel gemeenschappen (Nederlandstalig, Duitstalig en Franstalig:
persoonsgebonden bevoegdheden) en gewesten (Vlaanderen, Wallonië en Brussels
Hoofdstedelijk Gewest: plaatsgebonden bevoegdheden)
7 parlementen in België: drie volgens plaats, drie volgens persoon en federaal
parlement
d) Ordonnanties
Sinds 1 januari 1989 beschikken Brussels instellingen ook over een wetgevende
macht = ordonnanties
Onderscheid tussen ordonnanties van Brussels Hoofdstedelijk Gewest
(gewestordonnanties) en de ordonnanties van de Gemeenschappelijke
Gemeenschapscommissie inzake onder meer persoonsgebonden aangelegenheden
te Brussel (communautaire ordonnanties)
e) Wetskrachtige KB’s
Komt niet voor in grondwet
Het is een KB dat wordt opgenomen op grond van een wet houdende toekenning
van bijzondere of buitengewone machten aan de Koning en dat betrekking heeft op
een aangelegenheid waarop deze machten slaan
Wetskrachtige KB’s worden genummerd
f) KB’s
Door de koning, en mee ondertekend door ministers
In koninklijk besluit staat lijst van paramedische beroepen
A-, B- en C-handelingen staan in koninklijk besluit (KB nummer 78, 10 mei 1890..)
g) Besluiten en verordeningen van de deelstaatregeringen
Regering van de gemeenschap of gewest maakt de verordening en neemt de
besluiten die voor de uitvoering van de decreten nodig zijn
h) Ministeriële besluiten
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur marthebraem. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.