HANDBOEK RECHT VOOR WELZIJNSWERKERS
Deel 1. Strafrecht
HOOFDSTUK 1: HET MISDRIJF
Afdeling 1: Indeling van misdrijven
- Overtreding
o Kleine misdrijven
o Laagste soort straffen
Gevangenissenstraf 1 tot 7d
Autonome probatie van max 1 jaar (met voorwaarden)
Toezicht met een enkelband
Werkstraf/ geld 1 tot 25euro (8x vermenigvuldigd door
Koninklijke Besluit)
o Politiestraf - Politierechtbank
- Wanbedrijf: handeling die gestraft
o Voorbeeld als je de daad ziet in het Strafwetboek, spreek je over een
wanbedrijf
o Ergere straffen
Gevangenisstraf 8d tot 5j
Autonome probatie van max 2 jaar (met voorwaarden)
Toezicht met een enkelband
Werkstraf/ geld vanaf 26 euro (8x vermenigvuldigd door
Koninklijke Besluit)
o Correctionele straf – Correctionele kamer (rechtbank van Eerste Aanleg)
- Misdaad
o Verkrachtingen,..
o Straffen
Opsluiting in gevangenis van min 5j tot levenslange opsluitingen
o Criminele straf – Hof van Assisen
Afdeling 2: De kwalificatie
- door OM (openbare ministerie) die de maatschappij vertegenwoordigt, en
beslissen autonoom
- vordering voor bevoegde rechtbank
- tenzij: contraventionalisering – correctionalisering
- uitz.: klachtmisdrijf (OM gaat vervolgen als het slachtoffer een klacht heeft
ingediend)
o Laster
o Eerroof
Verhaal waar de 2 bovenstaande afdelingen in voorkomen: Hassan, turkse
afkomst, concurerende cafebaas doodgeschoten (laatste misdrijf), andere
cafebaas geschoten (eerste misdrijf) slagen en verwondingen, want is in
de been en krijgt probatie straf. Ook nog geschoten op mineraris,
waarvoor hij wel gestraft wordt met gevangennisstraf. Na 2 jaar komt hij al
vrij (straf uitgezeten). Er zijn verschillende straffen gepleegd (herhaling
,genoemd). Laatste misdrijf komt voor bij de OM als moord voor bedachte
daad die voorkomt bij hof van assissen w gezien als criminele straf!
- Doordat er zovele misdrijven zijn gebeurd, kan er ook een psychiater aan pas
komt.
- Verdachte kan hij zichzelf ook verdedigen via de advocaat
- Met de kwalificatie gaat er een keuze gemaakt, maar moord met
voorbedachte daad is een criminele straf, ergere straf! Hij had een geladen
wapen bij. 29 jaar was zijn straf, want uiteindelijk gekozen is geweest door de
rechter.
Keuze jury door hof van assissen: ze gaan kijken hoe je bent als persoon
(dominant, rascitisch,..)
,Afdeling 3: Bestanddelen
- Materieel bestanddeel: het is waarneembare, aanwezige, concrete feit, aan de
buitenkant (uitwendig)
o Vb een slag in het gezicht, iemand vermoorden
- Moreel bestanddeel: zedenlict aspect, schuld hebben aan het misdrijf,
toerekeningsvatbaar zijn, misdrijf gewild hebben
- Wederrechtelijk feit: handeling id wetgeving als strafbaar is aangeduid
- Strafwaardigheid: een straf opzetten (sluit aan het wederrechtelijk feit)
Bestandsdelen (vervolg)
- Rechtvaardigingsgronden: materiële daad en niet wederrechtelijk en geen
misdrijf
o Wettelijk voorschrift of bevel van de overheid:
Vb: politie mag een huis inbreken, is geen diefstal want hij krijgt
een bevel van de overheid of onderzoeksrechter
Wederrechtelijk niet aanwezig
Vb: chirug die doet een hartoperatie, dat is toegelaten door de
wet maar is ook slagen en verwondingen
Wederrechtelijk niet aanwezig
o Wettige zelfverdediging: alleen bij doodslag of slagen en verwondingen,
absoluut noodzakelijk en omiddellijk zijn,
o Noodtoestand: waarden opzij schuiven
Vb: chirug die hartoperatie doet en was van wacht en heeft snel
gereden. Hij heeft een snelheidsovertreding, maar moest zich
haasten om te opereren. Nood breekt wet.
o Toestemming van het slachtoffer: gemoedstoestand is geen reden om
je te laten te mishandelen, wordt niet toegelaten
- Ontoerekenbaarheidsgronden: waar het morele aspect ontbreekt
o Geestesstoornis: maatregelen worden getroffen, niet zoals id strafwet
vermeld staat
Vb: seks hebben met toestemming maar je wilt niet
o Overmacht: misdrijf gepleegd (casus zie filmpje)
o Dwaling:
Feitelijke dwaling: vergissen van 1 vd elementen vd feiten
Rechtsdwaling: ‘ik kende de wet niet’
o Minderjarigheid: meest voorkomend en belangrijk
Ontoerekenbaar
Kan misdrijf/feiten plegen (materieel aanwezig), maar geen
straffen voor krijgen
Afdeling 4: Strafbare poging – strafbare deelneming
- Strafbare poging
- Strafbare deelneming:
o mededader
o medeplichtige
, HOOFDSTUK 2: DE STRAF
Afdeling 1: Indeling
- Politiestraf – Correctionele straf – Criminele straf
- Hoofdstraf en bijkomende straf
o Hoofdstraf:
Criminele straf: opsluiting – hechtenis` (zwaarste)
Uitgesproken door hof van assissen
o Door HVA politieke misdrijven, behalve als ze
ingegeven zijn met racsime
Gaat om straffen gaat tot levenslang
Correctionele straf: gevangenisstraf – straf onder ET – autonome
probatiestraf – werkstraf – geldboete
Wanbedrijven
Mogelijkheden: gevangenissen 8d-5j, geldboete boven
25euro
Werkstraf: zie filmpje van uitleg!
Elektronisch toezicht: door de rechter opgelegd
(mogelijkheid onmiddellijk)
o Hoelang? Tussen 1m en 1j
Autonome probatiestraf: straf onder voorwaarden
tussen 6m en 2j
o Politie: tot 1j
o Correctioneel: van 1j tot 2j
Politiestraf: idem als correctionele straf
o Bijkomend straf:
Bijzondere verbeurdverklaring
Goederen van de staat waarmee je een misdrijf hebt
gepleegd, vb geld stelen, wordt dan eigendom van de
staat
Ontzetting uit bepaalde burgerlijke en politieke rechten
Afzetting
Alleen bij een criminele straf mogelijk
Terbeschikkingstelling SURB (strafuitvoeringsrechtbank)
Bedoeling om de maatschappij te beschermen tegen erge
misdrijven
Vb mishandelingen, verkrachtingen (zware feiten)
5 tot 15j
Casus parkinsons moordenaar
Publicatie vonnis of arrest
Vb als je over iemand een laster boek heeft geschreven
Verval recht tot sturen
Beroepsverbod: verboden om een bepaalde beroep uit te
oefenen
Vb als je geld hebt gestolen en ervoor veroordeeld zijn,
mag je niet werken als boekhouder