Samenvatting van onderstaande teksten van Filosofie, ethiek en media:
Mens en Media hoofdstuk 1, 2 en 4
Moraliteit van nature: Zygmunt Bauman over ethiek in de vloeibare moderniteit (zelfstudie)
Gedragsbeïnvloeding door marketing in de massamaatschappij (zelfstudie)
Geslaagd met 17/20 in 1e zit
Mens en Media
Hoofdstuk 1: Marshal McLuhan als techniek- en cultuurfilosoof
’93: tijdschrift Wired zette McLuhan neer als patroonheilige van hun blad maakt sinds dan deel
uit vh discours (waar hij steeds een ambigue positie over innam)
Wat maakt iemand een filosoof?
o diploma wijsbegeerte? heeft McLuhan niet – hij heeft Engelse literatuur gestudeerd
o filosofische boeken geschreven hebben? heeft McLuhan niet gedaan
o iemand die nadenkt over ‘grote vragen’? scoort McLuhan slechts matig in: geen
rechtstreekse confrontatie met de klassiek filosofische kwesties – hij neemt zelfs afstand van
‘morele oordelen’ en geeft voorkeur aan ‘neutrale’ beschrijvingen
McLuhan bereik van zijn term medium valt buiten de mediastudie
reactie van Dennis: media zijn de primaire bezorgdheid van McLuhan
‘primaire bezorgdheid’ volgens McLuhan is alles filosofisch gehalte van zijn denken
MEDIA: EEN KWESTIE VAN BREEDTE EN DIEPTE
‘Understanding Media: The extensions of Man’
o media verschijnen als elementaire bouwstenen van onze menselijke werkelijkheid
o media zijn extensies van de mens
o media zijn hulpmiddelen
‘Laws of the Media: the new science’
o media zijn alle door de men gemaakte artefacten
TECHNIEKFILOSOFIE
We kunnen McLuhan’s denken verregaand verzoenen met de techniek-filosofische ideeën
Oorsprong
o Plato: ideeën wereld waarmee hij het fabricageproces nabootst
o Grieken: niet zo strikte opdeling tussen natuur en technisch handelen; men begreep de
wereld door de lens vh menselijk handelen
industriële revolutie
Ernst Kapp: technologieën zijn orgaanprojecties of veruiterlijkingen van lichaamsdelen
Techniek als middel om een doel te bereiken
o deze definitie misleidt ons volgens Heidegger ze belemmert ons om de ware aard en
essentie vd technologie te zien
Hedendaagse techniekfilosofen
o Ihde, Feenberg, Hickman, Achterhuis en Verbeek
o ze toetsen de klassieke inzichten af aan de empirische realiteit
Kernconcept: technologie is ambivalent
o technologieën zijn onderhevig aan structurele ambivalentie
o = ze kunnen op verschillende manieren gebruikt worden die niet noodzakelijk voorzien zijn in
hun ontwerp – er bestaat niet 1 goede handelwijze
HET MEDIUM EN DE GEDACHTE: MEDIA-ECOLOGIE
We moeten dingen blijven afvragen
Ambivalentie laat zich niet makkelijk zien; ze zit verschuilt we zijn het slachtoffer ve soort
technologische blindheid
o Feenberg: ‘technologisch onbewuste’ – Verbeek: ‘onuitgesproken ethische dimensie’ – Ihde:
‘transparantie en ondoorzichtigheid’ – Borgmann: ‘technologieën dreigen ons ongemerkt te
ontvreemden van ons mens-zijn en elkaar’
Techniekfilosofie beperkt zicht tot het bestuderen van wat iedereen in de regel wel herkent als
technologie; McLuhan is alles een studie waard
1
, We zijn nooit ‘medialoos’ want media vormen de bouwstenen van onze conceptuele, cognitieve en
culturele wereld
unique selling proposition: de media-ecologie die de laatste jaren opgeld doet als een op zich
staande academische discipline met oa eigen verenigingen, tijdschriften,..
CULTUURFILOSOFIE EN HET ALLEDAAGSE LEVEN
Cultuur is alles wat niet natuur is; alles wat mensen fabriceren of uitdenken en wat niet uitsluitend
voortkomt uit puur ‘natuurlijke’ processen
Hoofdstuk 2: Er is een medium geboren – extensie
Media zijn extensies van menselijke zintuigen of lichaamsdelen (stelde Kapp ook al voor in 19 e
eeuw)
Geschiedenis tot Aristoteles (4e eeuw voor Chr): werktuigen en instrumenten verlengen of breiden
het lichaam en de ziel uit
NARCISSUS – AMPUTATIE – NARCOSE
Narcissus: kon van niemand houden vloek werd verliefd op zichzelf kwijnt weg en sterft
o narcisme: mensen hun gefixeerdheid op zichzelf (Freud)
Media stammen af van onszelf, maar we bekijken ze als op zich staande, lichaamsvreemde
voorwerpen; we vergeten hun oorsprong – die oorsprong situeert zich in ons
Volgens Van Den Eede: ‘zintuig en lichaamsdeel’ reductionistisch + capaciteiten en vaardigheden
Media komen voort uit dingen die mensen op 1 of andere manier al deden zonder hen, ze maken
het mogelijk die activiteiten nu sneller, makkelijker of in alle geval ‘beter’ tot een goed einde te
brengen
Zoals Narcissus sterft, verliezen wij iets: het zintuig of lichaamsdeel wordt geamputeerd
o doordat media het functioneren ve lichaamsdeel versterkt, voelen we dit aan als
overstimulatie – deze kunnen we niet verdragen en ‘autoamputeren’ we dat bepaalde zintuig
of lichaamsdeel
autoamputatie verdooft ons
Irritation en counter-irritant
o de constante wisselwerking tussen beide bepaalt ons hele bestaan
o irritation = probleem
o counter-irritant = oplossing
MCLUHANS SENSUALISME
Thomas van Aquino: kennisverwerving vindt plaats via waarneming
(On)evenwicht tussen zintuigen = zintuigenratio (McLuhan) = synesthesie
Concept en percept
o concept behoort tot de wereld van logica
zijn de ideeën vd overwegend unisensorieel ingestelde mens: de visuele mens
o percepts wortelen in de waarneming; maar zijn daarom niet logisch
ontspruiten uit een gezond evenwicht tussen de zintuigen, of om precies te zijn, dat
speciale zintuig
MCLUHAN HUMANISME
De mens is de alfa en omega van al zijn intellectuele inspanningen
de natuur moet zich buigen naar de menselijke genoegens
Het organisme vloeit over in zijn omgeving en vice versa; de twee zijn continu
o organische continuïteit (Kuhn)
McLuhan humanisme draagt een diepe ambiguïteit in zicht
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur dw_vub. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
