Resume
Samenvatting antropologie semester 2
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting van antropologie van het hele semester --> ppt + eigen notities en eigen verduidelijking
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Inleiding in de antropologie en criminologische thema’sLes 1: inleiding in de antropologie
Wat is antropologie?
Initieel, rond 19e eeuw vooral gericht op het bestuderen van andere culturen:
- Studie van de ‘ander’
- Studie van niet-westerse culturen
- Studie van ‘oude’ culturen
- Studie van oude civilisaties, beschavingen die ver van ons staan en anders zijn
Zusterdiscipline van criminologie, sociologie,…
Wetenschapsantropologie
Antropologen bestuderen ook wetenschappers. Verschillende onderzoekers hebben zo ook de basis
gelegd van de wetenschap en techonologieonderzoek
Gevangenissen
Er zijn ook antropologen die in gevangenissen werken. Gevangenissen zijn ook microsamenlevingen.
De relatie tussen personeel en gedetineerden wordt ook onderzocht
Definitie van antropologie volgens KUL
Antropologie bestudeert sociale processen van onderuit en plaatst de actoren die in deze processen
betrokken zijn centraal. Toch zullen deze processen overal ter wereld anders worden ingevuld, en een
andere uitkomst kennen. De antropologie onderzoekt het complexe samenspel van economische,
politieke, sociale en culturele factoren, en heeft daarbij oog voor gelijkenis en verschil.
- Van onderuit: vanuit microsituatie vertrekken (bottom) alledaagse leven staat centraal
- Actoren: rol van de actoren
- Aandacht voor hoe processen zich anders vertalen in andere delen van de wereld
Wat is antropologie
- Antropos (mens) – logos (kennis)
o ‘Kennis over mensen’
o Sociale antropologie: kennis over mensen in maatschappijen (als lid ve
maatschappij) vooral over sociale relaties
o Culturele antropologie: kennis over gecultiveerde mensen (als drager van cultuur)
vooral over ideeën die mensen hebben over bepaalde dingen
o Vanuit het standpunt van de actoren zelf: emic <-> etic
Emic = begrepen vanuit het perspectief van actor zelf bv. Kennis van taal in
haar subtiliteit
Etic = hoe wij als buitenstaanders naar problematieken kijken bv. Kennis van
de taal in haar globaliteit (bv. Wij die Engels leren)
o VERSCHIL:
Sociaal: meer aandacht aan de sociale relaties, hoe sociale relaties bepalend
zijn om menselijk handelen te verklaren. De sociale groepen, stammen
, Cultureel: de manier waarop mensen zich in een omgeving toe eigenen en
daar betekenis aan gaan geven
Wat doet de antropoloog
- Op zoek gaan naar connecties tussen en in samenlevingen
- “Antropology asks large questions, while at the same time it draws its most important
insights from small places” (Eriksen 2001)
- “Ethnography is recording and analysis of a culture or society, usually based on participant
observation and resulting in a written account of a people, place or institution”
- Antropologie dmv etnografie etnografie = methode van antropologie
- Een antropoloog probeert bepaalde sociale problemen of vraagstukken te begrijpen, waarbij
men niet alleen aandacht heeft voor 1 samenleving
Cultuur als centraal begrip
Van Dale: “de culturele antropologie is de wetenschap van de mens als cultuurdrager”
Culturele variëteit of diversiteit binnen de mensheid (zowel binnen een cultuur als tussen culturen)
als centrale focus
Veelzijdige manier waarop het ‘mens-zijn’ beleefd wordt
Verschillende manieren van spreken (talen), eten, huizen bouwen, kledij, opvoeden, politiek,
organiseren, geloven etc…
o Tussen verschillende culturen
o Binnen één en dezelfde cultuur (bv. Vlaams zijn)
Er zijn veel verschillende manieren om hetzelfde te doen
Cultuur komt van het Latijnse “colère” – cultiveren
- Kennis over de manier waarop de mensheid zich de omgeving toe-eigent, zich eigen maken
van een bepaalde context, omgeving met onderscheid tussen de natuurlijke staat en de
gecultiveerde vorm
- Niet ‘natuurlijke staat’, maar hoe deze wordt omgevormd en gecultiveerd (bv.
Transformatieproces van tarwe naar brood)
Cultuur is moeilijk te defeniëren
- Kroeber & Kluckhohn: 161 definities!
- Ambigue begrip:
o Datgene wat mensen onderscheidt van dieren (universeel) iets typerend voor de
home sapiens
Moet worden genuanceerd: dieren hebben ook cultuur
o Datgene wat één specifieke groep onderscheidt van een andere groep
(particulariteit)
- Spanningsveld tussen universaliteit en particulariteit: wat hebben we met elkaar gemeen
en wat is zeer specifiek aan verschillende groepen bv. Verwantschap, religie, wetten,…
,Universaliteit vs. Particulariteit
Drie centrale vragen:
1. Bestaan er universele, algemeen gedeelde principes bij de mensheid of niet (universaliteit vs
particulariteit)?
2. Welke variaties bestaan er op één en hetzelfde principe?
3. Hoe zal één specifieke variatie zich verspreiden over verschillende culturen?
Bv. Verwantschap als algemeen principe nucleair gezin als variatie
Wat versta je onder verwantschap?
- Soms broer van vader zelfde statuut als vader in sommige culturen
- Vader meerdere vrouwen
- Adoptie is biologie altijd de basis?
Hoe heeft het Westerse model van ‘nucleair gezin’ zich verspreid over de wereld? (diffusionisme,
globalisering)
- Begrijpen hoe bepaalde relaties (variaties) populair, gezaghebbend en dominant worden
hoe processen van modernisering een culturele verandering met zich meebrengen
- Diversiteit van mensen als centrale focus ook toegepast op andere thema’s (politiek,
religie, kledij, muziek,…)
- Gemeenschappen leven niet geïsoleerd, maar aan elkaar verbonden
Etnocentrisme vs. Cultuurrelativisme
Etnocentrisme = situatie of cultuur interpreteren en begrijpen vanuit je eigen bril eigen maatstaf
nooit loslaten niet wat antropologen doen
Cultuurrelativisme = situatie of cultuur interpreteren en begrijpen vanuit de positie van de mensen
waarmee je samenwerkt zo goed mogelijk referentiekader van onderzochte groep proberen te
begrijpen (eigen oordeel tussen haakjes plaatsen) cultuurrelativisme van de antropologie vaak
controversieel!
- Kan leiden tot nihilisme
Cultuurrelativisme als methode
- Tijdens antropologisch onderzoek
o Noodzakelijk om eigen voorkeuren, overtuigingen en gevoeligheden (tijdelijk) opzij te
zetten
o Pogen om tot een ‘correcte’ weergave te komen van de leefwereld van de mensen
waarmee je samenwerkt
- Oog hebben voor diversiteit aan wereldbeelden en praktijken:
o Verschillen in omgangsvormen (bv begroeten, taal, eetpatronen,…)
o Verschillen in concepten (cf. begrippen zoals God, religie, liefde,.. zijn niet
universeel)
, o Verschillen in gevoeligheid (bv. Pijn) vaak snel oordeel over mensen die hun
lichaam toetakelen
Bv. Vrouwenbesnijdenis
- Transcultureel en verschillende religies (christendom, islam, animisme)
- Vrouwen spelen vaak een actieve rol
- Besneden vrouwen = propere vrouwen
- Hoe ga je daarmee om?
o Normatief: barbaars, vrouwenonderdrukking,..
o Antropologisch (en wetenschappelijk)
Waarom? Welke vormen bestaan er? Welke betekenis heeft het? Welke
discussies bestaan er rond? proberen te praktijk te begrijpen vanuit
intern perspectief
- Niet alleen stilstaan bij andere culturen, maar ook kijken naar vanzelfsprekendheden van
eigen culturen !!!
o Bv. welke transformaties, en daarmee gepaarde vormen van ‘pijn’, worden als
‘normaal’ beschouwd, en welke als onaanvaardbaar?
Missie van de discipline: het vreemde vertrouwelijk maken en het vertrouwelijke vreemd
Datgene dat evident is voor ons vreemd maken
Het vreemde vertrouwelijk maken…
Diversiteit en variaties in het menselijk bestaan zichtbaar maken en leren begrijpen (bv.
Verschillende vormen van partnerkeuze, eetpatronen, muziekvormen, kledingstijlen,…)
… en het vertrouwelijke vreemd
Het vanzelfsprekende vreemd maken
Betekent een afstand ten aanzien van wat wij ‘vanzelfsprekend’ vinden (wordt een studieobject)
- Defamilariarizing the familiar
- Eigen vanzelfsprekendheden in vraag stellen
- Reden waarom antropologen vaak controversieel zijn
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mdvkuleuven. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
56326 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans