Ondernemingsfinanciering
Module: Investeringsanalyse
Inleidende begrippen
Beide aspecten zijn cruciaal:
- Financieringsbeslissingen (passief)
- Investeringsbeslissingen (actief)
Bedrijfsvoering steunt op deze 2 pijlers
Besluitvorming kan gebeuren vanuit:
- Strategisch oogpunt
- Sociaal oogpunt
- …
- Financieel oogpunt
Doelstelling
“Het verwerven van inzicht in de besluitvormingsprocedures vanuit financieel oogpunt inzake
enerzijds het financieringsbeleid en anderzijds het investeringsbeleid binnen een onderneming”
Rol financieel directeur
(1) = Verzamelen van financiële middelen in de onderneming
(2) = Investeren van financiële middelen in de activiteiten
(3) = Door de activiteiten gegenereerde financiële middelen
(4) = Uitgekeerde financiële middelen
Financieringsbeslissingen
Lange termijn
- Omvang financieringsbehoeften?
- Kapitaalstructuur?
- Mogelijkheden tot autofinanciering?
Korte termijn
- Kasplanning?
- Voorraad- en kredietbeheer?
à DEEL 2: Financieringsbeslissingen
1
,Waardering van financieringsbronnen
- Rol van tijdswaarde van geld
- Obligaties, aandelen
Analyse van investeringsprojecten
- Relevante informatie?
- Criteria?
- Tijdsdimensie?
- Onzekerheid?
à DEEL 1: Investeringsanalyse
Investeringsbeslissingen
Waarover beslissen?
- Materiaal vast actief
o Boeing (ontwerpen, testen, bouwen nieuw type)
o Wal-Mart (investeren in nieuwe filialen)
- Immaterieel vast actief
o Pfizer (onderzoek naar nieuwe medicijnen)
o BP (proefboringen op potentiële olievelden)
Timing en impact van beslissingen?
- Financiering toewijzen voor langere periode
- Risico op gezonken kosten (zie later)
- Onzekerheid kosten en opbrengsten
VOORBEELDEN
• Schuldherschikking:
Door de historisch lage rente kan het interessant zijn om voorwaarden lening te onderhandelen
o Hoe hoog mogen de kosten maximaal oplopen?
o Hoe sterk moeten de interestlasten minimaal zakken?
• Vastgoedproject
Naarmate Vlaanderen meer en meer volgebouwd raakt, worden verbouwprojecten interessanter
o Hoe hoog mag de aankoopprijs maximaal oplopen?
o Hoe hoog zal de huurprijs moeten bedragen om de investering rendabel te maken?
• Beleggen in aandelen
Bij de IPO van Twitter (nov ’13) waren beleggers bereid om meer dan 30x de omzet per aandeel
te betalen
o Bij de eerste notering sprong het aandeel +73% naar $45,10
o Inmiddels noteert het aandeel aan +/- $32 (hoogste: $74,73)
o Vanwaar komt de beurskoers? (veel gebruikers, geen winst)
• Fusies en overnames
Facebook koopt WhatsApp voor 19 miljard dollar
o Hoe is de overnameprijs tot stand gekomen?
o Hoe denkt Facebook deze investering terug te verdienen? (veel gebruikers, geen winst)
2
,• Zaak starten/uitbreiden
o Welke investeringen zijn nodig?
o Welke opbrengsten (timing, grootte, zekerheid, …) moet je in rekening brengen?
o Break even: vanaf welk niveau (investering, omzet, groei, …) is het financieel zinvol om te
starten (uit te breiden)?
• Bedrijf overnemen
o Wat is de waarde?
o Welke prognoses?
o Relevante informatie (human capital, cash, schulden, …)?
o Wat zal uw bod zijn?
3
,CHAPTER 5: DE TIJDWAARDE VAN GELD
Stel: je hebt de keuze om nu € 100 of op het einde van het jaar € 100 te krijgen?
- Op het einde van het jaar kan je met die 100 EUR minder kopen dan vandaag (inflatie)
- Het geld vandaag al besteden of renderen (huidige consumptie of investeringsbeslissingen
als voorkeur)
- Onzekerheid, of je het geld wel zal krijgen op het einde van het jaar
DOEL VAN HET HOOFDSTUK
Belangrijkste bouwsteen van financiële beslissingen
- Kasstromen steeds op verschillende tijdstippen
- Rekening houden met tijdswaarde om kasstromen vergelijkbaar te maken
Verschil met Financiële Algebra
- Techniek en intuïtie
- Herkennen en toepassingen in reële waarderingsvraag
o Obligaties, aandelen
o Investeringsprojecten
à Nadruk op waardering (obligaties, aandelen, projecten, …)
TIJDSWAARDE VAN GELD
Ø Vergoeding ter compensatie van het verzaken van consumptie/opbrengsten uit alternatieve
investeringen (opportuniteiten)
Ø Inflatie
Ø Onzekerheid…
ð V0 ¹ Vt behalve wanneer r = 0
Vermits r > 0 heeft geld een tijdswaarde
ð Gevolg:
§ Vergelijk nooit geldstromen op verschillende tijdstippen
§ Geldstromen ALTIJD naar eenzelfde tijdstip herrekenen
§ Gebruik een tijdslijn om geldstromen te visualiseren
4
,VOORBEELD: € 100 vandaag of volgend jaar
V0 = € 100
r = 3%
V1 = 100 * 1,03 (1 jaar laten renderen)
V2 = 103 * 1,03 = 100 * (1,03)² = 106,09 (nog een jaar laten renderen)
Wanneer uw rendement = 0, dan is de toekomstige waarde gelijk aan de beginwaarde
Stel: t = 0, krijg je € 100 of in het begin van periode 2 krijg je 106,09. Dus je moet berekenen wat je
vandaag zou hebben van 106,09 à 106,09/(1,03)² = 100
ILLUSTRATIE TIJDSWAARDE VAN GELD
Aankoop van een wagen van $20 000 (2 opties)
§ Optie 1: $8.000 nu betalen en $12.000 na 2 jaar
§ Optie 2: $1.000 direct korting en $19.000 nu te betalen
ð Welke opties verkies je bij een interestvoet van 10%?
Alle kasstromen naar zelfde tijdstip verdisconteren
Optie 1 Optie 2
t0 = je betaalt 8.000 t0 = je betaalt 19.000
t2 = je betaalt 12.000
Alles terugbrengen naar t0 (naar hetzelfde tijdstip)
Dus we moeten 12.000 verdisconteren à 12.000/(1,10)² = 17.917,36
Je krijgt wel bij optie 2, $1.000 korting, maar door de geldwaarde doorheen de tijd is optie 1
voordeliger
Waarom is r > 0? Vanwaar die tijdswaarde?
- Inflatie
- Voorkeur voor huidige consumptie
- Onzekerheid
Hoe hoog moet r zijn?
• Opportuniteitskost (zie later)
Wat kunnen we met ons geld doen? Afhankelijk van de situatie gaat dit variëren
= Inflatie?
= Risicovrije interest?
= Interest op spaarboekje?
= Rendement op aandelen?
5
, ILLUSTRATIE HOE BEREKEN JE r?
Uw beleggingsadviseur beweert dat hij je geld kan verdubbelen op 8 jaar tijd
Welke interestvoet belooft hij dan eigenlijk?
Vt = V0 * (1+r)t
2 = 1 * (1+r)8 (1+r) = 2(1/8) = 1,0905
r = 0,0905 = 9,05%
WAARDERING VAN MEERDERE KASSTROMEN
Algemene regel: Kapitaliseer of actualiseer de kasstromen naar eenzelfde tijdstip (meestal t0) en
sommeer de bekomen resultaten
à Geef kasstromen weer op tijdslijn
Speciale gevallen (standaardformules):
- Perpetuïteit
- Exponentieel groeiende perpetuïteit
- Annuïteit
ILLUSTRATIE MEERDERE KASSTROMEN
Je wil sparen voor een nieuwe laptop, begin dit jaar heb je €500 aan de kant gezet, begin volgend
jaar ga je nog eens € 750 op je spaarrekening kunnen zetten en binnen 2 jaar € 1.000
Hoeveel zal je ter beschikking hebben voor jouw laptop op 1 januari 2023? r = 3%
500 * (1,03)3 = 546,36
750 * (1,03)2 = 795,68
1.000 * (1,03)1 = 1.030
ð € 2.372, 04
We gaan hier niet op zoek naar V0 maar naar Vt (waarde in de toekomst)
ACTUELE WAARDE PERPETUÏTEIT
Een perpetuïteit is een oneindige reeks van gelijkmatig in de tijd gespreide gelijke kasstromen (C)
Actuele waarde?
Bv: Een onderneming om een constant dividend uit te keren à Aandeel tot in de eeuwigheid (als je
niet van plan bent om het te verkopen)
6
