, Theorieën van arbeidsverhoudingen en
de structuur van sociaal overleg
Inleiding
Het proces van sociaal overleg : daar merk je weinig van. Er zijn veel mensen bij betrokken. Enkel bij
een probleem zie je het door bv stakingen = ijsberg van het sociaal overleg
Loonspanning: verschil tussen CEO’s en hun werknemers
De impact van sociaal overleg op de werkvloer:
- Beleid is effectiever als werknemers betrokken zijn
- Meer effectief met WN-vertegenwoordiging
- Structuur combo wn-vertegenwoordigen en expert (vb preventieadviseur) en wg-steun
maakt verschil
,Theorieën over arbeidsverhoudingen
Spelregels en spelers rond de arbeidsrelatie tussen wn en wg bepalen hoe het arbeidsproces kan
verlopen
Basis individuele arbeidsverhoudingen en spelers maar vooral focus collectieve dimensies en spelers
Krijgen vorm via institutionalisering/uitgekristalliseerde machtsverhoudingen => steeds historische
inertie en bredere maatschappelijke context
Hoofdrolspelers: overheid, wn/vakbond, wg -> niet mogelijk om arbeidsverhoudingen te bekijken
zonder (impliciet) perspectief van de hoofdrolspeler(s) mee te nemen
, - 4 theoretische clusters (Farnham p. 159-162)
Cluster 1: markttheorie (economisch wetenschap)
Basis tradities:
- Juridische traditie: WN-WG relatie is een contract met plichten (vooral voor WN) en een
recht van de manager
- Management control: het zijn de eigendomsrechten die primeren. Het recht op managen is
absoluut, niemand bemoeit zich met hoe iets wordt gemanaged. En ook wat er in het
contract staat is voor de wg en de manager.
- HRM: WN en WG willen in essentie hetzelfde, zelfde belangen. Factoren zoals vakbond
moeten volgens hen niet aanwezig zijn in een bedrijf.
Kernopvattingen arbeidsverhoudingen:
- Nauwelijks aandacht voor conflictdimensie
Doel IR:
- Economische efficiëntie
- Hoe? Door individuele belangen na te streven en dit door competitie op de vrije markt
- Vakbond als storende factor
- Rol van de staat is beperkt of zelfs onbestaand
Cluster 2: unitaire theorie (psychologie) -> nu het meest populaire
Komen uit zelfde tradities, maar iets genuanceerder.
Basis idee: WG en WN’s belangen zijn in harmonie (niet dezelfde!!). Veel groei potentieel
HR: belangen van WN en WG gaan integreren.
Doel IR:
- Er is geen inhérent conflict tussen wg en wn-belangen, als er conflict is is dat een gevolg van
slecht beleid
- Beter HR beleid zorgt ervoor dat er geen conflicten optreden en zelfs win-win’s opleveren
- WN’s stellen de beslissing van het management niet in vraag
- Vakbond als storende factor
- Rol van de staat is beperkt of zelfs onbestaand
Cluster 3: pluralistische theorie (sociologie en politieke wetenschap)-> vroeger het meest
populaire
Basis: Vakbond als loyale oppositie: WG geeft macht aan vakbond en zij geven in ruil het recht op
management uitdagen, maar niet omver werpen.
Institutionele traditie: vakbonden aanvaarden als legitieme onderhandelingspartner. Er is een
sociale en politieke relatie.
Kernopvattingen arbeidsverhoudingen:
- Er zijn inherent conflicterende belangen tussen WG en WN maar met sterke
(overleg)systemen kunnen die overbrugd worden tot beider voordeel
- WG en vakbonden zorgen voor gemeenschappelijke regulatie van arbeidsverhoudingen in
een systeem van continue compromissen
- De staat:
o Zorgt voor publiek belang
o Promoot loonsonderhandelingen
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur studentmasterbedrijfspsychologie. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.