H2: De onderbenutting van sociale grondrechten
1. Inleiding
Diegene voorzieningen hardst nodig-> blijken deze onvoldoende te benutten
Onderbenutting: het niet, ten dele of tijdelijk ontvangen van uitkeringen of voorzieningen waar men
recht op heeft
=non-take-up
=niet-opname
Niet te herleiden tot maatschappelijk kwetsbare groepen, iedereen al eens sociale voordelen
aan zijn neus zien voorbijgaan
Ondermijnt de slagkracht van overheden om op een doortastende manier beleid te voeren in
terugdringen armoede en sociale uitsluiting
Sociale voordelen= sociale instrumenten= sociale prestaties: geheel van uitkeringen en voorzieningen
Gevolgen onderbenutting veel groter voor de laagste inkomenscategorieën
Niet-gebruik verslechtert inkomenspositie en leidt tot onnodig verlies van koopkracht
Oorzaken bij burger en bij aanbieders van hulp- of dienstverlening
= drempels of barrières die toegang tot of opname SGR bemoeilijken
o Drempels in verband met voorzieningen
o Drempels in verband met burger= cliëntgebonden drempels
Overzicht mechanismen van onderbenutting
Vanuit burger Vanuit wetgeving, de organisaties en de hulp-
en dienstverleners
Trots en schaamte Ontmoediging
Onwetendheid Passieve dienstverlening
Perceptie t.o.v. de OH Ingewikkelde regelgeving
Zwartwerk Informatisering en digitalisering
In het verleden afgewezen Arbeidsomstandigheden
Gebrek aan sociale vaardigheden Gebrek aan voorlichting en actieve
bekendmaking
Bureaucratie Informele selectie
Leescultuur en taalvaardigheid Contractualisering en voorwaardelijkheid
Sociale omgeving
Misverstanden over regelingen
Angst voor mogelijke nadelen of risico’s
verbonden aan aanvragen van een recht
Hulp- en dienstverlener taak civil competence te ontwikkelen: leren omgaan met de grootschalige
bureaucratieën bedoeld om mensen te helpen bij het realiseren van hun SGR
Instrument in strijd tegen onderbescherming en onderbenutting: proactief handelen:
Redenen van onderbenutting heel divers. Zelden af te bakenen tot 1 geldige reden. Vaak veelheid
van factoren die op elkaar inspelen en elkaar kunnen versterken.
Vanuit perspectief burger heel wat drempels opduiken die verhinderen dat eerste stap naar een
hulp- of dienstverlenende instantie wordt gezet.
Door gebrek aan competenties
Door gebrek aan nodige kennis, vaardigheden en attitudes
2.1.Trots en schaamte
Eigen pijngrens verleggen om onafhankelijkheid te kunnen bewaren en weigeren toe te geven dat ze
arm zijn of dat ze hulp nodig hebben.
Mensen die nooit afhankelijk zijn geweest van anderen-> extra moeilijk om financiële
voordelen op te nemen of beroep doen op andere vormen van hulp- of dienstverlening
Mensen die al van een recht genieten (BV. Leefloon), durven geen vraag meer stellen naar
andere rechten-> voelen zich verveeld wanneer ze nog meer zouden vragen
In omgeving waar iedereen elkaar kent -> kan verhoogde sociale controle leiden tot
schaamtegevoelens
2.2.Onwetendheid
Burgers vaak niet op de hoogte van bestaan van bepaalde SR, uitkeringen en voorzieningen.
Aanbod zo uitgebreid en divers dat het onmogelijk wordt om van alles op de hoogte te zijn.
2.3.Perceptie t.a.v. de OH
Veel nieuwkomers niet vertrouwd met concept sociale welvaartsstaat met zijn uitgebreid netwerk
van vangnetvoorzieningen.
In veel herkomstlanden nieuwkomers geen uitgebouwde dienstverlening door de OH georganiseerd.
Sommige nieuwkomers uit cultuur waar familie voor familie zorgt.
Verwantschapsrelaties en sociale netwerken die informele structuur vormen voor onderlinge
hulp, advies, bemiddeling, uitwisseling informatie en ondersteuning op basis van
wederkerigheid en wederzijds vertrouwen
Grote gerichtheid op ‘in-groep’
2.4.Zwartwerk
Strafbaar
Uit angst ontdekt te worden mensen heel behoedzaam omspringen met gebruik openbare
dienstverlening. -> ten onrechte bepaalde rechten niet durven opnemen.
2.5.In het verleden afgewezen
Trekken conclusie dat ze nergens nog voor in aanmerking komen.
Mensen vergeten vaak dat persoonlijke situatie vaak veranderd t.o.v. eerder ingediende aanvraag
waardoor zij heden mogelijks wel in aanmerking kunnen komen.
Hierdoor mogelijks herziening aanvragen of nieuwe aanvraag kunnen indienen
Daardoor als burger noodzakelijk om bij wijziging in gezinssituatie, daling inkomen… nieuwe
aanvraag in te dienen
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mariegoos. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,19. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.