Neuropedagogiek
Doelstelling
- Basiskennis methoden om hersenen in beeld te brengen
- Reflecteren over ethische aspecten
- Kijken naar de cognitieve neurowetenschappen -> het humane
- Hersengebieden aanduiden en lokaliseren ten opzichte van andere delen
Opbouw lessen
Deel 1: cognitieve neurowetenschappen
- Methoden van onderzoek in cognitieve neurowetenschappen
- Basisinzichten
Deel 2: thema’s uit de neuropedagogiek
- Het lezende brein
- Het rekenende brein
- Het lerende brein; executieve functies
- Het emotionele brein
- Het sociale brein
- Plasticiteit en de rol van omgeving
Deel 3: mogelijkheden en grenzen
- Mogelijkheden en grenzen van de neuropedagogiek
- Neuromythes
- Neuro-ethiek
Praktijk ook!
- Dummy scanner
Begrippenlijst en studielijst in de studiewijzer! (afdrukken)
Examen:
- Gesloten vragen en open vragen
o Stellingen, beargumenteren
o Componenten kunnen vergelijken
Les 1: INLEIDING – KENNIS TESTEN
- We gebruiken maar 10% van onze hersenen
o Niet waar
o De manier waarop we hersenen representeren = misleidend
o Niet kijken naar activiteit, maar kijken naar verschillen in activiteit!
▪ De ene conditie vs. de andere conditie
- Het regelmatig inoefenen van bepaalde cognitieve vaardigheden verandert de structuur van de
hersenen
o Waar
o Witte stof, grijze stof deze kunnen veranderen
o De hersenen zijn heel plastisch
- Verschillen in de dominante hersenhelft kunnen prestaties in leren verklaren
o Neuromythe! Dus niet waar
o Zien we later
- Leerproblemen die het gevolg zin van een verstoorde hersenontwikkeling kunnen niet
geremedieerd worden in onderwijs
o Niet waar
o Gelinkt aan het feit dat de structuur van de hersenen kan veranderen
o Probleem kan je niet wegnemen
- De hersenen zijn volledig ontwikkeld zodra leerlingen naar de middelbare school gaan
o Niet waar
o Rond de leeftijd van 25 zijn de hersenen zo goed als volledig ontwikkeld (einde van de
anatomische ontwikkeling)
WAAROM NEUROPEDAGOGIEK?
- Neurologische verklaringen voor ontwikkelingsstoornissen zijn niet nieuw
o Minimal brain dysfunction
o Dyslexie
o Dyscalculia
- Doorbraak door niet invasieve methode -> niet zo lang geleden
o Hersenen in kaart brengen op een niet invasieve manier -> niet wachten tot iemand
dood is bv
o Magnetic Resonance Imaging = MRI = manier om de hersenen in kaart te brengen
- Niet alleen bij patiënten, maar ook bij gezonde populaties kan men gaan kijken naar de hersenen
en naar de actieve hersendelen bij het uitvoeren van een bepaalde vaardigheid
o Vb: mensen met schade aan het Brocca gebied, Wernicke
- Brug tussen de neurowetenschappen en de pedagogiek
o Een gedeelde focus op het leren maakt deze brug mogelijk
- Kennisexplosie onder begeleiding van cognitieve neurowetenschappen
o Met de niet invasieve methode!
- Ontstaan van een nieuw wetenschapsdomein
- Publieke en maatschappelijke interesse in het ‘brein’
o ‘Brain man op zoek naar een beter brein voor Otto Jan Ham’ = aan te raden programma
o ‘tips voor een beter brein’ -> artikels
- Organisatie van het secundair onderwijs
o Veel capaciteiten, maar leerlingen kunnen het nog niet sturen
o Oriënteringsnota: studiekeuze uitstellen!
o Moet school later starten? -> Amerika geslaagd onderzoek = niet representatief voor ons
- Een exploratie in Vlaanderen
o Interesse in de werking van de hersenen = hoog bij leerkrachten en CLB-medewerkers
o Inzichten op het brein hebben duidelijke implicaties voor de onderwijspraktijk ->
duidelijke verschillen tussen leerkracht en CLB-medewerker
▪ Bij CLB hebben ze meer met problemen te maken -> neuropedagogiek kan hier
meer op inspelen, biologische oorzaken zoeken, interventies organiseren
- Misbruik en over-interpretatie
o Mythes; denk aan Nintendo-spel ‘brain training’
o Vaak gebaseerd op zaken uit de neurowetenschap die wel kloppen
BELANG VAN OPLEIDING EN VORMING (LANGS BEIDE KANTEN)
- Verhouding: Neurowetenschappen <-> pedagogiek
o Optimisme (optimisten)
o Scepticisme (sceptici)
- Royal society rapport
o Veel mensen samengebracht, professionals en patiënten
o Belang van neurowetenschappen aangekaart in het rapport
o Wat is de betekenis voor het onderwijs en het levenslang leren?
- Optimisme
o Neurowetenschappen = de gouden graal
o NeuroWetenschap -> pedagogische praktijk
o Evidence-based werken
o Neuro = harde evidentie
▪ Individuele hersenscan zal ons vertellen of een ontwikkeling snel of traag gaat
▪ Wenselijk?
o Biologische interventies
▪ Hersenstimulatie wordt nog niet toegepast, maar kan een mogelijkse betere
verbinding in de hersenen tot stand brengen (de standaard)
- Scepticisme
o Directe toepassing van NeuroWetenschappelijke-resultaten niet mogelijk
o Geen rekening met complexiteit van opvoeding en vorming
o ‘wat is’ <-> wat moet zijn
o Ecologische validiteit verzamelde gegevens
o Gevaar voor misvattingen
o Toepassing enkel via tussenstap
- Gematigde positie
o NW gaan de pedagogiek niet overnemen
o Raakvlakken mogelijk
- Kruispunt van drie wetenschappen
o Neurowetenschappen - brain
o Psychologie - mind
o Pedagogiek – education
➔ Kennis uit het ene domein is niet belangrijker dan kennis uit het andere domein
MOGELIJKHEDEN VAN DE NEUROPEDAGOGIEK
- Biologische factoren bepalen ook hoe we leren
o Verschillen en gelijkenissen
o Genetische bepaaldheid is meer in het ene hersengebied dan in het andere
o Onze hersenen zijn niet ongelimiteerd plastisch
▪ Er is een zekere biologische bepaaldheid ook
- Omgeving -> hersenen
o Wat we leren en wat we doen (de omgeving) heeft een effect op de hersenen
o Plasticiteit van de hersenen = experiene-dependent neuroplasticy
▪ Gevoelige periodes
• De ene periode gaat makkelijker dan de andere periode
• Buiten deze periode is plasticiteit nog steeds mogelijk, maar het gaat iets
minder makkelijk
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur melissaamandels. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
