2020-2021 Preventie
Kinderen en jongeren
(POW58a)
Michelle De Belser
,INTRODUCTIE
EXAMEN
• Examen
• Doelen 2 en 3 groepsopdracht (12ptn)
• Doelen 1 en 4 examen (8ptn)
• Studiemateriaal:
o Reader (tekst 1-4, 9-12, 14-15)
▪ Belangrijk! Vragen gebaseerd op college’s, maar voor uitbreiding teksten lezen!
▪ Overtuigend als je benoemd wie de auteur van de studie is
o Intervention mapping → enkel ppt
o Ppt’s van college’s
o Eigen nota’s
• Herexamen: als je geslaagd bent voor groepsopdracht, moet je dit niet opnieuw doen
• Voorbeeld vragen
1
,DOELSTELLINGEN
• (1) De studenten hebben inzicht verworden in de concepten, theoretische kaders en evidence-based
strategieën en methoden betreffende de promotie van gezondheid en ontwikkeling en de preventie van
gezondheids- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen en adolescenten.
• (2) De studenten kunnen wetenschappelijk onderzoek over preventie bij kinderen en adolescenten
begrijpen en kritisch evalueren.
• (3) De studenten kunnen vanuit een evidence-based perspectief kritisch reflecteren op bestaande
preventieve interventies voor kinderen en adolescenten, en aanbevelingen doen.
• (4) De studenten weten hoe de ontwikkeling van preventieve interventies bij kinderen en adolescenten
planmatig op te zetten.
INHOUD
• Deel 1: Inleiding over preventie: 16 & 23/2
• Deel 2: Effectieve preventie voor kinderen en jongeren: 2, 9, 16, 23 & 30/3
• Deel 3: Specifieke toepassingen van preventie voor kinderen en jongeren: 27/4, 4/5 & 11 of 18/5
Werkvormen
• Hoor- en discussiecolleges
• Opdracht: groepspaper, –presentatie (in opname) en -discussie
• Zelfstudie
Studiemateriaal
• Reader (CuDi): literatuur voor groepsopdracht en literatuur voor examen
• Ppt’s van de colleges (Toledo) + eigen nota’s
EVALUATIE
• Groepspaper, –presentatie en –discussie (12 punten)
o Zie studiewijzer en Toledo (Cursusinformatie): groepen van 5 studenten
o Paper waarin één preventieve interventie
▪ Wordt beschreven +kritisch besproken vanuit aangereikte wetenschappelijke kaders
▪ Suggesties voor optimalisering vanuit literatuur over (interventies m.b.t.) gelijkaardig
thema/problematiek
o Presentatie aan en discussie met medestudenten (2 andere groepen; adhv opname)
• Schriftelijk gesloten boek examen (8 punten): voorbeeldvragen/beoordelingscriteria in vragencollege 20/4
PROCES GROEPSPAPER EN -PRESENTATIE
• Ma 22/2 14u.: Vormen van groepen van 5 studenten (Toledo)
• Ma 1/3 14u.: Voorstellen interventies (4 voorstellen!!!) (Toledo)
o Uit erkende interventies op http://www.nji.nl/nl/Databanken/Databank-Effectieve-Jeugdinterventies
o Preventief en waarover al effectonderzoek beschikbaar. NIET: Taakspel, Instapje, Je bibbers de baas
• Week 1/3: toewijzing interventies à groepen door didactisch team
• College 9/3: instructies paper + beoordelingscriteria
• College 20/4: vragencollege
• Ma 3/5 14u.: indienen papers
• Vr 7/5 14u.: indienen opnames presentaties
• Di 11 & 18/5: groepsdiscussies, verplicht aanwezig
2
, INLEIDING OVER PREVENTIE
• Doel 1: De studenten hebben inzicht verworven in de concepten, theoretische kaders en evidence-based
strategieën en methoden betreffende de promotie van ontwikkeling en gezondheid en de preventie van
ontwikkelings- en gezondheidsproblemen bij kinderen en adolescenten.
o het concept preventie omschrijven en preventie onderscheiden van andere vormen van interventie
o #preventievormen benoemen, weten dat die geïntegreerd kunnen worden in stepped-care aanpak
o het belang van preventie in de kindertijd en adolescentie beargumenteren
o inzicht in veel gebruikte theoretische kaders van risico- en protectieve factoren in de promotie van
ontwikkeling en gezondheid en de preventie van gezondheids- en ontwikkelingsproblemen bij K&J
o inzicht in evidence-based promotieve en preventieve strategieën voor een selectie van
gezondheids- en ontwikkelingsthema’s en -problemen
o kritisch reflecteren op (toepassing) preventie vanuit APA richtlijnen en andere wetensch. literatuur
• Tools of the mind, Mindfulness, Zelfmoordlijn
• Voorbeeld: Freeze while dancing: effortful control bevorderen: dansen en bewegen even stopzetten
• Kern van preventie: voorkomen is beter dan genezen
• KB 26.04.2019 – Criteria tot erkenning als klinisch psycholoog
o “De onderscheidende kennisdomeinen zijn domeinen die specifiek zijn voor de klinisch
psycholoog. Het gaat om volgende domeinen:
1. Klinische psychologie met focus op # doelgroepen, benaderingen en referentiekaders;
2. Gezondheidspsychologie en psychosomatiek;
3. Psychopathologie en psychiatrie;
4. Psychologisch assessment, psychodiagnostiek en psychometrie;
5. Klinische psychologische interventie en preventie en het klinisch onderhoud;
6. Stages en andere vormen van werkveldintegratie.”
WAT IS PREVENTIE? VOR MEN VAN PREVENTIE?
Reader: Doll, B., & Yoon, J. (2010). The current status of youth prevention science. In: B. Doll, W. Pfohl, & J. Yoon (Eds.),
Handbook of youth prevention science (pp.1-18). New York/London: Routledge.
PREVENTIE
• Wortels in geneeskunde
o Lichamelijke ziekten (2e helft 19e E)
o Later: Psychische stoornissen (Caplan)
• ! Epidemiologie: studie frequentie van voorkomen en verspreiding van ziekten en stoornissen in populatie
• Doel preventie: zo laag mogelijke prevalentie van ziekten en stoornissen in populatie
• Nadien uitgebreid naar andere maatschappelijke sectoren
VORMEN
INDELING CAPLAN
• Op basis van ernst van probleem
• Primair
o Wat? Voorkómen van stoornis vooraleer symptomen optreden
o Wie? Totale populatie
o (bv: campagnes tegen drugs- en alcoholgebruik, of vaardigheden aanleren bij nieuwe ouders)
• Secundair
o Wat? Voorkómen verdere ontwikkeling van stoornis waarvan eerste symptomen vertoond worden
o Wie? Groep die deze symptomen vertoont
o (bv mindfulness training bij jongeren met probleemgedrag, kleuters met agressief gedrag)
3