H13.4 Ziekte van Crohn en colitus ulcerosa
Ziekte van Crohn:
Stukken van de darm zijn aangedaan afwisselend met normale stukken (skip
lesions)
Komt vooral voor in het laatste deel van het ileum, maar kan voorkomen van
de slokdarm tot de anus
Vaak in de dunne darm en in de dikke darm, ook de endeldarm
Door zweertjes kan er bloed bij de ontlasting zitten
Symptomen:
Darmkrampen
Gewichtsverlies kan komen door gebrek aan eetlust (anorexie) en
verstoorde resorptie
Diarree
Steatorroe (volumineuze ontlasting met een hoop vet) komt door
verstoorde resorptie in dunne darm. In een later stadium kan dit zorgen voor
obstipatie
Perianale fistels (abnormale gangetjes die vlakbij de anus uitmonden)
Anemie met hoog MCV (mean cellulair volume) door aantasting ileum, kan
er onvoldoende vit. B12 opgenomen worden (helpt bij splitsen cellen). Dus
bloedarmoede met extra grote cellen.
Colitis ulcerosa:
Darmkrampen
Gewichtsverlies
Diarree met slijm en bloed.
Tenesmi (pijnlijke aandrang om te poepen) als het rectum is opgezwollen
Dehydratie vochtverlies van de rectum
Ijzergebreksanemie Door chronisch bloedverlies via de anus. Het MCV is
klein omdat de erytrocyten te weinig hemoglobine bevatten.
Toxisch megacolon (de hele dikke darm is overvol met ontstekingsvocht en
staat op klappen)
Verstoorde resorptie
Beide zijn chronische darmontstekingen. Waarschijnlijk gaat het om afweerreacties
op micro-organismen. Roken is een risicofactor voor de ziekte van Crohn, maar
beschermt tegen colitus ulcerosa.
,Problemen:
Botafbraak door verminderde resorpte van calcium en vit. D i.c.m.
corticosteroïdentherapie
Stollingsstoornis Slechte opname vit. K
Coloncarcinoom (dikke darmkanker)
Anaal bloedverlies
Veranderd ontlastingspatroon
Huidafwijkingen
Pijnlijke rode bobbels op de ledematen (erythema nodosum)
Zwerende puisten (pyoderma gangrenosum)
Asymmetrische artritis (gewrichtsontsteking) in ledematen en
soms wervelkolomafwijking
Galstenen Te veel galzuren gaan verloren, cholesterol in gal wordt
onvoldoende geëmulgeerd, waardoor ze stenen vormen.
Onderzoek:
Anamnese
Pijnklachten
Chronische diarree
Inspectie
Vermagering door slechte resorptie
Bleek zien Door anemie
Perianale fistel
Auscultatie
Peritonitis (stille buik)
Palpatie
Rechts onder de navel een pijnlijke massa (past bij ziekte van
Crohn, maar komt ook voor bij appendiculair infiltraat)
Rectaal toucher
Carnicoom opsporen
Bloed op handschoenen kan wijzen op colitis ulcerosa, maar ook
op aambeien
Bloedonderzoek
Anemie opsporen.
Bij bloedarmoede is er een verlaad Hb en/of aantal erytrocyten
Bij chronische darmontstekingen zijn leukocyten, CRP en BSE
altijd hoor
Bepaalde immunoglobinen kunnen helpen met het
onderscheiden van colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn
Radiologie
Kan bestaan uit röntgencontrastopname, CT of MRI
Stukken darm met keienaspect (kenmerkend voor ziekte van
Crohn)
, Stricturen (later stadium van ziekte van Crohn. Vernauwing door
littekenvorming)
Fistelweg
Onregelmatig slijmvlies en korrelig door zweertjes (bij CU)
Endoscopie
Biopt kan worden genomen
Aantonen van granulomen (bij ziekte van Crohn)
Fecesonderzoek
Helpt darminfecties uit te sluiten
Behandeling
Bestaat uit ontstekingsremmende medicijnen. Bij complicaties of onvoldoende helpen
van medicijnen, kan er geopereerd worden. Bij heftige bloedingen,
ileusverschijnselen en septisch megacolon is er een spoedoperatie nodig. Vaak
wordt het stuk er boven en er onder verbonden, maar doordat de darmen te veel zijn
opgerekt en verzwakt voor betrouwbare hechtingen, krijg je eerst een ontlastende
stoma.
Ontstekingsremmende medicijnen:
5-ASA-middelen hebben een lokaal effect vermoedelijk door remming van
prostaglandinesynthese. Mesalazine vermindert risico op dikke darmkanker
door het wegvangen van vrije radicalen
Corticosteroïde werken ontstekingsremmend via een niet (geheel)
begrepen mechanisme. Het zijn een soort bijnierschorshormonen die de
afweer verzwakken. Budesonide heeft vrijwel alleen effect op het
darmsljimvlies. Prednison komt wel overal, maar heeft veel bijwerkingen.
Azathioprine vermindert celactiviteit door verstoring van DNA en
ciclosporine blokkeert vermeerdering van T-lymfocyten
Infliximab bevat immunoglobinen tegen TN, een stofje dat ontstekingen
stimuleert
Voedingsmaatregelen kunnen tekorten voorkomen of de darm rust geven. Denk aan
extra vitamine, maar ook totale parenterale voeding.
Satureren met zuurstof
Verwijderen van kooldioxide uit het bloed (afblazen)
Maken van geluid bij spreken of zingen
, Volledige verbranding van voedingsstoffen leveren veel energie, die nodig is om de
lichaamstemperatuur te handhaven en spierarbeid te verrichten. Zonder zuurstof kan
glucose worden omgezet in melkzuur. Dit levert weinig energie.
Gebonden aan hemoglobine weefsel verbranding (CO2)
Alveoli uitademen
Via bloed luchtwegen
§7.1 Ademhaling
Aspecten bij ademhaling:
Ademprikkel:
Het ademcentrum in de hersenstad regelt het ademhalen automatisch. Inde
aortaboog en in de halsslagader, wordt de kooldioxidespanning en de pH
constant gemeten. Het ademcentrum reageert bij een kleine stijging van de CO-
spanning en een kleine daling van de pH (acidose). Alleen een forse daling van
de zuurstofspanning geeft een ademprikkel. Ademhalingsspieren worden bereikt
via de nervus frenicus (middenrif samentrekken) en de nervi intercostales
(activiteit van tussenribspieren).
Ademarbeid (thoraxwand)
Inspiratie (inademing) actief aanzuigen van lucht door het afplatten van het
diafragma (middenrif) en heffen van de ribben. De thorax wordt naar beneden,
opzij en naar voren vergroot. Komt tot stand door aanspannen middenrigspieren
en musculi intercostales externi (tussenribspieren).
Expiratie (uitademing) passief dankzij elasticiteit van de longen en zakken van
ribben door zwaartekracht. Bij ademnood gebruiken mensen
hulpademhalingsspieren in de nek, schouders en buikspieren. Thoraxwand is
bekleed met pleura pariëtalis (borstvlies). De long is bedekt met (pleura visceralis
(lonvlies). Daartussen bevind zich een vacuum dun laagje, waardoor ze bij elkaar
blijven, maar wel kunnen verschuiven van elkaar. Als de thorax wand naar buiten
gaat, gaat de long mee waardoor de inhoud groter word.
Luchtwegen:
De wanden zijn bedekt met slijm, waarin stofdeeltjes of ziekteverwekkers blijven
hangen. Dit slijm wordt afgevoerd richting de pharynx (keel) door trilharen.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ktonneyck. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.