Resume

Samenvatting Gebarentaalwetenschappen, Verdieping

2 fois vendu

Cours
Verdieping

Établissement
Hogeschool Utrecht (HU)

Book
Gebarentaalwetenschap

Een uitgebreide samenvatting van alle behandelde hoofdstukken tijdens de taalkunde lessen van onderdeel verdieping van de minor Taal en Cultuur Nederlandse Gebarentaal

[Montrer plus]

Aperçu 6 sur 47 pages

Voir l'exemple

Livre entier ? Non
Quels chapitres sont résumés ? H1, h2, h3, §4.6, §6.9, h8, §9.6, h11, h12
Publié le 19 juin 2021
Nombre de pages 47
Écrit en 2020/2021
Type Resume

verdieping
minor
ngt
logopedie
taalkunde
omgaan met tolken
doofblindheid
verdiepingen
utrecht
gebarentaal
gebarentaalwetenschappen
minor taal en cultuur nederlandse gebarentaal
samenvatting

Titre de l’ouvrage:Gebarentaalwetenschap

Auteur(s):A.E. Baker

Édition:augustus 2008
ISBN:9789077822333
Édition:1

Resume
Samenvatting - Vlaamse Gebarentaal taalkunde 1
Resume
Gebarentaalwetenschap - een inleiding (hoofdstuk 10 t/m 14)
Resume
Gebarentaalwetenschap - een inleiding (hoofdstuk 6 t/m 9)

Établissement
Hogeschool Utrecht (HU)
Cours
Minor Taal en Cultuur
Cours
Verdieping

brgroothuis

Membre depuis 6 année 77 documents vendus

€5,98

Ajouter au panier

Enregistrer

Garantie de satisfaction à 100%
Disponible immédiatement après paiement
En ligne et en PDF
Tu n'es attaché à rien

H1, H2, H3, §4.6, §6.9, H8, §9.6, H11, H12

Baker, A., Van den Bogaerde, B., Pfau, R., & Schermer, T. (Reds.). (2008).
Gebarentaalwetenschap. Een inleiding (1e druk). Deventer: Van Tricht

Britt Groothuis
Minor Taal & Cultuur Nederlandse Gebarentaal
Studiejaar 2021-2022

,Inhoudsopgave
1 Gebarentalen als natuurlijke talen ................................................................................................... 5
1.1 Inleiding ................................................................................................................................... 5
1.2 Taal wordt in de ruimte gezien ................................................................................................ 5
1.3 Dovengemeenschappen .......................................................................................................... 6
1.4 De relatie tussen de gebarentaal en de gesproken taal........................................................... 7
1.5 Gebarentalen en universalia .................................................................................................... 8
1.6 Verschillen tussen gebarentalen .............................................................................................. 9
1.7 Het transcriberen van gebarentalen ...................................................................................... 10
1.8 De taalkunde van gebarentalen ............................................................................................. 10
2 Psycholinguïstiek............................................................................................................................ 12
2.1 Inleiding ................................................................................................................................. 12
2.2 Taal en hersenen ................................................................................................................... 12
2.2.1 Het effect van modaliteit op de hersenen ...................................................................... 12
2.2.2 Afasie bij dove gebarentaalgebruikers ........................................................................... 12
2.3 Taalbegrip .............................................................................................................................. 13
2.3.1 Opslag en verwerking van gebaren ................................................................................ 13
2.3.2 De rol van iconiciteit bij het onthouden van gebaren ..................................................... 14
2.2.3 Ruimtelijke versus linguïstische informatie .................................................................... 15
2.4 Taalproductie en slips of the hand......................................................................................... 15
2.4.1 Grammaticale codering: slips of woordniveau ............................................................... 15
2.4.2 Fonologische codering ................................................................................................... 16
2.2.3 Articulatie ...................................................................................................................... 16
3 Gebarentaalverwerving ................................................................................................................. 17
3.1 Inleiding ................................................................................................................................. 17
3.2 Hoe leren kinderen een gebarentaal? ................................................................................... 17
3.3 In welke volgorde verloopt de gebarentaalverwerving?........................................................ 17
3.3.1 De voortalige periode ..................................................................................................... 17
3.3.2 De vroegtalige periode ................................................................................................... 18
3.3.3 De differentiatiefase ...................................................................................................... 19
3.3.4 De voltooiingsfase .......................................................................................................... 20
3.4 Tweedetaalverwerving .......................................................................................................... 20
3.5 Tweetalige ontwikkeling ........................................................................................................ 21
3.5.1 Dove kinderen van dove ouders ..................................................................................... 21
3.5.2 Horende kinderen van dove ouders ................................................................................ 21
3.5.3 Dove kinderen van horende ouders ................................................................................ 22

2

, 3.5.4 Kinderen met een Cochleair Implantaat (CI) .................................................................. 22
4 Interactie en Discourse .................................................................................................................. 24
4.6 Informatiestructuur ............................................................................................................... 24
6 Enkelvoudige zinnen ...................................................................................................................... 25
6.9 Pronominalisatie .................................................................................................................... 25
8 Lexicon ........................................................................................................................................... 27
8.1 Inleiding ................................................................................................................................. 27
8.2 Wat kan een gebaar zijn? ...................................................................................................... 27
8.3 Vorm en betekenis: iconiciteit ............................................................................................... 27
8.4 Het frozen en productieve lexicon ......................................................................................... 28
8.5 Gebarenwoordenboeken ....................................................................................................... 29
8.6 Betekenis en betekenisrelaties .............................................................................................. 31
8.7 Metaforen en idioom ............................................................................................................. 31
9 Woordvorming............................................................................................................................... 33
9.1 Incorporatie en classificatie ................................................................................................... 33
9.1.5 Incorporatie ................................................................................................................... 33
9.1.6 Classificatie .................................................................................................................... 33
11 Fonologie ....................................................................................................................................... 35
11.1 Inleiding ................................................................................................................................. 35
11.2 Handvorm .............................................................................................................................. 36
11.2.1 Geselecteerde vingers .................................................................................................... 36
11.2.2 Stand van de vingers ...................................................................................................... 37
11.2.3 ‘Allofonische’ handvormen ............................................................................................. 38
11.3 Oriëntatie............................................................................................................................... 38
11.4 Locatie ................................................................................................................................... 38
11.5 Beweging ............................................................................................................................... 39
11.6 Niet-manuele aspecten in het lexicon ................................................................................... 40
11.7 Tweehandige gebaren ........................................................................................................... 40
11.8 Fonologische processen......................................................................................................... 41
11.9 Iconiciteit en fonologie .......................................................................................................... 41
12 Taalvariatie en -standaardisatie ..................................................................................................... 42
12.1 Inleiding ................................................................................................................................. 42
12.2 Wat is een standaardtaal? ..................................................................................................... 42
12.3 Wat geldt als een dialect in gebarentalen?............................................................................ 42
12.4 Variatie in gebarentalen ........................................................................................................ 43
12.5 Status en erkenning van gebarentalen .................................................................................. 44

3

,12.6 Taalpolitiek en taalbeleid ....................................................................................................... 45
12.7 Standaardisatie ...................................................................................................................... 45
12.7.1 Standaardisatie van de Nederlandse Gebarentaal: het STABOL-project ........................ 46
12.7.2 Het ontwikkelen van nieuwe gebaren ............................................................................ 46
12.7.3 De rol van gebarenwoordenboeken en media ............................................................... 47

4

,1 Gebarentalen als natuurlijke talen

1.1 Inleiding
Thomas Tillsye was doof en heeft zijn huwelijkseed aan Ursula Russell in gebaren gedaan. Volgens het
kerkregister van St. Martinskerk, Leicester, UK 1575:
De al genoemde Thomas, gebruikte om zijn bedoeling uit te drukken, in plaats van woorden de
volgende gebaren: eerst omhelsde hij haar met zijn armen, toen nam hij haar bij de handen,
plaatste een ring om haar vinger, legde zijn hand op haar hart en strekte zijn handen naar de
hemel. Om aan te geven dat hij bij haar wilde blijven tot zijn levenseinde deed hij zijn ogen met
zijn handen dicht, groef in de aarde met zijn voet, trok zoals aan een klokkentouw en maakte
andere gebaren die aangenomen werden.

Voor 1950 zijn gebarentalen niet echt bestudeerd. Vanaf 1950 krijgen taalwetenschappers
belangstelling in hoe de talen zijn opgebouwd en hoe ze worden gebruikt. Toch bleven er veel onjuiste
aannames en vooroordelen bestaan over gebarentalen:
- Men dacht dat gebarentaal een vorm was van pantomime: Een vorm van een visueel theater. Dit
is niet waar, want gebarentalen hebben een grammatica.
- Men dacht dat er één universele gebarentaal bestond.

Waar een Dovengemeenschap gevormd wordt, ontstaat een gebarentaal. Gebarentalen zijn niet door
horenden bedacht, noch van gesproken talen afgeleid. Ze ontstaat als gevolg van een natuurlijk proces
tijdens interactie tussen dove mensen. Het zou zelfs kunnen dat gebarentalen de eerste vormen van
communicatie tussen mensen in de oertijd waren. Dat zou betekenen dat gebarentalen ontstaat zijn
vóór gesproken talen en door iedereen, doof en horend, gebruikt werden.

Dovengemeenschap met een hoofdletter D: Dit is om dove mensen aan te duiden, die tot een
culturele en linguïstische gemeenschap behoren.

1.2 Taal wordt in de ruimte gezien
Gebarentalen zijn visueel ruimtelijke talen: Je articuleert met de handen, het gezicht en andere
lichaamsdelen. Al deze articulatoren zijn zichtbaar.

Een groot verschil tussen gebaren en pantomime is dat pantomime de hele ruimte rond het lichaam
en het hele lichaam gebruikt. Gebarentalen maken gebruik van een gebarenruimte (de ruimte voor
het bovenlichaam en rond het hoofd).

Citeervorm of basisvorm: Gebaren die worden weergegeven zoals ze worden geproduceerd zonder
context.
Glos: De betekenis van een gebaar.
Glossen: Een gebaar noteren in de vorm van woorden. Deze woorden geven ongeveer betekenis aan
in de gebaren.
- De glos van de gebaren wordt weergeven in kleine kapitalen om duidelijk aan te geven dat het om
een gebaar gaat en niet om een gesproken woord.

5

, Alle gebaren kunnen beschreven worden aan de hand van vier basiselementen of parameters.
- Manuele basiselementen zijn altijd aanwezig en vormen de interne structuur van elk gebaar in
welke gebarentaal dan ook.
- Handvorm: De plek waar de vingers zich bevinden.
- Locatie: De plaats waar het gebaar wordt gemaakt (dag = mondhoek, maand = wang)
- Beweging (draaibeweging, klopbeweging, naar beneden, naar boven, etc.)
- Oriëntatie: Waar bevindt de handpalm zich? (naar beneden, naar boven, naar links, naar
rechts, etc.)

- Sommige gebaren worden vergezeld van niet-manuele componenten. Gebaren die niet door
handen worden gearticuleerd.
- Mondbeweging
- Gesproken component: Mondbeweging die op een woord uit een gesproken taal lijkt.
- Orale component: Mondbeweging die geen verband heeft met een woord uit een
gesproken taal (prima = bam).
- Gezichtsuitdrukking: De bewegingen van de wenkbrauwen, de ogen en de neus spelen een
rol in betekenis en grammatica.
- Lichaamsbeweging

Losse gebaren hebben een bepaalde betekenis en gecombineerd met elkaar vormen ze een complexe
boodschap. Bij gebarentaal is sprake van compositionaliteit: De basiselementen combineren om een
gebaar te maken en gebaren combineren om zinnen te maken.

1.3 Dovengemeenschappen
Een Dovengemeenschap gebruikt een gebarentaal voor onderlinge communicatie. Als doven mensen
bij elkaar komen, ontstaat op natuurlijke wijze een gebarentaal.

Middeleeuwen: Horende mensen dachten dat dove mensen verstandelijk gehandicapt waren,
hierdoor hadden ze vaak alleen contact met hun gezin of werden ze in inrichtingen opgesloten. → De
dove had geen adequaat communicatiemiddel; de gesproken taal bleef voor hem of haar slecht
toegankelijk en er was nauwelijks contact met andere dove mensen.

Home signing: In individuele gezinnen kan wel een communicatievorm ontstaan tussen het dove kind
en de andere horende familieleden waarbij zelfbedachte gebaren worden gebruikt.
- Een niet volledige gebarentaal die door weinig mensen wordt begrepen en die vaak weinig of geen
grammatica heeft.

- In Azië en Afrika komt veel genetisch bepaalde doofheid voor. In diverse dorpen vormen dove
mensen 2% van de bevolking. In zulke dorpen ontstaat ‘dorpsgebarentaal’.
- In westerse landen wordt gemiddeld 1 op de 1000 kinderen doof geboren. Hierdoor is een
bepaalde mate van organisatie noodzakelijk om dove kinderen en dove volwassenen bij elkaar te
laten komen. Er zijn een aantal verhalen bekend over dove gebarende mensen:
- 16e eeuw: Het hof van een Turkse Sultan;
- 17e eeuw: Het hof van een Engelse Koning.

6

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur brgroothuis. Stuvia facilite les paiements au vendeur.

Est-ce que j'aurai un abonnement?

Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,98. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.

Peut-on faire confiance à Stuvia ?

4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)

66184 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours

Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 15 ans

Commencez à vendre!

Resume

Samenvatting Gebarentaalwetenschappen, Verdieping

Infos sur le Document

Sujets

Livre connecté

Plus de résumés pour

École, étude et sujet

Vendeur

Avis reçus

Aperçu du contenu