Gezondheidsleer: praktijk
Basisprincipes EHBO:
Blijf rustig in een noodsituatie
Stress en emoties, tracht kalm te blijven, paniek is ‘besmettelijk’, onzekerheid is
normaal, denk eerst vooraleer te handelen
Vermijd besmetting
Goede handhygiëne, kijk uit met bloed en lichaamsvochten, wegwerphandschoenen,
niet hoesten boven een wonde, indien mogelijk zakmasker gebruiken bij reanimatie
Handel als eerstehulpverlener
Onzekerheid is normaal, maar toch moet je helpen, wees zeker dat wat je doet goed
is, schat de ernst van de situatie in: ga naar het SO en bepaal zelf of het erg is of niet
Je bent verplicht hulp te bieden= Belgische wetgeving
Zorg voor het comfort van het slachtoffer
Algemene regel: SO nooit verplaatsen – enkel indien er gevaar dreigt, Toedekken
tegen koude, Privacy beschermen, Eventueel uit de zon bij warmte
Verleen psychosociale eerste hulp
Wees vriendelijk bij het benaderen van het SO, Stel jezelf voor, Luister naar wat het
SO vertelt, Geef informatie: bijvoorbeeld “je bent aangereden door een auto”, Leg uit
wat je doet en waarom, Laat het SO niet alleen als dat niet nodig is, Omgaan met
omstaanders en sociale media!
Houd rekening met emotionele reacties nadien
Bij jezelf, twijfel niet aan jezelf, praat erover indien nodig, bij SO, familie, houd
emotionele afstand (niet altijd evident)
4 stappen in eerste hulp:
Stap 1: Zorg voor veiligheid
Tracht de situatie te overzien en potentiële gevaren in te schatten, eigen
veiligheid primeert!, veiligheid SO, veiligheid omstaanders (lopen vaak in de
weg)
Verkeersongeval: Parkeer je eigen wagen op een veilige plek, voorbij het ongeval en zet je 4
pinkers aan, doe een reflecterend veiligheidsvestje aan, neem de EHBO-kit uit je wagen mee,
sluit je wagen af, gevarendriehoek of aankomend verkeer laten waarschuwen door
omstaanders
,Stap 2: Beoordeel de toestand van het slachtoffer
Ga kort na wat er mis is met het SO. Luister naar verhaal SO, Observeer SO
(zwelling, wonde, ...), Luister naar getuigen
3 stappen om na te gaan of SO in levensgevaar verkeert:
1. Controleer het bewustzijn
2. Schud schouders + “gaat het?” SO reageert = bewust, SO laten liggen en nagaan wat
er mis is
3. Regelmatig toestand opnieuw beoordelen
Extra hulp inroepen indien nodig
SO reageert niet = bewusteloos: Hulp inroepen, SO op rug draaien indien nodig* Luchtweg
openen, Open de luchtweg, Controleer de ademhaling
Stap 3: Alarmeer de hulpdiensten
112 = Europees noodnummer
Werking 112- centrum, Europees: taal aanpassen
Operator beslist obv jouw info
Wat zeg je? 3 W’s (waar-wat-wie)
Als situatie verergert: opnieuw bellen
Stap 4: Verleen verdere eerste hulp
Levensreddende technieken primeren:
Levensreddende technieken, Ernstige bloedingen stelpen, Brandwonden afkoelen, Grote
wonden verzorgen, Letsels gewrichten & botten verzorgen, Minder ernstige wonden
verzorgen Logisch verstand gebruiken!
Wat is er mis met het SO?
Vraag naar ‘het verhaal/mechanisme’!
Controleer regelmatig BWZ en AH
Gebruik van medicatie?
Briefen professionele hulpverlener: ambulancier, verpleegkundige of arts
Eerste hulp tijdens corona
Stap 1:
Houd afstand: jij en omstaanders, Handhygiëne, PBM (= persoonlijke
beschermingsmiddelen)
, Stap 2:
Vraag wat er gebeurd is – op afstand
Controleer BWZ – luid vragen
Controleer ademhaling:
Op afstand kijken of SO ademt
Op afstand luisteren
Hand op tx of abdomen
Luchtweg niet openen
Indien stabiele zijligging: geen mondmasker bij SO
Stap 3:
Familie bellen om te helpen, Ernstig => 112
Stap 4: Onderscheid tussen levensbedreigende en niet-
levensbedreigende situaties
Niet levensbedreigende: SO bewust en kan zichzelf verzorgen => afstand houden bv gerust
stellen, uitleggen hoe bloeding stelpen, ....
SO bewust en kan zichzelf niet verzorgen
Indien mogelijk: familie aanwijzingen geven
Indien geen familie: In open lucht, Mondmasker HV en SO en handschoenen
Eerst hulp materiaal
Huisapotheek
Verbandmaterialen: kompressen, pleisters, ...
Reinigings- en ontsmettingsmiddelen
Werkmaterialen: handschoenen, schaar, tekentang, steriele naald,
zakmasker...
Geneesmiddelen: keelpijn, diarree, koorts, ...
Maar ook: lijst nuttige nummers
Rautek
Indien niet noodzakelijk, niet verplaatsen! (potentiële letsels wervelzuil)
Rautek = techniek om een slachtoffer, bewust of onbewust, te verplaatsen wanneer de
situatie onveilig is, Uit een wagen of
Zittend SO
10 vuistregels
1. Voeten rond de last
2. Dicht tegen het lichaam
