Ontwikkelingspsychologie: begrippenlijst 2020-2021
INLEIDING
Ontwikkelingspychologie of levenslooppsychologie is
Ontwikkelingspsychologie een wetenschappelijke studie van patronen van groei,
Levenslooppsychologie verandering en stabiliteit bij toenemende leeftijd, dus
van conceptie tot aan de dood.
Ontwikkeling is een verandering van een aanwezige
structuur. Dit kan een vooruitgang, achteruitgang of
Ontwikkeling
verlies zijn (ont-wikkelen, ont-vouwen, ont-plooien).
Veranderingen gebeuren gedurende totale levensloop.
Gedragsverandering is een verandering in de manier
waarop iemand zich gedraagt. Dit kan het verwerven van
Gedragsverandering
nieuwe mogelijkheden zijn of verlies van een bepaalde
functie of vaardigheid zijn.
Een continue verandering is een periode waarin de
ontwikkeling geleidelijk aan gaat en prestaties op een
bepaald niveau voortvloeien uit die van de vorige
Continue verandering niveaus (stapsgewijs). Veranderingen zijn kwantitatief
dus de onderliggende ontwikkelingsprocessen die de
aanzet geven tot de verandering blijven gedurende het
hele leven hetzelfde.
Een discontinue verandering is een periode waarin de
ontwikkeling een wisselwerking van snel en traag “blijft
Discontinue verandering
staan is” is. Elke stap komt overeen met met een rijpere
manier van functioneren (trapsgewijs).
De kritieke periode is een specifieke periode in de
Kritieke periode ontwikkeling waarin een bepaalde gebeurtenis grootste
consequenties heeft.
De gevoelige periode is een periode waarin bepaalde
Gevoelige periode vermogens optimaal naar voor komen. Periode waarin
het kind vatbaar is voor leren van bepaalde vaardigheid.
Nature verwijst naar eigenschappen, vermogens en
capaciteiten die we erven van onze ouders. Het omvat
Nature
elke factor die het resultaat is van het geleidelijk
ontvouwen van voorbestemde genetische informatie.
Direct waarneembare eigenschappen zijn eigenchappen
Direct waarneembare eigenschappen
die manifest aanwezig zijn bij geboorte.
Onzichtbare eigenschappen zijn eigenschappen die
Onzichtbare eigenschappen latent zijn en dus via rijping of maturatie op een bepaald
moment in ontwikkeling zullen optreden.
Maturatie is het geleidelijk ontvouwen van
Maturatie
voorbestemde genetische info.
Nurture Nurture zijn omgevingsinvloeden die bepaald zijn door
ons gedrag. Ze kunnen van biologische of sociale aard
zijn of kunnen het resultaat van maatschappelijke
factoren zijn.
1
, Totale levensloop De totale levensloop is van conceptie tot de dood.
Tijdens het levenslang proces heeft geen enkele
levensfase meer invloed heeft op de ontwikkeling. Ze
Levenslang proces hebben allemaal belangrijke ontwikkelingen en zorgen
elk voor verandering op ≠ domeinen. Iedere ontwikkeling
heeft een invloed op het latere ontwikkelen.
Het dynamisch proces is een complex samenspel van
Dynamisch proces
biologische, psychologische en sociale invloeden.
Multi-dimensioneel is de ontwikkeling die plaatsvindt op
Multi-dimensioneel
≠ domeinen met interactie tussen deze domeinen.
Multi-directioneel is de toename of afname (niet
Multi-directioneel
oneindig) van vaardigheden en kennis op ≠ domeinen.
Plastisch is het geen wat te maken heeft met vormen
Plastisch
creëeren. Het geen wat veranderbaar of kneedbaar is
Een cohort is een groep mensen die rond dezelfde tijd en
Cohort
op dezeflde plek geboren zijn.
Generatie Een generatie is een groep mensen van dezelfde leefitjd.
Normatieve gebeurtenissen zijn gebeurtenissen die zich
voor de meeste individuen binnen groep op dezelfde
Normatieve gebeurtenissen
manier voltrekken en die biologisch historisch sociaal of
cultureel bepaald zijn.
Niet-normatieve gebeurtenissen zijn specifieke,
atypische gebeurtenissen die plaatsvinden in het leven
Niet-normatieve gebeutenissen van een specifiek persoon op een tijdstip dat zulke
gebeurtenissen die meeste andere mensen niet
voorkomen.
Historisch is gekoppeld aan biologische en
Historisch
omgevingsinvloeden bij een generatie.
Leeftijdsgebonden is gekoppeld aan biologische en
Leeftijdsgebonden
omgevingsinvloeden bij leeftijdsgroepen.
Socio-cultureel is gekoppeld aan etnische afkomst,
Socio-cultureel
sociale klasse & lidmaatschap subcultuur.
Ontwikkelingsfasen zijn stadia binnen de ontwikkeling.
1. Prenatale ontwikkeling
2. Geboorte en pasgeborene
3. Babytijd (0-1 jaar)
4. Peutertijd (1-3 jaar)
Ontwikkelingsfasen 5. Kleutertijd (3-6 jaar)
6. Lagere schooltijd (6-12 jaar)
7. Adolescentie (12-20 jaar)
8. Jongvolwassenheid (20-40 jaar)
9. Volwassenheid (40-60 jaar)
10. Ouderdom (vanaf 60 jaar)
Ontwikkelingsdomeinen zijn deelgebieden in het kind,
Ontwikkelingsdomeinen waarvan we de ontwikkeling willen stimuleren door
scheppen van rijke ervaringskansen.
2
, Lichamelijke ontwikkeling is de lichamelijke groei die de
Lichamelijke ontwikkeling
mens doormaakt
Motorische ontwikkeling is de ontwikkeling van
Motorische ontwikkeling motoriek of bewegingen. Je leert dus om je spieren te
gebruiken en te beheersen.
Tekenontwikkeling Tekenontwikkeling is ontwikkeling van motoriek en spel.
Perceptuele ontwikkeling is de ontwikkeling van de
Perceptuele ontwikkeling
zintuigen zoals zicht, reuk -, smaak-, tast- en gehoorzin.
Seksurele ontwikkeling is het leren kennen en
Seksuele ontwikkeling
verkennen van het lichaam.
Sociaal-emotionele ontwikkeling is de ontwikkeling van
eigen persoonlijkheid, overeenkomstig met
Sociaal-emotionele ontwikkeling
verwachtingen en gedragingen uit de sociale context via
contacten zoals ouders, leerkrachten, leeftijdsgenoten.
Cognitieve ontwikkeling Cognitieve ontwikkeling is de denkontwikkeling.
Taalontwikkeling is het leren praten, taal uitdrukken in
Taalontwikkeling
communicatie met anderen, volwassentaal, …
Morele ontwikkeling is het leerproces dat het jonge kind
Morele ontwikkeling
moet meemaken. Leren wat mag en wat niet mag.
Spelontwikkeling Spelontwikkeling is hrt spelen met anderen of alleen.
Persoonlijkheidsontwikkeling is de ontwikkeling tot een
Persoonlijkheidsontwikkeling
unieke persoon met eigen identiteit (eigen ik-je).
Cognitie is kennis, alles wat te maken heeft met kennis,
Cognitie idee en overtuigingen in de geest van een of meerder
personen (vb: mentale processen, leren, waarnemen,…)
Affectie zijn gevoelens van genegenheid of liefde. Wat te
Affectie
maken heeft met het gevoelsleven.
Verbaal Verbaal is alles wat met spreken te maken heeft.
Moreel Moreel is het idee over goed en slecht.
Horizontale samenhang is de samenhang tussen ≠
Horizontale samenhang
ontwikkelingsdomeinen binnen 1 fase.
Verticale samenhang is de samenhang tussen ≠ fasen
Verticale samehang
binnen 1 ontwikkelingsdomein.
Psychodynamisch perspectief is het onbewuste of
Psychodynamisch perspectief
crisissen als drijfkracht van de ontwikkeling
Bahavioristisch perspectief is de ontwikkeling begrijpen
Behavioristisch perspectief
vanuit waarneembaar gedrag.
Cognitief perspectief is hoe mensen informatie
Cognitief perspectief
verwerken volgens Piaget.
Contextueel perspectief is het effect van biologische
Contextueel perspectief
kenmerken op ontwikkeling (Bowlby).
Evolutionaire psychologie is wanneer de ontwikkeling
Evolutionaire psychologie gebeurt in een complexe, sociale en culturele context
(Vygotsky en Bronfenbrenner).
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur tyanavandenbroeck. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.