Op dit vak haalde ik 17/20 met enkel deze samenvatting vanbuiten te leren. Alles uit de lessen + extra uitleg komt hier aan bod samen met informatie uit de cursus.
, 1. Inleiding tot de psychodiagnostiek
1.1 Omschrijving & belang van psychodiagnostiek
1. Alledaags impliciet diagnosticeren
Alledaags impliciet diagnosticeren Toekennen van oorzaken aan verschijnselen of gedragingen
(attributietheorie)
➔ Iedereen doet het elke dag en vooral als er een afwijking is van een verwacht patroon.
Bv.:
• Tijdschriften en magazines als entertainment
o Flair test
• Media, televisie en documentaires: extremer (on)gewenst gedrag
Probleem van impliciete diagnostiek:
Het ‘ongewapende oordeel’ (vooroordeel) of impliciet diagnosticeren
Foutenbronnen = tekorten en vertekeningen
➔ Hoe tegengaan? Zoveel mogelijk info verzamelen van de persoon en mensen rondom de persoon
Onderzoek naar foutenbronnen:
• Hoe gaan mensen om met kansen en waarschijnlijkheden?
• Wat is de oorzaak?
• Wat is de impact op de kwaliteit van de psychodiagnostiek?
A) Hoe gaan mensen om met kansen en waarschijnlijkheden?
Voorbeeld 1: Welk type woorden zijn het meest frequent in het Engels?
• woorden die beginnen met een 'r' of
• woorden die 'r' als derde letter hebben?
➔ De meeste mensen vinden (a) waarschijnlijker dan (b).
Voorbeeld 2: "Mijn vriend is professor. Hij schrijft graag gedichten, is nogal verlegen en klein van
gestalte. Op welk terrein is hij werkzaam: Chinese literatuur of psychologie?“
➔ De meeste mensen denken dat het om een hoogleraar Chinese literatuur gaat.
→ Mensen zijn slecht in het schatten, afwegen en herzien van kansen.
B) Wat is de oorzaak van foutenbronnen bij het impliciet diagnosticeren?
Heuristiek (vuist)regel om sneller tot de oplossing van een probleem te komen (vaak impliciet of
onbewust).
• Informele, intuïtieve en speculatieve oplossingsstrategieën.
• I.t.t. algoritmen, die altijd en overal werken, zijn heuristieken specifieke strategieën die we
leren gebruiken in specifieke situaties en die niet altijd een oplossing garanderen.
• Hoe meer ervaring met een taak hoe beter heuristieken ontwikkeld zijn.
Vaak oorzaak van foutenbron:
1
, Beschikbaarheid Makkelijk uit het geheugen op te halen.
• Voorbeeld: Welk type woorden zijn het meest frequent in het Engels? Woorden die
beginnen met een 'r' of woorden die 'r' als derde letter hebben?
➔ Meeste mensen vinden (a) waarschijnlijker dan (b).
• Nadeel: Heel opmerkelijk situaties die zeldzaam zijn komen groot in de krant (Bv.
vliegtuigcrash), hierdoor overschat men de kans om te sterven in een vliegtuig t.o.v. te
sterven in een autocrash.
Representativiteit Vergelijking met typische voorbeelden, prototypes of stereotypen.
• Voorbeeld: "Mijn vriend is professor. Hij schrijft graag gedichten, is nogal verlegen en klein
van gestalte. Op welk terrein is hij werkzaam: Chinese literatuur of psychologie?“
➔ De meeste mensen denken dat het om een hoogleraar Chinese literatuur gaat.
• Nadeel: We vergeten rekening te houden met andere info die ook relevant is.
Hoe statistisch redeneren mensen?
Experiment I van Tversky & Kahneman
“Bart is 34 jaar, intelligent maar weinig creatief. Hij is dwangmatig en maakt
een saaie indruk. Hij was altijd sterk in wiskunde maar zwak in taal”
Rangschik naar waarschijnlijkheid:
1. Bart is accountant
2. Bart speelt in een hardrockband
3. Bart is een accountant die in een hardrockband speelt
Andere statistische fouten
• Velen denken dat vliegen gevaarlijker is dan autorijden
• Lijst van 19 “beroemde” mannen en 20 “gewone” vrouwen: meeste mensen denken dat er
meer mannen dan vrouwen op lijst
➔ Verklaring T & K: beschikbaarheidsheuristiek: Hoe gemakkelijker voorbeelden van een fenomeen
te binnen schieten, des te frequenter is dat fenomeen.
C) Impact op kwaliteit van de psychodiagnostiek?
Confirmation bias Mensen hebben de neiging info op te zoeken die hun stelling of opvatting
ondersteunt
2. Impliciet diagnosticeren in psychodiagnostiek: mogelijke foutenbronnen
• Vaak geen systematische en consistente werkwijze
2
, • Confirmation bias
• Te vlug adviezen formuleren
• Gebrekkige betrouwbaarheid en validiteit van de onderzoeksmiddelen en ongeschikte
normen
• Voor de hand liggende diagnosen en interventies over het hoofd zien
• Diagnostisch proces onvoldoende afgestemd op de hulpvragen van de cliënt
• Besluitvorming onvoldoende gebaseerd op beschikbare gegevens; geen objectieve criteria
hanteren (= verhoging van de subjectiviteit)
• Besluitvorming onvoldoende geëxpliciteerd en daardoor onvoldoende duidelijk voor
collega’s en cliënten
• Eigen persoon als foutenbron
• Onvoldoende samenwerking met cliënt en zijn omgeving
• Teveel vakjargon in de communicatie
3. Expliciet diagnosticeren als oplossing
Expliciete psychodiagnostiek: Om
vooroordelen etc. weg te krijgen.
Model wordt gebruikt om op
wetenschappelijke manier psycho-
diagnostische proces uit te voeren en
de best mogelijke tests gebruiken.
A) Basis van het PSD procesmodel
B) Wat betekent Expliciete diagnostiek in
de praktijk?
• Explicieter werken met (gevalideerde)
theorieën
• Bewust rekenschap geven van de keuze van bepaalde theorie
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur janavanhoof. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
