Arbeidsrecht
Situering van arbeidsrecht binnen HRM & personeelsmanagement
Planning colleges Arbeidsrecht
,Hoofdstuk 1: Organisatie en
Personeel
Toepassingsgebied van het Belgische arbeidsrecht &
Arbeidsovereenkomstenwet
- Werknemers uit de particuliere sector/privé sector
o Wat met publieke sector? Bestaat uit twee personeelscategorieën:
Ambtenaren: vallen hier niet onder
Werknemers die contractueel verbonden zijn: vallen hier wel onder
o Zelfstandigen 1 vallen hier ook niet onder
- Tewerkstelling in België
Uitgangspunt: Het Belgische arbeidsrecht en de arbeidsovereenkomstenwet is van
toepassing op wie een arbeidsovereenkomst heeft en tewerkgesteld in België
Drie personeelscategorieën:
Wat hebben ze gemeen? Dat de drie groepen arbeid presteren en dat dit bezoldigt
(=betaald) is. Indien je niet betaald wordt voor de arbeid die je verricht, spreken we over
vrijwilligers. Werknemers en ambtenaren hebben de gelijkenis dat men arbeid verricht
onder een gezagsrelatie; wat net het onderscheidend criterium is van zelfstandigen waarbij
dit niet het geval is. Werknemers en zelfstandigen werken op basis van contracten of
overeenkomsten; er is een wilsovereenkomst en men gaat akkoord over dit contract.
Eenzijdig kan je dit contract niet wijzigen maar enkel indien beide partijen akkoord gaan. Bij
werknemers zijn dit arbeidsovereenkomsten, bij zelfstandigen zijn dit vaak mondelinge
overeenkomsten. Vb. Bij de bakker bestel je mondeling een verjaardagstaart met een
1
Zelfstandigen werken niet met arbeidsovereenkomsten, maar toch wordt er een overeenkomst gesloten. Dit
kan bijvoorbeeld mondeling in de vorm van een telefoongesprek
,specifieke smaak. Ambtenaren werken onder statuut. Een statuut wordt (Kenmerk 1 Statuut)
eenzijdig opgelegd door de overheid en kan ook eenzijdig worden gewijzigd, zo ook in het
nadeel van de ambtenaar. Vb. Een loonsverlaging van 100 euro door de coronacrisis,
juridisch is dit perfect mogelijk. Bij statuten en ambtenaren spreekt men snel over vaste of
definitieve benoemingen omdat het eigenlijk gaat over een gelimiteerde opsomming van
een aantal mogelijke beëindigingswijzen van de tewerkstelling als ambtenaar. Vb. Een
vernietiging van je statuur door de Raad van State, omwille van tuchtredenen, enzovoort.
Speciaal geval: deze opsomming bevat niet de wijze van beëindiging indien jouw bepaalde
job verdwijnt, wat de meest logische reden zou lijken voor ontslag. Zo heeft de Vlaamse
overheid de dienst informatica geoutsourcet. De werknemers onder arbeidscontract,
werden overgenomen door de externe partner, de ambtenaren bleven in dienst ondanks de
verdwijning van hun job.
Algemeen en onpersoonlijke bepaling (Kenmerk 2 Statuut) wil zeggen dat al degenen die
zich in dezelfde situatie bevinden, op eenzelfde manier moet bejegend worden en hetzelfde
loon en arbeidsvoorwaarden heeft, wat betekent dat je dus ook niet kan onderhandelen. In
vergelijking met een arbeidsovereenkomst, waarbij je in theorie wel kan onderhandelen
over het loon, arbeidsvoorwaarden, enz. Toch zijn arbeidsovereenkomsten vaak
toetredingscontracten, zeker voor schoolverlaters. Toetredingscontract zoals bij een
energieleverancier: dit is het, te nemen of te laten, met dus een kleine
onderhandelingsmarge.
Onderscheid facetten van het arbeidsrecht
- Individueel arbeidsrecht, bestaande uit rechtsregels die de individuele arbeidsrelatie
beheersen
o Arbeidsovereenkomstenwet
- Collectief arbeidsrecht, het geheel van regels dat de collectieve verhoudingen tss
werkgevers(organisaties) en werknemersorganisaties kanaliseert. Belangrijke
toepassing is het sluiten van collectieve abreidsovereenkomsten.
o Collectief overleg
o Collectieve arbeidsconflicten
- Arbeidsreglementering, verzamelnaam voor uiteenlopende reeks van beschermende
regels waarvan de niet-naleving tot strafvervolging kan leiden
o Vb. Regeling rond arbeidstijdregling, moederschapsbescherming,
welzijnswetgeving, kinderarbeid
- Sociaal handhavingsrecht & procesrecht, bestaande uit de organisatie van het
toezicht van de naleving van de rechtsregels
, Kenmerken < Wat is nu zo typisch aan het
arbeidsrecht?
- Beschermend doel: een arbeidsovereenkomst wordt gesloten tss WG en WN, geen
twee evenwaardige partijen. WG wordt gezien als de sterkere, het doel van
arbeidsrecht is dus om de WN te beschermen: het opleggen van verplichtingen aan
de WG die van dwingend recht 2 zijn.
o Economisch zwakkere
- Algemeen verbintenissenrecht = gemeen recht
o Arbeidsrecht doet hier een schepje bovenop door een aantal dwingende
bepalingen op te leggen aan de WG
- Onrechtmatige (onwettige) gezagsoefening: langs de kant van de WG
o Sanctioneren door het opleggen van financiële vergoedingen
- Streven naar vastheid van tewerkstelling
o Schorsing & Ontslagrecht
Vb. Het recht op 20 wettelijke vakantiedagen als WN, de WG kan hier niet van afwijken of
zeggen dat de WN deze niet mag opnemen. Wél mag de WG 24 dagen vakantie toestaan.
Waar vinden we Arbeidsrecht terug?
< Rechtsbronnen (Internationaal)
- Verenigde Naties
- Internationale Arbeidsorganisatie
- Raad van Europa
o Europees Sociaal Handvest: van belang voor de erkenning van het
stakingsrecht
o Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
- Europese Unie
2
Waar je op zich niet van kan afwijken behalve in het voordeel van de WN
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur magalivancalster. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,29. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.