Supranationale: De letterlijke betekenis van supranationaal is boven ('supra') de staat
('nationaal'). Het gaat om alle afspraken en regels die internationale organisaties zoals
de Verenigde Naties, Wereldhandelsorganisatie of de Europese Unie kunnen maken en
waaraan de landen die lid zijn, zich moeten houden.
Leerpad D - Juridische kaders
Rechtstaat: regels die de burgers moeten toepassen bv. niet toegelaten om meer dan 120
km/uur rijden op autostrade, slagen en verwondingen toebrengen. ⇒ niet elk recht is terecht
bv. het is niet strafbaar als je slagen en verwondingen geeft bv. door een spuit te geven
Basiswet=grondwet: bepaalt hoe België
gestructureerd is en welke de basisrechten zijn.
Decreten: de rechtsregels die parlementen van
gemeenschappen/gewesten uitvaardigen
Rechtsregels: noemt men decreten
Op Federaal vlak: door federale parlementaire
instellingen, maken de wet ⇒ de kamer van
volksvertegenwoordigers en de koning die het
goed keuren
Wetgever bepaalt welke zaken door regering
(koning kiest ministers) mogen worden opgemaakt
Ministerieel besluit: besluit door ministers,
KB-nummer: is een wet, geen koninklijk besluit, hier staan de hoofdregels
Koninklijk besluit mag niet in strijd zijn met wet, hier staan details
Besluit executieve: beslissingen door Vlaamse regering/executieven
Verordening: kan afgedwongen worden door burger
Richtlijn: altijd inhoud dat wet moet gemaakt worden (door wetgever)
Bescherming titel: je mag niet zomaar zeggen dat je bv. dokter bent, celstraf met gevolg!
Bescherming beroep: ander beroep (binnen bv. gezondheid) mag geen andere handelingen
doen (bv. inspuitingen)
Wie is bevoegd om wat te doen? Aantal handelingen zijn voor artsen, vpk, andere
gezondheidszorgen. Sinds 2002 mogen de handelingen pas gesteld worden, als de patiënt
toestemming heeft gegeven.
Wat is geneeskunde? Onderzoeken van de gezondheidstoestand (ziekten, gebreken,
diagnose, behandeling van fysische/psychische/werkelijke/vermeende pathologische
toestand, inenting) uitoefenen van technische ingreep (van huid-slijmvliezen) zonder enig
reconstructief doel, verloskunde: zwangerschap/bevalling/postpartum + ingrijpen hierop
Wat is verpleegkunde?
A-handeling: mogen worden uitgevoerd door niet-verpleegkundigen bv. de mantelzorg,
observeren, informeren, bijstaan,..
B-handeling: B1 (verstrekkingen zonder een voorschrift van een arts bv. fixeren, wondzorg
maar wel door een verpleegplan of procedures)
B2 (verstrekkingen die wel een voorschrift (telefonisch/op papier) nodig hebben
van een arts bv. medicatie toedienen) dit allemaal moet genoteerd worden in dossier
Staand order: meerdere voorschriften worden gegeven en die kunnen toegepast worden bv.
extra hoeveelheid pijnstilling/medicatie
C-handelingen: stukje geneeskunde dat door vpk mag gebeuren
De mantelzorger: mag B1 verstrekkingen doen; fixeren, isoleren, heeft attest nodig met:
identiteit patiënt, identiteit mantelzorger, vermelding van de toegelaten B-verstrekkingen,
duur van toelating, eventuele bijkomende voorwaarden
De rechten van de patiënt
Wet van 2002: 3 wetten dat paternalisme plaats heeft moeten maken voor zelfbeschikking
(=patiënt maakt eigen beslissingen, niet meer de arts). ook euthanasie of palliatieve zorg.
Wet van patiënt: patiënt is een natuurlijke/fysieke persoon wie gezondheidszorg krijgt.
Wie heeft deze rechten? patiënt (patiënt is meerderjarig, bewustzijn en bekwaam) en de
,Supranationale: De letterlijke betekenis van supranationaal is boven ('supra') de staat
('nationaal'). Het gaat om alle afspraken en regels die internationale organisaties zoals
de Verenigde Naties, Wereldhandelsorganisatie of de Europese Unie kunnen maken en
waaraan de landen die lid zijn, zich moeten houden.
vertegenwoordiger (patiënt=onbekwaam) bewijs dat patiënt info kreeg over zijn keuze)
Als patiënt in coma ligt bv. dan moet je deze volgorde naleven:
1. Wettelijk: minderjarigen (-18) de ouders beslissen over de rechten
2. Contractueel vertegenwoordiger: dit is niet de vertrouwenspersoon, zonder wensen of
met wensen, heeft een wilsverklaring/DNR code (wie beslist als je dit zelf niet kan?)
3. Cascaderegeling: wie rechten mag uitvoeren bv. 1.partner, 2.ouders, 3.broer/zus,
4.kinderen
beroepsoefenaar mag beslissen en MOGEN in team afwijken van beslissing van
vertegenwoordiger als ze niet in belang is van persoon en bedreiging
geen uitzondering bij de bekwame, meerderjarige en vertegenwoordiger die
overeenstemmend de wens van de patiënt beslist
Definitie van gezondheidszorg: is een dienstverlening, die een doel heeft, de
gezondheidstoestand van patiënt te bevorderen/vaststellen/behouden/herstellen/verbeteren.
Definitie van de beroepsoefenaar: dit zijn degene die vallen onder wet van 10/05/2015
(tand(artsen), apothekers, kinesitherapeuten, vroedvrouwen, verpleegkundigen,
zorgkundigen, ambulanciers, klinische orthopedagogen, logopedisten, ergotherapeuten,
podologen, orthopedisten, pandagisten, mondhygiënisten) 2e groep: homeopaten,
osteopaten, chiropractors, acupuncturisten.
Therapeutische exceptie: bepalen dat informatie niet of wel word gezegd door geen
voorafgaande toestemming (motiveren waarom je dit wil) moet ook worden bevestigd door
andere hulpverlener (exceptie is altijd tijdelijk) hou rekening met timing
De patiëntenrechten:
- kwaliteitsvolle dienstverlening
- vrije keuze van beroepsoefenaar
- juiste en volledige informatie over toestand
- vrije toestemming
- rechten rond dossier (enkel familie kan dossier inkijken + schriftelijk aanvragen
waarom ze dit willen inkijken, geen gegevens over derden=als er een poetsvrouw is
dan ziet zij ook het dossier!)
- bescherming privacy
- klachtenbemiddeling
- aangepaste zorg rond pijn.
Geheimhoudingsveld – spanningsveld
- bezorgdheid van de burger omtrent de vertrouwelijkheid van de gegevens die zijn
persoon en gezondheid aangaan
- noodzaak om: over geïntegreerde informatie te kunnen beschikken voor voldoende
welzijns/gezondheidsbeleid en samen te leven
Algemene verordening gegevensbescherming (de AVG regeling)
Basisbegrippen
Persoonsgegevens (niet rechtpersoonsgegevens):
- over de patiënt: identiteit, medische, mutualiteit, werkgever, foto
- over familie mantelzorgers
- over andere zorgverstrekkers
⇒ het bijhouden van deze gegevens is toegelaten voor zover voor het verzorgen van de
patiënt en voor zolang ze nodig zijn. Bv. geen leeftijd van de dokter
verwerking: al het geen wat je doet, bijhouden, opslaan, doorgeven
, Supranationale: De letterlijke betekenis van supranationaal is boven ('supra') de staat
('nationaal'). Het gaat om alle afspraken en regels die internationale organisaties zoals
de Verenigde Naties, Wereldhandelsorganisatie of de Europese Unie kunnen maken en
waaraan de landen die lid zijn, zich moeten houden.
verwerkinsgverantwoordelijke: waakt hierover, is verantwoordelijk en kan conformiteit
aantonen
verwerker: als je in ziekenhuis werkt voor de informatie te krijgen ben je de verwerker (bv.
podoloog)
gegevens betreffende de gezondheid: verband met fysieke en mentale gezondheid en
natuurlijke persoon
genetische gegevens: verband met overgeërfde of verworven genetische kenmerken en
natuurlijke persoon
verbod op verwerking: uitzonderingen bv. toestemming of bescherming vitale belangen
patiënt.
Plichten van de verwerker:
1. je mag maar iets bijhouden als je een reden (bv. de patientenzorg) en toestemming hebt,
overeenkomst, wettelijke verplichten, je moet aantonen dat het is voor controle vitale
belangen, algemeen belang (bijhouden wie besmet is bv. ) of gerechtvaardig belang van de
verwerkingsverantwoordelijke
2. Doelbinding: enkel verwerken voor vooraf gestelde doeleinden, er is een verbod op
verwerking voor ander doel
3. Minimale gegevenswerking: enkel verwerken wat noodzakelijk is
4. De verwerkingsgegevens moeten juist zijn: worden anders verbeterd
5. Bewaartermijn: niet langer bijhouden dan nodig (max. 30 jaar)
6. Transparantie: je moet informatie geven over de rechten (hoe, waarom)
Door GDPR kan je niet meer vragen zomaar aan iemand waar iemand woont (privacy)
Rechten van de patiënt: informatie, inzage (van dossier), verbetering van foute informatie
en vergetelheid (beslissen of gegevens worden verwijderd)
(examen) Wat doe je met familie die beroepsbeoefenaar is en dossier wil inkijken? Nee -
andere dingen die je gaat zien van verleden mag je niet zomaar zeggen. Motivering is bv.
Fout van huisarts. Motivering was enkel nakijken van missen van symptomen
Inzage dossier: Na overlijden: kan ingekeken worden maar 5 belangrijke voorwaarden: kan
ingekeken worden als schriftelijk wordt aangevraagd, het moet gemotiveerd worden, kan
gevraagd worden door partner, kinderen, kleinkinderen ouders en de grootouders, broers en
zussen. Patiënt mag zich niet hebben verzet hebben (geen inkijk), dossier mag nooit
rechtstreeks ingekeken worden (altijd door andere beroepsbeoefenaar; homeopaten,
osteopaten
Sancties: klacht bij GBA (waarschuwing, administratieve geldboete, niet akkoord ->
rechtbank eerste aanleg)
Schadevergoeding:
Geheimhouding artikel 458: beroepen (ook personen die uit hoofde van hun staat= status,
positie, functie of die kennis dragen en geheimen zijn toevertrouwd zijn verplicht zijn om het
geheim te houden en worden anders gesanctioneerd met 100-1000 euro of een straf.
Behalve als je een getuigenis aflegt of als een wet je dwingt of toelaat om het te zeggen. Bv.
als je vraagt waar een persoon ergens ligt zal de vpk dit zeggen, omdat dit geen medische
informatie is, het is ook geen geheim voor die persoon. Wat het geval ook is, je mag nooit
iets meedelen, aan wie dan ook.
Je mag wel iets meedelen maar niet bekendmaken!
Uitzondering geheimhoudingsplicht:
Burgerlijk huwelijk of als je samenwoont: 4 verplichtingen: samenwonen , trouw zijn, vene
veel bijdragen van laten van huwelijk, elkaar bijstaan (binnen het huwelijk telt
geheimhouding, maar enkel !!binnen!! huwelijk)
