Samenvatting van hoofdstukken 1 & 2 van het boek Onderzoeksmethoden van Scheepers, Tobi en Boeije (9e druk). De belangrijkste stof per paragraaf staat in de samenvatting. Ik heb dit vak afgerond met een 9,4.
Inleiding onderzoek
Samenvatting Onderzoeksmethoden
Hoofdstuk 1
Sociaalwetenschappelijk onderzoek en wetenschappelijke integriteit
1.1 Inleiding en leerdoelen
Er is veel aandacht voor communicatie over de werkwijzen en uitkomsten in verband met enkele
wetenschappelijke schandalen waarmee de wetenschappelijke integriteit werd geschonden. Sociale
wetenschappen onderzoeken gedrag en interacties van (met name) mensen.
Naïeve kennis is gebaseerd op: gewoonte, wishful thinking, meningen van autoriteiten, ideologieën
en intuïtie.
1.2 Sociaalwetenschappelijk onderzoek
Wetenschap = een systematisch geheel van kennis → theoretisch: verschijnselen willen verklaren of
voorspellen Een wetenschapper heeft interesse in losse antwoorden, maar vooral voor de patronen
in deze antwoorden. Systematische, empirische waarnemingen verrichten om daarover theoretische
inzichten te ontwikkelen of te toetsen.
Benaderingen in de sociale wetenschappen
Empirisch-analytische benadering (algemeen geldende wetmatigheden ontdekken) & empirisch
interpretatieve benadering (proberen gedrag vanuit de context te verklaren)
Fundamenteel en praktijkgericht onderzoek
Fundamenteel wetenschappelijk onderzoek: bijdrage leveren aan de wetenschappelijke kennis
Praktijkgericht onderzoek: oplossing leveren van praktijkproblemen
Empirisme: gebaseerd op waarneming Rationalisme: gebaseerd op nadenken, logisch consistent
Theorievorming en theorietoetsing
Explorerend onderzoek: onderzoek doen naar een aspect van de werkelijkheid waarnaar nog geen
onderzoek is gedaan. Toetsend onderzoek: onderzoek doen naar een vraagstelling waarover al
theoretische inzichten zijn verworven, je hebt al een verwachting.
Relatie leggen tussen wetenschappelijke uitspraken en empirische waarnemingen →
wetenschappelijke definitie opstellen van abstracte begrippen die worden gebruikt→ op
transparante wijze bekendmaken hoe vraagstellingen waarneembaar worden → belangrijk om te
weten voor de validiteit en betrouwbaarheid te weten
Probleemstellingen en onderzoeksontwerpen
Methodenleer = het geheel van onderzoeksmethoden waarover de sociale wetenschappen inmiddels
beschikken Methodologie = de wetenschap van de sociaalwetenschappelijke onderzoeksmethoden
1.3 Wetenschap is communicatie over onderzoek
Disciplinair = binnen het vakgebied Mulitdisciplinair = buiten het vakgebied Valorisatie =
communicatie richting het publiek over het belang van de gepubliceerde wetenschappelijke inzichten
, Communicatiemodel
Wie zegt Wat tegen Wie, Hoe en met welk Effect (hoe breng ik de boodschap over)?Wie zegt Wat
tegen Wie, Hoe, met welk Effect, met welke Terugkoppeling en in welke Context?
Functies van communicatie
Wat doet de ontvanger met de boodschap? Niet: wat doet de boodschap met de ontvanger?
Selectieprocessen = mensen gebruiken de boodschap die zij nodig hebben en destilleren daaruit wat
hun eigen opvattingen en gedrag ondersteunt Functies van de boodschap: Boodschap als bron van
informatie, boodschap als vermaak, boodschap als middel om de persoonlijke identeit te versterken
en boodschap als voertuig voor sociale integratie en interactie
1.4 Onderzoek in de media
Media speelt belangrijke brugfunctie tussen wetenschap en publiek/politiek
1.5 De onderzoeker als profecctional: wetenschappelijke integriteit
Belmont-rapport, 3 fundamentele ethische principes voor onderzoek met mensen:
1. Respect voor personen → geïnformeerde toestemming nodig (informed consent)
2. Goed doen → minimale risico's of helemaal geen onderzoek
3. Gerechtigheid → verzekeren van eerlijke, redelijke en niet-exploiterende procedures
Veel onderzoeksprotocollen worden ethisch getoetst.
1.6 Wetenschappelijke integriteit en onderzoeksontwerpen
Critical friends = Wetenschappers leggen hun onderzoek voor aan andere wetenschappers voor
commentaar om het onderzoek zo beter te maken.
Peer review = Wetenschappers stellen zich bloot aan collega-onderzoekers maar ook aan anderen
binnen de wetenschappelijke gemeenschap
NGW (Nederlandse Gedragscode Wetenschapsbeoefening, principes van goed wetenschappelijk
onderwijs en onderzoek):
1. Eerlijk, openhartig en zorgvuldig zijn (bv. correcte bronvermelding)
2. Betrouwbaar zijn (gegevens niet fabriceren, manipuleren of verzinnen)
3. Controleerbaarheid (replicatie van het onderzoek moet mogelijk zijn)
4. Onpartijdigheid (nevenfuncties kenbaar maken)
5. Onafhankelijkheid
6. Verantwoordelijkheid voor maatschappelijke implicaties
Ethische toetsing van onderzoek
Ethische commissies toetsen het werk van wetenschappers
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur anneliewagenaar. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
