Op weg naar meesterschap C: De lat hoog voor iedereen
Hoofdstuk 1: De lat hoog voor iedereen:
1. De leraar doet ertoe!
We beklemtonen de kracht van de leerkracht: hoe hij/zij op een meesterlijke nauwgezette manier
met de dagelijkse gang van zaken bezig is. In de lat hoog voor iedereen ligt de klemtoon op
doelgericht werken en differentiatie. Effectieve leerkrachten leveren een cruciale bijdrage aan de
ontwikkeling van hun leerlingen. Ze doen dit door onderwijs op maat te maken en hun handelingen
af te stemmen op hun doelen.
2. De onderwijsbehoeften van de leerling staan centraal:
Als we door doelgericht te werken en te differentiëren voor iedere leerling in de klas de lat hoog
kunnen leggen, raken we aan het hart van de modellen.
Nu gaan we ons vooral focussen op het In dit model ligt onze focus op de
doelgericht werken en differentiëren. In componenten: doelstellingen,
dit model focussen we ons dan vooral op beginsituatie, didactische werkvormen en
de componenten uitdagen en leermiddelen en de relatie ertussen.
ondersteunen.
We gaan op zoek hoe we deze componenten invulling kunnen geven zodat we doelgericht kunnen
werken en differentiëren om zo een krachtige leeromgeving te realiseren.
Vereisten:
Doelgericht werken: doelen staan centraal omdat ze richting geven aan alle beslissingen
die bij de voorbereiding en uitvoering van de les genomen worden.
o Doelen:
Eindtermen van de overheid
Leerplandoelen vertaalde doelen van de overheid
Concrete lesdoelen vertaalde doelen door de leerkracht van de
leerplandoelen
Differentiëren: de lat hoog leggen voor iedereen
o Rekening houden met leerling zelf
Basisbehoeften
Verbondenheid: als leerkracht bied je een gepaste didactische
ondersteuning aan elke leerling waardoor de verbondenheid tussen
leerlingen en jezelf versterkt
Competentie: je stimuleert het geloof in het eigen kunnen bij de
leerling en je daagt hen uit
Autonomie: je biedt de mogelijkheid aan de leerlingen om eigen
keuzes te maken, om instructies te volgen rekening houdend met de
eigen behoeftes
Beginsituatie
1
, Op weg naar meesterschap C: De lat hoog voor iedereen
3. Doelgericht werken en differentiatie:
3.1 Doelgericht werken:
De leeractiviteiten zijn systematisch en intentioneel. Dat wil zeggen dat de leerkracht de kinderen
niet bezighoudt maar dat alle activiteiten gericht zijn op het behalen van de vooropgestelde
doelstellingen.
Hoe kunnen we de doelen op een efficiënte en effectieve manier bereiken bij alle leerlingen?
Efficiënt Zonder tijdverlies, zonder omwegen, recht op het doel af
Effectief Daadwerkelijk, doeltreffend, het doel bereikend
Alle leerlingen We zullen onze aanpak moeten afstemmen op de beginsituatie van
de leerlingen en rekening houden met de verschillen tussen
leerlingen.
Het is van groot belang dat alle componenten in het leerproces doelgericht uitgewerkt worden.
Doelgericht werken houdt meer in dan doelstellingen formuleren. Het houdt vooral in dat alle
componenten van het didactisch model in het teken moeten staan van de te bereiken
doelstellingen.
3.2 Differentiatie:
Kwalitatief onderwijs moet de diversiteit van de samenleving benutten om gelijke onderwijskansen
te creëren voor alle leerlingen. Je moet als leerkracht de vooropgestelde doelen bereiken door zo
doelgericht mogelijk te werken.
Inter-individuele verschillen: sommige leerlingen leren later lezen, andere leerlingen hebben
geen instructie nodig, …
Intra-individuele verschillen: de verschillen binnen één persoon. Bv: meekunnen met rekenen
maar moeilijk hebben met spelling.
Differentiatie is het proactief, positief en planmatig omgaan met verschillen tussen leerlingen
waarbij deze verschillen kunnen verkleinen, gelijk blijven of vergroten om zo tegemoet te komen
aan de psychologische basisbehoeften van elke leerling, met name: autonomie, competentie en
verbondenheid.
Differentiatie kan heel ver gaan en zelfs leiden tot individueel onderwijs. Kinderen met een
serieuze leerachterstand of voorsprong worden in elk geval vaak afzonderlijk ondersteund door de
zorgleerkracht en volgen een apart traject. Individueel onderwijs voor alle lestijden en voor alle
vakken lijkt zeker geen ideaal streefdoel.
2
, Op weg naar meesterschap C: De lat hoog voor iedereen
Hoofdstuk 2: Doelgericht werken:
1. Het didactisch model:
Een didactisch model bevat de noodzakelijke componenten om leerprocessen te realiseren en
geeft de relaties tussen deze componenten weer.
Via doelstellingen drukken we verwachte leerresultaten
uit
De keuze van de na te streven doelstellingen is
afhankelijk van de beginsituatie
De na te streven doelstellingen vereisen een bepaalde
beginsituatie
We moeten een onderwijsleersituatie creëren om
leerprocessen op gang te brengen en zodoende om
leerresultaten te realiseren
Je selecteert de leerinhoud die je opneemt in je
doelstellingen
Je kiest geschikte leerstof om de leerinhouden aan te
brengen
Je kiest passende didactische
werkvormen en leermiddelen om
de doelstellingen op een
efficiënte manier te bereiken.
Hierbij houd je rekening met de didactische principes
Om na te gaan of en in welke mate de leerlingen de doelstellingen
effectief bereikt hebben, ga je doelgericht evalueren.
Elk van deze componenten moet doelgericht uitgewerkt worden. Hiervoor is een grondige mentale
voorbereiding heel belangrijk. Het verband tussen de lesvoorbereiding en het didactisch model is
het realiseren van de relaties tussen de verschillende componenten van het didactische model.
2. Doelstellingen: leren, geen vrijblijvende aangelegenheid!
2.1 Soorten doelen: taxonomie van Bloom:
Doelen kunnen aan verschillende domeinen gelinkt worden maar doelen verschillen ook van elkaar
qua complexiteit. Het ene doel veronderstelt complexere cognitieve processen dan het andere. We
moeten een breed gamma aan doelen vooropstellen. Om te achterhalen of er voldoende variëteit
zit in de complexiteit van je lesdoelen, kan je je doelen gaan ordenen. Er zijn verschillende
orderingen mogelijk. Wij gebruiken de taxonomie1 van Bloom. In zijn taxonomie onderscheidt
Bloom 3 domeinen in leerdoelen:
Cognitief
Affectief
Psychomotorisch
Wij gaan dieper in op de categorie van de cognitieve doelen. Elk doel omschrijft telkens een
bepaald gedragsniveau en een bepaald inhoudsniveau. Een doel kunnen we dus altijd
classificeren op twee dimensies.
1
Een methode om zaken in te delen met als doel ideeën en materiaal universeel te kunnen delen.
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lisalampaert. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.