Psychiatrische pathologie
1. Wat is psychiatrie?
= medische specialisme (organische oorzaken kan de oorzaak zijn)
vertrekkend van waarneembare verschijnselen of symptomen
abstractie makend in syndromen of ziektebeelden (stoornissen)
gebaseerd op theorieën over het ontstaan
leidend tot formuleringen over instelling van behandelingen en
preventie
Iemand is psychische ziek wanneer?
• hij/zij heel specifieke psychologische ervaringen heeft: angst,
depressie, hallucinaties, obsessies (dwangmatig denken of bezeten
door een specifiek idee),…
• deze ervaringen ernstig zijn en de betrokkene helemaal uit evenwicht
brengen: niet meer normaal functioneren en lijdt daar sterk onder; zit
in een ‘dal’, heeft het contact met de omgeving verloren en is niet
meer in staat om de spanningen te verwerken, zich te ontspannen, te
communiceren,…
• +hij/zij nood heeft aan zowel psychotherapie en medicatie, als aan
ondersteuning door de directe omgeving: familie, vrienden, collega’s
symptomen:
van de norm afwijkende en objectief waarneembare verschijnsel
(koorts, triestheid)
klachten:
subjectief waarneembare verschijnselen, al of niet waarneembaar
(spierpijn, vermoeidheid)
ziektebeelden:
verzameling van symptomen en/of klachten
(griep, depressie)
lk
, 2. Symptomen:
Cognitieve functies
o Bewustzijn
o Aandacht
o Orientatie
o Waarnemingen
o Denken
o Geheugen en inprenting
o Intelligentie
Affectieve functies
o Affecten
o Stemming
Conatieve functies
o Drift
o Willen
o Gedrag
o Psychomotoriek en mimiek
o Voorkomen, stijl
Bewustzijn:
Helder
o = normale reacties op prikkels
Bewustzijnsverlaging
o = gedaalde reactie op prikkels maar wel reactie
Bewustzijnsvernauwing
o = verhoogde reactie op bepaalde prikkels
Bewustzijnsverlies
o = geen reactie op prikkels, gradaties
Aandacht:
Concentratie = blijvende aandacht
Gedaalde aandacht
, Gestegen afleidbaarheid/selectieve aandacht
Orientatie:
Tijd/ruimte/persoon, verloop (plots= delirium, gradueel= dementie)
Waarnemingen:
Waarnemingsstoornis = wanneer men de werkelijkheid anders waarneemt
dan ze werkelijk is
Illusie
• Foutieve waarneming (blaf van hond wordt stem van buurman,
kamerjas wordt persoon)
Hallucinatie
• Zintuigelijke waarneming zonder dat er iets is/geen prikkel
(stemmen horen, personen zien)
• Bij hoge koorts, extreme hoogten, langdurig isolement,
acuut rouwproces,…
Depersonalisatie
• Verandering in de waarneming of beleving van zichzelf (gevoel
dat ledematen langer worden, organen veranderen van plaats)
Hypnagoge(inslapen)/hypnopompe (ontwaken)waarnemingen
Denken
Waan= onjuiste overtuiging betreffende de realiteit, niet corrigeerbaar door
gesprekken of confrontatie
Naar zichzelf
o Megalomane waan= overdreven gevoel van belangrijk zijn (ik
ben super slim)
o Nihilistische waan= gevoel dat menzelf of deel van buitenwereld
niet bestaat (heb geen hersenen meer, helft is ingenomen door
machine)
o Somatische waan= inhoud betreft de vorm of het functioneren
van het eigen lichaam (overtuigd dat er een muis in buik zit)
, Naar de buitenwereld
o Achtervolgingswaan= idee dat men achtervolgd wordt
o Bizzare waan= onjuiste overtuiging die binnen de cultuur van de
persoon als volledig onaannemelijk beschouwd wordt
o Beinvloedingswaan= idee dat gedachten gestuurd worden door
iemand/iets van buitenuit
Afasie
o geheel of gedeeltelijk onvermogen om te spreken of om het
gesprokene te begrijpen, onafhankelijk symptoom
Coprolalie
o herhaaldelijk uiten van smerige woorden
Echolalie
o herhalen van woorden of zinnen van anderen bij
ontwikkelingsstoornissen, psycho-organische stoornissen en
schizofrenie
Mutisme
o onvermogen om te spreken, veroorzaakt door psychische
invloeden
Verbaal maniërisme
o overmatig gestileerde en gekunstelde spraak
Geheugen en inprenting
Inprenting
o Nazeggen van een rij getallen
Korte termijn geheugen (STM)
o Getal na 5min nog onthouden hebben
Lange termijn geheugen (LTM)
o Het zich herinneren van de 12de verjaardag
