in deze samenvatting word beschreven hoe de sferen van de aarde ontstaan, wat en hoe de evolutie van de aarde verloopt, het ecosysteem van de aarde, de geologische tijdschaal
Thema 2 : ontstaan en evolutie van het ecosysteem van de aarde
Hoofdstuk 1: ontstaan van de geosfeer, atmossfeer, hydrosfeer en biosfeer.
1. De sferen
- Heelal = 13,7miljard jaar oud
- Zonnestelsel ontstand 4,6 miljaard jaar geleden
- Rond de zon bevondt zich een schijf met gasdeeltjes die langzaam gingen
samenklonteren. Uit deze metalen, gesteente en ijs ontstonden de planeten
- Veel brokstukken zouden daarna nog op elkaar en op de ‘protoplaneet’ aarde botsen.
Hierdoor steeg de temperatuur en druk zo erg dat de aarde grotendeels vloeibaar is. Ook
verval van radioactiviteiten droeg bij tot zeer hoge temperaturen.
- In de vloeibare magma-achtige aarde zonken de zwaarste elementen zoals nikken en
ijzer naar het zwaartecentrum en vormde uiteindelijk de aardkern. -> buitenste deel nog
steeds vloeibaar en veroorzaakt het aardmagnetisme.
- Lichtere elementen zo als silicium en aluminium dreven bovenaan.
- De bombardering van meteorieten stopte langzaamaan doordat de aarde zijn omgeving
stilaan had schoongeveegt
- Aarde -> afkoelen -> aan opp ontstond +/- 4 miljaard jaar geleden -> 70km dunne
aardkost (bestaat vooral uit Si en Al)
- Tussen aardkorst en kern bevindt zich een mantel -> bestaat vooral uit Si en Mg.
- Overgang mantel – kern : +/- 2900km onder aardoppervlakte
- Centrum aarde: +/- 6370km diep
Schets van de geosfeer:
- Al vroeg in het bestaan van de aarde ontsnapten gassen uit het vloeibare magma aan het
aardoppervlak.
- Na de vorming van de aardkorst ging dit proces verder door vulkanisme.
- Vanwege zijn massa had de aarde een voldoende sterke zwaartekracht om te vermijden
dat deze gassen ontsnapten naar de ruimte. In tegenstelling tot de maan, ontstond dus
een gasvormige atmosfeer.
Ze bevatte voornamelijk CO2, N2, CH4 en H2O. (vroeger atmosfeer -> giftig voor
leven op aarde)
- De oceanen werden gevormd, al was het oceaanwater initieel nog heel warm (> 50°C).
Op die manier ontstond dus de hydrosfeer.
- De samenstelling van de atmosfeer veranderde vanaf dat microscopische zeeorganismen
+/- 3 miljard jaar geleden fotosynthese-proces ontwikkelden.
, - Hierbij werd CO2 opgenomen en O2 als afvalstof uitgestoten.
- Sommige organismen bouwden kalkskeletjes (CaCO3) d.m.v. CO2.
- Bij het afsterven, vielen deze naar de oceaanbodem. De concentratie CO2 in de
atmosfeer daalde, concentratie O2 steeg.
- Ongeveer 2 miljard jaar geleden -> voldoende O2 aanwezig -> ozonlaag (O3) -> ontstond
op ca. 30km hoogt.
- De ozonlaag verhindert dat veel schadelijke UV-straling van de zon het aardoppervlak
bereiken. aardoppervlak -> ‘leefbaarder’.
- Huidige samenstelling atmosfeer = 78% N2, 21% O2, 1% overige stoffen
- De samenstelling van de atmosfeer beïnvloed door fotosynthetiserende organismen.
- Hoe ontstond het eerste leven, en daarmee ook de biosfeer? Het eerste leven ontstond
in extreme omstandigheden. vandaag bestaan er nog organismen die in extreme milieus
weten te overleven.
Extremefosielen
- Beerdiertjes:
organismen zijn ongeveer 1 mm groot en komen overal ter wereld voor. Ze
overleven droogte en perioden zonder voedsel of water, en weerstaan sterke
straling.
- Oerbacteriën
zijn primitieve eencelligen die teruggevonden werden in warmwaterbronnen in
Yellowstone. Naar de rand van de vijver daalt de temperatuur en komen steeds
andere soorten voor, waardoor spectaculaire kleurverschillen in het water
voorkomen.
- Bacteriën aan de black smokers:
Door magmatische activiteit stijgt heet water op uit de oceaanbodem, waardoor
mineralen neerslaan in contact met koud oceaanwater en zuilvormige gesteenten
vormen. organismen halen energie uit zwavelverbindingen. Ze vormen de basis van een
heel ecosysteem rondom de zuilen, met kokerwormen, mosselen, krabben, vissen en
kwallen.
- Moderne organismen die in extreme omstandigheden leven, geven ons een indicatie
waar het eerste leven kan ontstaan zijn.
- Hoe ontstond het 1ste leven?
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur chloegrotelli. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
