H1: WAT IS FILOSOFIE
= liefde voor wijsheid = verlangen om te weten
Aristoteles: alle mensen verlangen van nature naar wijsheid en weten
1. Drie aspecten
- Kenmerken bij alle en enkel bij filosofen
- Eigenschappen waardoor je iemand filosoof noemt
Attitude Algemene brede houding
Filosofische houding vb: dood van Socrates: drinkt gifbeker
- Rationeel (drinkt het omdat het moet)
- Waardigheid (omring door zijn lln)
- Principieel (tonen dat hij zijn filosofie serieus neemt)
MAAR: ook bij niet filosofen vb: superhelden
Filosofie = kritisch denken
In vraag stellen van vanzelfsprekende dingen
Autoriteiten uitdagen & uitspraken in twijfel trekken
Mogelijkheden openen dat dingen anders zijn
vb: Decartes’ twijfel
- Op zoek naar 1 onbetwijfelbare zekerheid
- blijven doorvragen
- zintuigen misleiden ons
- zintuigen verwerven kennis => kennis onbetrouwbaar?
MAAR: ook bij wetenschappers
Verwondering Vragen stellen & verwondering cultiveren
MAAR: ook bij jonge kinderen
Methode Geen klassiek labowerk
MAAR: ook voor geschiedkundigen
Destructief + constructief
Probleem: veel methoden, maar geen uniek
Intuïtie
1) kennis op onmiddelijke manier verkregen
2) heldere ideeën vb: je pense donc je suis
3) spontane overtuigingen = gezond verstand
- voorzichtig mee zijn > variabel
MAAR: ook bij wetenschappers
Conceptuele analyse = analyse van kennis
- begrippen ontleden in eenvoudigere begrippen
- vals pos en vals neg vinden
- overtuigingen die gerechtvaardigd en waar zijn
- kennis zonder 1 van de 2 vinden
beter begrijpen en gebruiken
MAAR: in kern van alle wetenschappen
gedachte experiment:
- nieuwe info over thema verkrijgen
- in menselijke geest
- probleem verhelderen > visualiseren
- gegevens voor of tegen theorie geven
- vb: brain in a vat => zekerheden zijn niet fundamenteel
MAAR: in ook in wetenschappen vb: lift exp Einstein
°experimentele filosofie
= wetensch methoden helpen filosofische problemen oplossen
, Domein Aard van vragen en problemen
= onbeantwoorde vragen en fundamentele problemen
Vb: bestaat God? Wat is ziekte?
MAAR: ook onbeantwoorde vragen in wetenschap
Geen vooruitgang in filosofie
> onbeantwoordbare vragen
=> lijkt op kunst: snelle opvolging stromingen + niets opbouwen
In wetenschap wel vooruitgang
MAAR:
- Vooruitgang in wetenschap niet evident
Kuhn: paradigma’s volgend elkaar op
+ bouwen niet verder op elkaar
- Wel vooruitgang in filosofie
> wetensch uit ontstaan vb: psychologie
> sommige vragen wel beantwoord
- Neg vooruitgang in filosofie
= weten wat de foute antwoorden zijn
2. Vier deeldomeinen
Metafysica = ontologie
Studie van aard en structuur wereld
Wat betekent het om te bestaan?
Vb: bestaat tijd?
Vb: debat lichaam en geest = zijn we meer dan ons brein?
- Materialst: nee, mentale toestand = hersentoestand
- Dualist: mentale toestanden bestaan uit geestesspul
MAAR: moeilijk te zeggen waarom iets metafysisch is
Logica Studie van geldigheid van redeneringen en argumenten
Weerleggen drogredenen
Vb: slippery slope = als we A doen volgt B en B is onwenselijk
A niet doen
Gebruikt als etnische discussie
Weten of redenering geldig of ongeldig is
Epistemologie = kennisleer
Wetenschapsfilosofie Studie van aard en mogelijkheid van kennis
Reikwijdte kennis bepalen
Wat is kennis en hoe krijgen we het?
vb: brain in a vat = gedachte exp
Hoe kunnen we zeker zijn dat we niet in illusie leven?
Moraalfilosofie = ethiek
Politieke filosofie Normatieve universum = verzameling plichten
Verschil moreel vs juridisch niet duidelijk
Studie van principes rond goed en kwaad
Wat maakt ons handelen goed of slecht
- Beslissen obv intensies
- Beslissen obv effecten
- Beslissen door lang te denken
Welke maakt handeling goed?
Vb: Trolley probleem
, MAAR: probleem verschuift naar “wat is metafysica, logica…?
Geen bevredigend antwoord op
Moderne filosofen bouwen verder op oude filosofen
Filosoof = iemand die zich bezighoudt met oude filosofen
MAAR: logici = dit is obv drogreden
> we weten niet wat filosofie is
wetenschapsfilosofie = metafysica, logica en epistemologie
Algemeen Toegepast
Fundamentele filosofische kwesties in Filosofische vragen rond specifieke
verband met wetenschap wetenschappen
Fysica = fundamentele wetenschap Instrumentele interesse
Intrinsieke interesse Vb: mechanisering & medicalisering
3. Geschiedenis westerse filosofie
= doorheen de tijd herpositioneren en herdefiniëren
Oude Griekenland Opkomst met brede maatschappelijke revolutie
°wetten voor iedereen
Wetten ter discussie gesteld <-> komen van God
Contact vreemde culturen => °relativiteit
Burgers moeten nadenken over hun samenleving
Hesiodos – theogonie
- Goden beschrijven
- Goddelijke gebeurtenissen => aardse gebeurtenissen
- MYTHOLOGIE
Thales = 1e filosoof = natuurfilosoof
- Datgene wat cosmos doet draaien
- (niet)levende natuur komt uit oerstof
- Alles bestaat uit water => aarde op zee
- 1e naturalist = iets begrijpen uit eigen natuur
EINDE MYTHOLOGIE
Plato + Aristoteles
- Homo universalis: geen enkel thema ontlopen
- Onenigheid leeft nog steeds
Vb: rol zintuigen in kennis opbouwen
Middeleeuwen Christendom toegelaten = RELIGIE
- Openbaring
- Overtuigingen > interactie met God
- Intellectuele bescheidenheid
Filosofie
- Kritisch <-> openbaring
- Universum doorgronden
- Niet laten begrenzen
Augustinus + Thomas van Aquino
- Tegenstelling verzachten
- Geloof wel bewijzen met verstand
- Geloof basis van filosofie
, Moderne tijd Wetenschappelijke revolutie
- Naturalisme terug
- Veelzijdigheid: WETENSCHAP & filosofie doen
- Ontstaan huidige wetenschappen
Feyman
- Filosofie eindigt waar wetenschap begint
- Neg oordeel over filosofie
- Scientisme: natuurwetensche enige echt kennisbron
Belang eigen discipline overschatten
MAAR: wetenschap => °filosofische problemen
4. Filosofie nutteloos
Filosofie als scheldwoord
- Warrig en esoterisch
- Onpraktisch en onhandig
- Nutteloos
Nutteloos vs zinloos
- Filosofie is nutteloos, niet zinloos
- We doen veel door nutteloze zaken
- We leren veel wat we niet gebruiken
- Academisch = bredere vorming dan professioneel
Is het nutteloos?
- Verbetert filosofie analytische en kritische vaardigheden?
Onduidelijk voor academisch
- Leidt filosofie studeren tot een hoog inkomen?
VS: correlatie (maar geen causatie)
- Kan je beroemd worden na het studeren van filosofie?
Ja
- Toont dat wat vanzelfsprekend lijkt het niet altijd is
- Denken over denken => bijsturen denken
- Bijdragen aan wijsheid => breder perspectief
H2: MECHANISERING EN DOELGERICHTHEID
Waarom is een rots puntig?
A) Water en wind hebben botte kanten weggedaan
= mechanisch antwoord
B) Zodat dieren niet bovenop komen rusten
= evidente antwoord
C) Zodat dieren zich ertegen kunnen krabben
= teleologisch antwoord (van kids)
1. Mechanisering wereldbeeld
= ontdoen van doeloorzaken
17e eeuw = opkomst natuurwetenschappen
= einde wetensch revolutie
Wiskunde & natuurwetensch komen uit filosifie
> begonnen als deeldomein
Descartes: succes wetenschap > gebruik wiskunde
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur JenteDG. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
