Dit is een zeer uitgebreide, maar allesomvattende samenvatting van het vak arbeids- en organisatiepsychologie. Het is gebaseerd op de cursustekst geschreven door professor Hofmans in combinatie met de lessen op campus van dit vak. Ik heb deze samenvatting zelf gemaakt en was er van de eerste keer m...
• Werknemer staat centraal in de A&O-psychologie.
® Invloeden van het gedrag van werknemers op de organisatie
• Organisatie = al dan niet geformaliseerde structuren waarbinnen mensen zich begeven, al of
niet bewust doelgericht.
• Betaalde arbeid
• Werknemer <-> organisatie
(Wisselwerking)
2. situering van de A&O-psychologie:
• Mens-mens = sociale psychologie
• Ergonomie = persoon is het vaste gegeven en we passen de job aan aan de persoon.
• Arbeidspsychologie = de job is het gegeven en we gaan de persoon aanpassen aan de job.
• Organisatiepsychologie = het bestuderen van menselijk gedrag binnen een
organisatiecontext.
,3. Historische en maatschappelijke evoluties:
• Filosofie:
o Deze ideeën staan aan de wieg van de psychologie in het algemeen (dus ook van de
A&O-psychologie).
o Uitspraken over de mens en zijn handelen
o Bv. Plato
à Beschrijft de ideale staat als plaats waar individuen taken/een rol toegewezen
krijgen waarvoor ze het best geschikt zijn.
à 3 rollen bij ideale staat:
1. Belangrijkste rol: politici, filosofen…
2. De wachters van de staat: politie
3. Het voetvolk: mensen die het werk moesten doen
à Geen 2 personen hebben dezelfde vaardigheden:
Þ Personen worden geboren met andere kwaliteiten
Þ Tests opstellen bv. Wie is meest geschikt om wachter te zijn?
Þ Stelt militaire geschiktheidstests op om soldaten van ideale staat te
selecteren.
o Bv. Navarro
à Grote individuele verschillen tussen mensen
à Verschillende beroepen vereisen verschillende vaardigheidspatronen
à Taak van de staat om een goede diagnostiek te gaan uitrollen zodat ze jongeren al
kunnen selecteren en opleiden tot waartoe ze het best geschikt zijn.
Þ Kijken naar welke vaardigheden mensen hebben en ze dan verplichten om
bepaalde dingen te gaan studeren
Þ Voordeel voor staat en voor individu (geen tijd en moeite verspillen)
• Natuurwetenschappelijke methode:
o Toen heeft psychologie zich pas als wetenschap ontwikkeld
o Observatie à hypothese à toetsing à verwerping/aanvaarding hypothese
o Om de invloed van een bepaalde (onafhankelijke) variabele X op een (afhankelijke)
variabele Y te bepalen
Þ X isoleren en variëren
Þ Brengen deze variaties in X ook variaties in Y teweeg?
Þ Zo ja, 100% zeker dat X een oorzakelijke invloed heeft op Y
o Bv. Miligram experiment
à Waarom deden de Duitsers zo’n erge dingen tijdens WO II?
à Hypothese: mensen zijn heel gevoelig aan autoriteit (bv. Hitler)
à Experiment: iemand steeds hardere schokken laten geven aan een andere
persoon (niet echt)
Þ Gaat men blijven schokken geven? (groot deel wel)
• Maatschappelijke ontwikkeling/sociale invloeden:
o Er was nood aan een psychologie over de werkende mens
à Door het ontstaan van de moderne staat, verstedelijking, industrialisatie,
technologisering en nieuwe sociale problemen hierdoor.
o Blijven voortduren: zie nu bv. robots
, • Humanisme:
o Heeft gezorgd voor een hernieuwde aandacht voor de mens en de mens tijdens zijn
leven
o In de 1e plaat zich verdiepen in bijzondere groepen personen (bv. kinderen en
geesteszieken)
• Eerste academische ontwikkelingen:
o 1876: 1e psychologisch laboratorium door Wilhelm Wundt
à De waarneming, de studie van reactietijden, geheugen…
à 2 methodologische elementen staan centraal:
1. Experimenteel onderzoek
2. Introspectie: proefpersonen moeten vertellen wat ze gevoeld, gedacht
hebben bij de uitvoering van de proeven.
à Slechte validiteit (wordt nu niet meer gebruikt)
• Arbeidspsychologie – consumentenpsychologie:
o 1901: Walter Dill Scott
à Hield toespraak over psychologie en reclame voor een commercieel gezelschap
in Chicago.
à Studeerde bij Wundt
à Gaf zijn eigen reflectie over hoe hij dacht over reclame en over hoe hij dacht dat
hij daardoor beïnvloed werd.
à Voor het eerst werd een commerciële activiteit gelinkt aan psychologische
inzichten.
à Gaf aanzet aan wat later uitgroeide tot de consumentenpsychologie
o 1912: Hugo Münsterberg
à Schreef boek: Psychology and industrial efficiency
à Ook leerling van Wundt
à Ging de empirisch-natuurwetenschappelijke benadering toepassen op het
gedrag van mensen in organisaties, vooral gericht op de selectie van werknemers
(toepassingen op bv. selectie van trambestuurders)
à Aanzet tot de selectiepsychologie
à Naast selectie ook het ontwerpen van arbeidstaken en verkoopspsychologie
à Velen zien hem als de ‘echte’ vader van de A&O-psychologie.
Þ Beginperiode: weinig aandacht voor combinaties van gedragingen of handelingen
à Menselijk gedrag wordt opgesplitst in kleine eenheden van handelingen en/of
bewegingen
à Deze dan apart testen of trainen
4. Methodologische invloeden op de A&O-psychologie:
• Differentiële psychologie:
o Het in kaart brengen van verschillen tussen mensen, het meten van eigenschappen
en hun verschillen…
o Niet alle personen hebben eenzelfde geschiktheid, dus men ging proberen de meest
geschikte persoon voor een bepaalde activiteit te zoeken
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ranikemps. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
