Het constructivisme, De Stijl en de ‘Internationale stijl’
Kunst en revolutie
Verschillende kunstenaars waren blij met de Revolutie en sommige ook daadwerkelijke
officiële erkenning voor hun werk.
De belangrijkste schilders waren: Malevitsj, Marc Chagall en Kandinsky.
De leiders van de meest vooruitstrevende beweging (het constructivisme) waren de
architecten, beeldhouwers en ontwerpers: Vladimir Tatlin en El Lissitzky.
Tatlin zag Picasso’s assemblages en maakt soortgelijke constructies in Rusland met
alledaagse materialen, maar zonder figuratief element. Volledig abstract.
In 1919 begon hij aan zijn monument voor de Derde Internationale. Een gigantische dubbele,
scheve spiraal van vrijstaande steunbalken met hangende. Ronddraaiende zalen op
verschillende niveaus. Het is nooit uitgevoerd maar het werd wel het symbool van het
revolutionaire modernisme en de constructivistische geest van utilitaristische eenvoud en
eerbied voor de logica van het materiaal. Het weerspiegelde de stelling van Marx dat de
productiewijze van het materiële bestaan bepalend is voor het sociale, politieke en
intellectuele leven.
Het was de taak van de kunstenaar om opdracht te geven aan het streven van revolutionaire
proletariaat en de fysieke en intellectuele situatie in de maatschappij als geheel te
verbeteren.
Het bekende constructivistische werk van Lissitzky was zijn project voor een Lenin-tribune uit
1920, maar werd ook nooit uitgevoerd.
Zijn ‘Prouns’ (schilderijen voor de nieuwe kunst) zijn architectonisch en drukken zijn visie
volledig uit omschreven als: een station om over te stappen van architectuur op
schilderkunst. Proun 99 is een subtiel spel van gewicht, evenwicht en intervallen en is bij
uitstek architectonisch.
Constructivisme was van korte duur
Na de invoering van Lenins Nieuwe Economische Politiek in 1921 rezen ernstige twijfels aan
het nut van de beweging. Veel leden verlieten Rusland. Lissitzky ging naar Duitsland en door
hem bereikte constructivistische ideeën het Westen.
Arbeidersclubvan Konstantin Melnikov en Ilja Golossov zijn enige markante
constructivistische bouwwerken die nog resten.
Aleksandr Michailovitsj Rodsjenk bleef in Rusland. Was eerst schilder en daarna meester van
fotomontage. Zijn werk werd wisselend beoordeeld. Hij wilde kunst neerzetten als
katalysator voor maatschappelijke veranderingen vrouw aan de telefoon. Maar mensen
vonden het te intellectualistisch, te elitair en hij fotografeerde uit rare hoeken
Daarna ging hij weer schilderen in abstract-expressionistische stijl.
Bouwkunst werd in gezet want kwam verbod op artistieke groeperingen. En beeldende kunst
om kloof tussen kunstenaar en massa te overbruggen
Bauhaus
In Duitsland geloofde ze na de oorlog ook dat kunstenaars konden bijdragen aan nieuwe
maatschappelijke verhoudingen door het scheppen van een nieuwe visuele omgeving.
o Het Bauhaus werd het streven hiervan. In heel Europa
In 1919 door Gropius opgericht voegde de oorspronkelijke Kunstnijverheidsschool en
Academie foor Beeldende Kunst samen tot 1 instelling
Bauhaus naam verwees naar zijn overtuiging dat een gebouw, net als een Middeleeuwse
kathedraal, een ontmoetingsplek hoort te zijn van alle onderwijs in de beeldende kunst.
Gropius streefde naar de eenwording van vrije en gebonden kunst
1
, Eerst werd dit beïnvloedt door de Weense Werkstätte (ideeën van Wiliam Morris) en de
Engelse Arts-and-crafts beweging, gecombineerd met expressionistisch vuur en geloof in
utopie
Rond 1922 kwam er verandering in door contact met De Stijl. Lissitzky sloot zich aan
Steeds soberder en functioneler richting de Stijl kubistische eenvoud, functionalisme,
vooral op gebied van industriële vormgeving
Kwam dus verandering van ambacht naar machinale esthiek en er werd erkend dat
machinaal werk heel eigen kwaliteiten kon opleveren
Hij besefte dat de verschillen tussen industriële en ambachtelijke productie niet zozeer in de
aard van de gebruikte werktuigen moesten worden gezocht, als wel in de verdeling van
arbeid in het ene geval en de individuele controle door een vakman in het andere geval
Bauhaus streefde ernaar prototypes te leveren voor de massaproductie van alledaagse
gebruiksvoorwerpen, een streven dat het best verwezenlijkt kon worden in meubels
(chromen buizen van Marcel Breuer meest kenmerkend)
In 1925 verhuisde het Bauhaus naar Dessau nieuw ontwerp voor gebouw waarin de
functionele en corporatieve idealen ervan tot uitdrukking worden gebracht. Veel lokalen erin
en buiten een eenheid. Bleef in WO2 onbeschadigd maar wel gesloten
In 1928 trad Gropius af voor Mies van der Rohe. Docenten verspreiden over de wereld en
nemen Bauhaus idealen mee
Grote kunstenaars Bauhaus: Kandinsky, Mondriaan, Paul Klee
o Paul Klee werkt op klein formaat. Intellectueel karakter van de beeldende kunst. Zijn
denken was gebaseerd op romantische filosofie en later op psychologische
geschriften zoals die van Freud en Jung
o Hij zocht naar de essentie van de vorm en naar elementaire symbolen en trachtte de
laatste te benaderen via de irrationele weg van de vrije associatie.
o In Zonsondergang vond zijn verbeelding en fantasie een uitlaatklep in lineaire
abstracties waarin zowel elementaire natuurlijke vormen waren verwerkt als
pictografische tekens, waarvan hij de mogelijkheden verder ontwikkelde
Theo van Doesburg hield in 1922 lezingen voor Bauhaus studenten en Gerrit Rietveld
voltooide zijn paradigmatische meesterwerk Het Schröderhuis.
o Liep voorop op eigenschappen waar De Stijl zich mee zou gaan kenmerken
Asymmetrie, rechthoekige, onversierde vormen van een strakke precisie,
platte daken die vak op de hoeken oversteken, grote ramen in doorlopende
horizontale banden, het ontbreken van gebogen vormen en andere
versiering en een voorkeur voor wit.
Werd later de Internationale Stijl genoemd. Gevoel van openheid en
gewichtloosheid
Walter Gropius over het Bauhaus
Invloed Bauhaus vooral te danken aan de wijze waarop het in een vroeg stadium streefde
naar volledig geintegreerde vormgevingsprincipes ten behoeve van massaproductie en
industrialisering
Hij zei over doel Bauhaus:
o Komen tot nieuwe, sterke afbeidsafstemming van alle scheppende processen
o Vreugde van bouwen moet het papierwerk van vormgeving vervangen
o Basis van collectieve onderwijs moet zo breed zijn dat de ontwikkeling van elk soort
talent mogelijk wordt gemaakt ( want architectuur verenigt alle creatieve werkers in
een collectieve taak)
o Iedereen moet zijn eigen creatieve pad volgen
Mondriaan
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur renate_1998. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.