Hierbij een samenvatting van het vak gedragswetenschappen. Zelf doe ik de studie Verpleegkunde en heb daarom 4 psychologische stromingen behandeld met de daarbij belangrijkste paragraven. Van hoofdstuk 7 heb ik voornamelijk aantekeningen gemaakt van de hoorcolleges en de kanttekeningen bij toegevoe...
samenvatting psychologie - eerste bachelor orthopedagogie '24
Samenvatting psychologie
Tout pour ce livre (130)
École, étude et sujet
Hogeschool Windesheim (HW)
Verpleegkunde
Gedragswetenschapen
Tous les documents sur ce sujet (28)
Vendeur
S'abonner
annelynnkosters
Aperçu du contenu
Anne Lynn Kosters
103A
Gedragswetenschappen
Samenvatting 1.1
Nature: de ontwikkeling en gedrag van de mens wordt aangestuurd en
beïnvloedt door aangeboren en biologische factoren.
Nurture: de ontwikkeling en gedrag van de mens wordt aangestuurd en
beïnvloedt door omgevings- en ervaringsfactoren.
De oudste psychotherapeutische benaderingen is de psychodynamische
benadering (PDB) en is van de theorie van Sigmund Freud. Freud ontwikkelde de
psychoanalyse: “een patiënt ligt op de divan en vertelt alles wat in hem
opkomt”.
Volgens Freud moet het onbewuste, bewust worden, door alles toe te laten wat in
je opkomt. Hierdoor zal je meer controle krijgen over het onbewuste (en verliest
het onbewuste zijn ongrijpbare kracht).
Psychodynamische therapieën overeenkomsten:
- Patiënten weten vaak niet waarom ze iets doen,
- Onbewuste gevoelens en wensen spelen een rol,
- Moeilijke en angstwekkende gevoelens zijn weggestopt,
- Ze worden overspoeld zonder dat ze begrijpen waar het vandaan komt of
waar het precies over gaat.
Met de psychodynamische therapie proberen we de onbewuste en
moeilijk te hanteren wensen, motieven, gevoelens en gedachten bewust
te maken en proberen we de patiënt leren ze te hanteren.
Ook denken ze dat problemen veel uit de kindertijd komen. Zodra er een situatie
je doet denken aan een eerder voorkomende situatie kan het zo zijn dat
gevoelens worden geuit op een vreemde manier. Dit komt doordat de situaties je
stress en gevoelens opleveren, waar je niet mee om kunt gaan of waar je je niet
bewust van bent.
Met overdracht wordt bedoeld; het herhalen van vroegere gedragspatronen en
problemen bij personen die daar niks mee te maken hebben. We dragen iets over
van vroeger op de situatie waarin we nu leven.
Unfinished business syndroom: het gaat om emotionele zaken die je in het
verleden niet af hebt gemaakt en die zich nu uiten in onbegrijpelijke klachten.
Affectregulering en mentaliseren wordt mee bedoeld; dat de patiënt leert
beangstigende en onbekende gevoelens toe te laten, ze te benoemen, te
begrijpen en te hanteren.
Een psychodynamische therapie geeft je meer zicht op je gevoelens, je leert er
beter mee omgaan en je leert het verschil tussen jezelf en de ander beter te zien
en te hanteren.
Conversiestoornis: patiënten blokkeerden zichzelf om onbegrijpelijke redenen.
Freud ontdekte dat de symptomen verdwenen zodra de patiënten zich
emotioneel geladen, weggedrukte gebeurtenissen herinnerden, en hun spanning
konden ontladen. Doordat de patiënt leerde begrijpen en ervaren wat er aan de
hand was, verdwenen de blokkades.
, Anne Lynn Kosters
103A
Freud gebruikte hypnose om onbewuste conflicten boven water te halen. Later
gebruikte hij de techniek van de ‘vrije associatie’, waarbij de patiënt in een
ontspannen houding wordt aangemoedigd (in een veilige setting) om alles te
zeggen wat er in hem opkomt, ook al lijkt het nog zo onbelangrijk. Freud ging er
van uit dat alle gedachtes (ook al leken ze onbenullig) een betekenis hebben.
Een symptoom is voor een patiënt minder eng om te voelen dan de
daadwerkelijke angst die het symptoom verhult. Ook versprekingen en
vergissingen konden duiden naar onbewuste psychische processen, dromen
vallen hier ook onder.
Vier modellen:
1. Het driftmodel, gaat voornamelijk om problemen vanuit de kindertijd die
terug te zien is op seksuele en agressieve driften
2. Het objectrelatiemodel, richt zich op de eerste relatie uit onze kindertijd
en de manier waarop deze relaties een deel van onszelf zijn geworden,
verinnerlijkt zijn.
3. Het zelfpsychologisch model, de aandacht gaat hier niet uit naar de
conflicten, maar naar de tekorten. Deze tekorten komen uit onze kindertijd
en kunnen leiden tot een zwakke identiteit of een zwak zelfgevoel.
4. Het interactioneel model, deze legt de nadruk niet meer op innerlijke
conflicten (intrapsychische), maar op problematische conflicten
(interpsychische) tussen mensen. Er wordt nagegaan hoe problematische
interacties verklaard kunnen worden vanuit een diepliggend
interactieschema in de persoon. Dit interactieschema is ontstaan in de
kindertijd.
Het driftmodel: ‘es’, ‘ego’ en ‘superego’
Lustprincipe: is gericht op behoeftebevrediging. Alles wat is gericht op genieten
en op creatieve expressie, ziet Freud als (seksuele) levensdriften, zodra deze niet
worden vervuld, voelen we spanning. De agressieve drift is een destructieve drift
gericht op de dood.
Het ‘es’ komt bij iedereen voor, de ene persoon reageert hier heftiger in (heeft
meer behoeften) dan de ander. Es is onbepaald en zijn blinde, aangeboren,
biologische driften/klachten. De seksuele en agressieve behoeften die we willen
bevredigen, geven ons energie. Wanneer we deze behoeften te lang
onderdrukken, kunnen we gefrustreerd en zelfs gestoord of ziek raken.
Volgens Freud moeten wij ook een sterk ‘ik’ oftewel ‘ego’ ontwikkelen. Het ego
zorgt er namelijk voor dat wij onze driften kunnen tegenhouden. Een goed
ontwikkelt ego is in staat om de behoeftebevrediging uit te stellen, rekening te
houden met de werkelijkheid en anderen. Ouders moeten er dus voor zorgen dat
zij duidelijk maken aan hun kind dat de behoeftes vervuld kunnen worden, maar
ook daarentegen hun grenzen in aan te geven, zodat het ego niet meer zo snel
overstuur raakt bij een tegenslag of afwijzing.
Daarnaast ontwikkelen wij een ‘superego’. Het superego houdt de geboden en
verboden in die wij vanuit onze omgeving hebben geïnternaliseerd.
Geïnternaliseerd wilt zeggen dat het een onderdeel van onszelf is geworden. Dit
komt vaak voort vanuit onze ouders. Het superego wil graag de verlangens van
onze ouders (en/of anderen) behalen. Soms zullen deze verlangens niet haalbaar
zijn en dit kan vervelende gevolgen (straffen) met zich meebrengen, denk
bijvoorbeeld aan schuldgevoelens. Het superego wil dus aan allerlei eisen
, Anne Lynn Kosters
103A
voldoen. Een streng geweten is een last voor jezelf, terwijl daarentegen een
gebrekkig geweten een last is voor je omgeving.
Ontwikkelingsfasen van ‘es’, ‘ego’ en ‘superego’
De orale fase (babytijd) 0-1,5 jaar
Deze fase stamt zich voort vanuit de babytijd en dus de behoeftes die hierbij
behoren zijn voornamelijk orale (via de mond) behoeftes, denk hierbij aan
sabbelen, drinken en bijten. Zodra deze behoeftes niet zijn bevredigd (denk
hierbij ook aan liefde en aandacht) zal dit op latere leeftijd kunnen uiten in eten,
snoep, drank en drugs. Toch zal de bevrediging aan kalmte niet worden vervuld,
omdat het probleem voorkomt uit een tekort van een vroegere tijd.
De anale fase (peutertijd) 1,5-4 jaar
Het kind zal in deze fase een eigen wil ontwikkelen en zijn ontlasting onder
controle krijgen. Wanneer het kind doorkrijgt dat zijn ouders graag willen dat hij
zindelijk moet worden, ervaart het kind macht, het kan zichzelf en anderen
controleren, dit zorgt voor een kick. De wilskracht die het kind ervaart zal moeten
behouden blijven, maar niet zodanig dat het geen rekening houdt met anderen.
Wanneer dit niet goed ontwikkeld zal worden, zal het kind later problemen
kunnen krijgen met autoriteiten, regels, netheid, orde, macht en strijd. Het kan
ook zo zijn dat het kind zich overdreven netjes, gehoorzaam en perfectionistisch
zal gaan gedragen. Ouders moeten de ruimte geven om het kind zelfcontrole te
leren uitoefenen binnen bepaalde grenzen.
De fallische fase (kleutertijd) 4-6 jaar
Tijdens deze fase staat het geslachtsverschil centraal. In deze fase komt ook het
oedipuscomplex voor; dit houdt in, het jongetje wil trouwen met moeder.
Uiteindelijk realiseert het jongetje zich dat hij zich beter kan identificeren met
vader mits vader hier goed op heeft gereageerd. Zo ontstaat het superego.
Volgens Freud willen meisjes een penis (penisnijd). Meisjes willen zijn zoals hun
vader en dus van hun moeder winnen. Zodra meisjes beseffen dat het onmogelijk
is om een penis te krijgen, gaan zij zich gedragen als hun moeder om voor alsnog
vader voor zich te kunnen winnen.
Meisjes zullen zich gaan identificeren met het primaire hechtingsfiguur, terwijl
jongetjes zich hiervan los moeten wikkelen om zich te kunnen identificeren met
vader.
De fallische fase speelt ook een belangrijke rol in relaties. Als er iets niet goed
gaat, kan dit zich later uiten in relaties, denk aan problemen zoals jaloezie,
jongens blijven vrouwen te veroveren zonder zich te binden of moeite hebben
met hun seksualiteit.
De latentiefase (schoolleeftijd) 6-11 jaar
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur annelynnkosters. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
