Resume
Samenvatting Gezinspedagogiek - pedagogische wetenschappen
- Cours
- Gezinspedagogiek
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting van alle colleges van gezinspedagogiek en bijgevoegde notities
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
GezinspedagogiekGezinspedagogiek
Inhoud
Les 1: Gezinspedagogiek: vraagstelling en identiteit..............................................................................3
1. Het gezin.....................................................................................................................................3
2. De gezinspedagogiek in relatie tot de algemene pedagogiek.....................................................4
3. Opgaven van de Gezinspedagogiek............................................................................................6
4. De componenten van opvoeding................................................................................................6
Les 2: Gezinspedagogiek.........................................................................................................................9
1. Opvoeden als transactioneel proces binnen de ruimere context...............................................9
2. Tendensen in onderzoek naar opvoeding.................................................................................15
Les 3: Roldoorbrekend opvoeden.........................................................................................................20
Les 4: Vlaams onderzoek naar gezinnen en opvoeding........................................................................21
1. opvoeden in Vlaanderen: feiten en verbanden (2000).............................................................21
2. Jongeren over het gezin (2000)................................................................................................24
3. Gender en zorg in de opvoeding...............................................................................................27
4. Soort onderzoek?......................................................................................................................30
Les 5: Vaders.........................................................................................................................................30
1. Inleiding....................................................................................................................................30
2. Betrokkenheid van vaders bij de opvoeding van kinderen.......................................................30
3. Determinanten van vaderlijke betrokkenheid..........................................................................32
4. Gevolgen van vaderschap.........................................................................................................37
5. Algemeen besluit......................................................................................................................39
Les 6: Kinderopvang.............................................................................................................................39
1. Functie van kinderopvang.........................................................................................................39
2. Organisatie van de kinderopvang.............................................................................................40
3. Onderzoek naar effecten van kinderopvang.............................................................................41
4. Kwaliteit van kinderopvang......................................................................................................43
5. Actuele thema’s in de kinderopvang........................................................................................46
Les 7: Scheiding....................................................................................................................................48
1. Scheiding: wettelijk kader.........................................................................................................48
2. Scheiding in Vlaanderen: cijfers................................................................................................49
3. Wetenschappelijke studie van echtscheiding...........................................................................49
4. Gevolgen van scheiding voor de kinderen................................................................................51
5. Opvoeding na scheiding............................................................................................................54
1
,Gezinspedagogiek
6. De scheidingsregeling...............................................................................................................56
7. Preventie & Interventie............................................................................................................57
Les 8: Nieuw-samengestelde en eenoudergezinnen............................................................................58
1. Definitie nieuw-samengesteld gezin (NSG)...............................................................................58
2. Prevalentie................................................................................................................................58
3. De ontwikkeling van NSG..........................................................................................................58
4. Opvoeding binnen NSG.............................................................................................................61
5. Actuele thema’s m.b.t. NSG......................................................................................................66
Les 9: Het eenoudergezin.....................................................................................................................67
1. Definitie & Diversiteit...............................................................................................................67
2. De ontwikkeling van kinderen in eenoudergezinnen................................................................67
3. Besluit.......................................................................................................................................68
Les 10: Adoptie.....................................................................................................................................69
1. De adoptiedriehoek..................................................................................................................69
2. De biologische ouder (afstandsouder)......................................................................................69
3. Open adoptie?..........................................................................................................................69
4. Adoptie in België.......................................................................................................................70
5. Het adoptiekind........................................................................................................................73
6. De adoptieouder in relatie tot het adoptiekind........................................................................75
Les 11: Opvoeding na medisch begeleide bevruchting & Opvoeding in holebigezinnen......................79
1. Opvoeding na medische begeleide bevruchting.......................................................................79
2. Opvoeding in holebigezinnen...................................................................................................87
3. Algemene conclusies bij dit college..........................................................................................92
2
,Gezinspedagogiek
Les 1: Gezinspedagogiek: vraagstelling en identiteit
1. Het gezin
Eenduidige definitie ‘gezin’ niet evident
door maatschappelijke veranderingen
door kijk op het gezin anders ingevuld
definities van gezin zijn afhankelijk van wat je gaat onderzoeken
o Loskoppeling partnerschap en huwelijk
o Loskoppeling partnerschap en ouderschap
o Bloedband ouder en kind niet noodzakelijk
o Diversiteit aan gezinnen: veranderingen in samenstelling en grootte
Luyten, Van Crombrugge & Emmery (2017, p.282):
“Een gezin is een huishouden met als essentiële kenmerken de combinatie van meer dan één
generatie en tussen deze generaties een zorgafhankelijkheid. Ouderschap en veelal
partnerschap zijn samenstellende elementen van een gezin. In een gezin is er sprake van
minstens één ouder en één kind. Gezinsrelaties zijn solidair en niet-vrijblijvend. Een gezin kan
verschillende vormen aannemen. Iemand kan opeenvolgend, of zelfs gelijktijdig lid zijn van
verschillende gezinnen.”
Demografisch onderzoek:
o Huishouden:
Ouder moet niet met twee zijn
“bestaat uit ofwel één persoon die gewoonlijk alleen leeft, ofwel uit twee of
meer personen die al dan niet door familiebanden verbonden, gewoonlijk
eenzelfde woning betrekken en er mee samenleven” (Nationaal Instituut
voor Statistiek, 1999)
Particulier huishouden (normaal huishouden) versus collectief huishouden (=
rust- en verzorgingstehuis, strafinrichting, weeshuis, verpleeginstelling,
studenten- en arbeidershomes)
o Gebaseerd op geregistreerde en administratieve cijfers afkomstig van officiële
databronnen
Maar: weerspiegeling van reële werkelijkheid?
Er zijn ook andere definities mogelijk:
o Levine (1990):
Méér dan het vroegere wettelijke, biologische en economische kader
Subjectief fenomeen: "ik heb een band met een aantal mensen waarmee ik
samenwoon en we zorgen voor elkaar" = een gezin, bevat geen ouder of kind
maar kan ook
Er moet sprake zijn van solidariteitsrelaties tussen individuen met diepe
persoonlijke bindingen en reciprociteit
Brede definitie: niet noodzakelijk bestaande uit ouder en kind
o In wetenschappelijk onderzoek
Samenlevingsvorm van enkele mensen
Contextbepaald: hoe gezin omschreven wordt, hangt af van wat men
onderzoekt (zie ook vb. gebruik van de term family = gezin)
Verschillende samenlevingsvormen
o Kerngezin (‘nuclear family’) ouders + kinderen
o Grootfamilie (‘extended family’) minstens 3 generaties wonen samen
o Klassiek gezin iedereen woont samen op 1 plek
o Gemodificeerd uitgebreid gezin er is wel dagelijks contact, maar niet het hele
gezin woont bij in
3
, Gezinspedagogiek
o Eenoudergezin
o Alleenwonende
o Ongehuwd samenwonenden
o LAT-relatie een koppel maar wonen op een aparte plaats
o Nieuw-samengesteld gezin (blended family, mikado-gezin)
o Holebigezin
‘Soorten’ ouders
o Biologische (natuurlijke) ouder vs. Sociale ouder (zorg op je nemen, geen biologische
band met kind vb. nieuwe partner)
o Wettige of juridische ouder
o Pleegouder
o Adoptieouder, afstandsouder (geeft kind af)
o Stiefouder/plusouder
o Zorgouder, meeouder
o Bonusouder (=stiefouder)
o Duo-moeders/vaders, holebi-ouders
o Draagmoeder, wensouder (heeft eicel afgedragen)
o Buikmama, leenmama
o Biovader; viking-vader (donoren uit de scandinavische landen)
o Donor-plusvader (biologische vader die zijn zaadcellen heeft afgestaan om een kind
te verwekken bij bv. holebikoppel is ook betrokken bij opvoeding van het kind)
o Bom & Bam (bewust-ongehuwde moeder, bewust-alleenstaande moeder)
o Solo-ouder (alleenstaande ouder die dat al dan niet bewust doet)
2. De gezinspedagogiek in relatie tot de algemene pedagogiek
Gezinspedagogiek = studie van opvoeding in gezinssituaties
Pedagogiek = studie van opvoeding, vorming en onderwijs
Opvoeding: het creëren van een relationele en materiële omgeving door opvoeders met het
oog op het welzijn en het volwassen worden van de opvoedeling
o Ouder-kind relatie in interactie
Welke effecten heeft het opvoeden op het kind en welke op de ouder?
Kinderen voeden ook een beetje hun ouders op
eigen kenmerken, temperament, persoonlijkheid, jongen/meisje
o Opvoedingsvraag en opvoedingsaanbod
opvoeder doet aanbod naar de kinderen, elk kind heeft een eigen
opvoedingsvraag
o ‘Parenting’
Acties die gebeuren bij het opvoeden zelf
het ouderschap in het geheel als ouderschapspraktijken die ouders hanteren
om het kind op te voeden
Veronderstellingen bij (gezins)opvoeding:
o Essentieel voor het welzijn en opgroeien van het kind (kind als opvoedeling)
Kind heeft opvoeding nodig, is ontvankelijk voor opvoeding
o Ouderfiguren stemmen hun handelen af op het welzijn en opgroeien van het kind
(ouders en ouderfiguren als opvoeders)
2.1 Relatie tot algemene pedagogiek
Praktijk:
o De ervaring dat mens zelf aan het bestaan vorm en zin moet geven (vanuit
existentiële nood)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur hanneboons1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
67474 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans