Resume
Samenvatting Neuropedagogiek - pedagogische wetenschappen
- Cours
- Neuropedagogiek
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
volledige samenvatting van alles wat er in de colleges wordt besproken
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
NEUROPEDAGOGIEKBert de Smedt en Elien Bellon
Hanne Boons
Academiejaar 2019-2020
KuLeuven
, Introductie van het vak
Doelstellingen
Basiskennis van de meeste gebruikte methoden om hersenstructuur en -functie in beeld te
brengen
Kennis van basisthema’s uit de neuropedagogiek
Inzicht in de mogelijkheden en grenzen van neuropedagogisch onderzoek
Kritisch reflecteren over ethische aspecten in de neuropedagogiek
Relati es tot andere OPO’s
Gedragsneurowetenschappen (=voorkennis)
Algemene psychologie
Ontwikkelingspsychologie
Orthopedagogiek
Psychopathologie en psychiatrie
Inleiding
Waarom neuropedagogiek?
Kunnen de neurowetenschappen iets betekenen voor de pedagogiek?
1. STELLINGEN
We gebruiken maar 10% van onze hersenen
Het regelmatig inoefenen van bepaalde cognitieve vaardigheden verandert de structuur van de
hersenen
De witte en grijze stof in de hersenen kunnen veranderen, de hersenen zijn heel plastisch
Verschillen in de dominante hersenhelft (links vs. Rechts denken) kunnen prestaties in leren
verklaren
Leerproblemen die het gevolg van een verstoorde hersenontwikkeling zijn kunnen niet geremedieerd
worden in het onderwijs
Leerproblemen kunnen behandeld worden door de plasticiteit van de hersenen
De hersenen zijn volledig ontwikkeld zodra leerlingen naar de middelbare school gaan
De hersenen zijn volledig (anatomisch) ontwikkeld rond een leeftijd van 25
2. WAAROM NEUROPEDAGOGIEK?
Kennisexplosie op basis van cognitieve neurowetenschappen
Minimal brain dysfunction: concentratieproblemen, ADHD, …
Dyslexie
Dyscalculie
…
DOORBRAAK: niet-invasieve methoden (Bv.: magnetic resonance imaging)
1
,Ontstaan van een nieuw wetenschapsdomein: educatief hersenonderzoek
Niet enkel kijken naar patiënten maar ook naar gezonde mensen, wanneer ze een bepaalde
vaardigheid uitvoeren kunnen we kijken waar deze zich in hersenen bevindt
Kijken hoe de hersenen werken en veranderen tijdens het leren
Leren = brug tussen neurowetenschappen en pedagogiek
Publieke en maatschappelijk interesse in het brein
o Hersenen zijn enorm aantrekkelijk voor de maatschappij
o Vb. artikels over voedsel dat goed is voor het brein, boeken en spellen over het
brein,
Maatschappelijke vragen in functie van het brein
o Vb. oriëntatienota hervorming secundair onderwijs, de zelflerende leerling, moet de
school ’s ochtends later beginnen
Voorbeeld van een onderzoek: ‘exploratie in Vlaanderen’
o Onderzoek naar interesse in de manier waarop de hersenen werken en naar
inzichten over het brein
Blijkt dat leerkrachten in het CLB hier meer interesse in hebben dan
leerkrachten in het gewone onderwijs
Reden: CLB krijgt vaker te maken met leerproblemen, dus meer interess in
de neuropedagogiek
Misbruik en overinterpretatie
Populariserende literatuur (niet wetenschappelijk)
Neuromythes (deze zijn gebaseerd op iets wat wel klopt)
3. BELANG OPLEIDING EN VORMING
Foute interpretaties zijn meestal door een gebrek aan kennis
Opleiding en vorming zijn dus van groot belang!
Sprake van optimisme en sceptisme (in beide groepen zitten zowel neurowetenschappers als
pedagogen)
Optimisme: neurowetenschappen is de gouden graal!
o Neurowetenschappen pedagogische praktijk
o Evidence-based werken
o Neuro-harde evidentie
Iets wat neurologisch bewezen is wordt sneller geloofd in pedagogisch
onderzoek
Onderzoek op groepen is evident, op individuen niet!!!
o Biologische interventies
Opvoeding wordt een kwestie van de juiste pillen voorschrijven voor de
juiste gebieden te kunnen stimuleren
Sceptisme: directe toepassing van NW-resultaten is niet mogelijk
o Geen rekening gehouden met opvoeding en vorming
o “Wat is” <-> “wat moet zijn”
o Ecologische validiteit verzamelde gegevens
o Gevaar voor misvattingen
o Toepassing enkel via tussenstap (cognitieve) psychologie
2
, Neuropedagogiek heeft een gematigde positie
Het gaat de pedagogiek niet overnemen
Er zijn wel raakvlakken mogelijk
Deel 1: Cognitieve neurowetenschappen
Methoden van onderzoek in de cogniti eve neurowetenschappen
Tegenwoordig kunnen we hersenonderzoek doen bij gezonde personen, vroeger kon dit enkel
wanneer de persoon overleden was.
1. ONDERZOEK NAAR (OORZAKELIJKE) RELATIE HERSENEN-GEDRAG
Om oorzaak te onderzoeken ga je moeten manipuleren, iets aanbrengen in de hersenen dat zal
leiden tot verandering in het gedrag.
Puntje 2-5 gaat niet de oorzakelijke relatie na, het gaat om het verzamelen van data maar niet
oorzakelijk.
Vroeger post-mortem onderzoek
Patiënt Tan: bepaalde vaardigheden waren uitgevallen
o Letsel opgelopen na hersenbloeding
o Kon niet meer spreken, kan enkel nog maar het woordje ‘tan’ zeggen
o Stukje van de frontale cortex was beschadigd (gebied van Broca), dit is nodig voor de
productie van taal
Phineas Cage: kreeg een ijzeren staaf door zijn hersenen
o Hij overleefde dit letsel
o Hij had geen fysiek letsel maar wel veranderde zijn persoonlijkheid, hij kreeg een
gemeen karakter
o Gebied van emotionele en sociale ontwikkeling was geraakt
Parkinson: letsel in de middenhersenen (substantia nigra)
o Hersendeel zal afsterven
o Problemen met de motoriek zullen ontstaan
Alsook dieronderzoek
Opzettelijk letsel aanbrengen bij dieren
Is NIET ethisch, letsel kan pijnlijk en permanent zijn
Vb.: Parkinson uitlokken, de amygdala wegnemen om angst ui te schakelen
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur hanneboons1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,79. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
67866 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans