HOOFDSTUK 3: FEEDBACK EN BEWEGINGSCONTROLE
Feedback verwijst naar de terugkoppeling van informatie naar de bewegende persoon zodat
foutendetectie en correctie kunnen plaatsvinden.
Feedback kan door de uitvoerder zelf (zintuigen) gegenereerd worden of ze kan via een derde
persoon verschaft worden.
EEN CLASSIFICATIE VAN SENSORISCHE INFORMATIE
Schmidt: Al de sensorische informatie die tijdens de bewegingsuitvoering beschikbaar is, kan men
onderverdelen in 2 groepen:
- Een deel staat rechtsreeks in verband met de bewegingsuitvoering
Kan verder opgesplitst worden in informatie vóór, tijdens of na de
bewegingsuitvoering
- Een deel betreft omgevingsinformatie die niets te maken heeft met de eigenlijke beweging
Voor de beweging beschikt men over informatie die belangrijk in voor de bewegingsuitvoering.
Tijdens en na de beweging beschikt men over informatie over de eigenlijke beweging = feedback.
- Intrinsieke of inherente feedback: informatie die ter beschikking is van de uitvoerder via diverse
sensorische kanalen (nl. visuele, auditieve en proprioceptieve afferenten)
» Informatie kan zondermeer opgenomen en verwerkt worden door de uitvoerder zelf,
of
» Uitvoerende moet aangeleerd worden welke sensorische informatie met de juiste
bewegingsuitvoering overeenstemt
- Extrinsieke of toegevoegde feedback: wordt toegevoegd aan intrinsieke feedback en kan
ondermeer door een therapeut of een technisch instrument verschaft worden
» Informatie over het goed of slecht uitvoeren van een beweging
» Een score op een algemene prestatie van de bewegingsuitvoering
» Informatie over het bewegingsverloop of de positie van de ledematen in de ruimte
INTINSIEKE OF INHERENTE FEEDBACK
De belangrijkste bronnen van intrinsieke feedback zijn: visuele, proprioceptieve en auditieve
informatie.
Intrinsieke feedback is algemeen belangrijk om doelgerichte prestaties met succes uit te voeren →
van groot belang tijdens motorische leerprocessen.
Uit onderzoek: Afferente informatie is met name belangrijk bij het leren van nieuwe vaardigheden.
14
, PROPRIOCEPTIEVE INFORMATIE
NEUROFYSIOLOGIE VAN DE PROPRIOCEPTIE
Proprioceptie is het vermogen op de positie en de beweging van ledematen waar te nemen.
Proprioceptie is daarom belangrijk voor:
- Lokalisatie in de ruimte
- Snelheden inschatten
- Spieractiviteit
Proprioceptieve informatie wordt door zintuigcellen (perifere receptoren) waargenomen en via
afferente sensorische zenuwen naar het ruggenmerg en naar het centraal zenuwstelsel geleid. Zo
wordt via een reflexboog of ia centrale verwerking uiteindelijk de beweging bijgestuurd.
Gebruikte zintuigcellen:
- Spierspindels
- Golgi-peesorgaantjes
- Gewrichtsreceptoren
SPIERSPINDELS EN GOLGI-PEESORGAANTJES
Doel: Brengen complementaire informatie met betrekking tot
de status van de spier over
Op het hoogste niveau (VB: cortex) wordt de proprioceptieve
informatie gebruikt voor de perceptie van de positie van het
lidmaat en voor het plannen van bewegingen.
Op de lagere niveaus controleren de receptoren in de spieren en pezen de motoriek door middel van
reflexen.
Spierspindels:
- Registreren veranderingen over:
» Lengte van de spier
» Snelheid waarmee de lengte verandert
- Aanwezig in vlezige deel van een spier, verankerd met de ‘intrafusale’ spiervezels
- Spindel omvat zo’n 3 – 10 spiervezels
- Opgebouwd uit 3 componenten:
» Gespecialiseerde spiervezels → intrafusale spiervezels
» Sensorische axonen → spoel rondom de spiervezel
▪ Afferente axonen
▪ Type Ia en type II
» Motorische axonen → sensitiviteit van de spierspoel reguleren
▪ Efferente axonen
- Als de spier uitgetrokken wordt zullen ook de spierspindels mee rekken → spierspindels
‘vuren’
15
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Sarah105. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
