Inleiding
Wat juist of fout is, heeft dikwijls zijn oorsprong in cultuur. Maar ook in de landen waarin de actie
zich voordoet of de waarden waaraan je jezelf aan hecht.
Zie voorbeelden geschiedenis:
-> Hoe verder we komen in de tijd, hoe meer mensen met elkaar zullen samenleven in steden. De
mensen wonen dichter bij elkaar en komen met elkaar in contact. Er is meer nood aan regels en
wetten om deftig met elkaar te kunnen samenleven.
Babylonië: -> grootste stad van de wereld
Grote steen: de codex van Hammurabi. In deze codex staan veel wetten en juridische
beslissingen. Deze zijn gebaseerd op de na te streven gedragingen van de koning. De koning
moest tonen aan de bevolking hoe je hoorde te leven. Deze codex bestond uit 300 oordelen bij
300 situaties. (bv. omtrent diefstal, landbouw,…)
-> Het ging hier veelal om oog om oog, tand om tand
Griekse Oudheid: eerste democratie onder Pericles.
Ostracisme!! -> Bepaald politiek handelen werd beoordeeld op juist of fout en men kon stemmen
of deze persoon mocht blijven of ze verbannen werd van Athene. Dit alles om eenheid binnen de
samenleving te bewaken en conflicten te vermijden.
Romeinse Rijk: Hoogtepunt keizerrijk 1e en 2e eeuw
- Romeinse recht waarvan momenteel nog aantal sporen aanwezig zijn. (evolueerde gedurende
2500 jaar!!)
- Mensenrechten? Neen, er was vast en zeker nog spraken van slavenhandel en afgedwongen
belastingen. Weinig sprake van de waarde van mensen. (Mensenrechten)
Vb christendom: mensen deden het goeie, omdat ze anders naar de hel moesten. Christendom
heeft ook heel lang sterk gestaan en mee bepaald wat moreel juist en niet juist was.
Immanuel kant (18de eeuw): Hoe en wanneer kunnen we iets goed kennen? Wat is het goed
handelen? -> Nagedacht over het kennen en de ethiek!!
-> Zie later
1 of 65
,UVRM- 1948 (Universele verklaring voor de rechten van de mens)
- Iedereen wordt gelijk geboren
- Elke mens heeft basisrechten die moeten gerespecteerd worden
- Heeft zeer veel impact gehad op huidige systemen,…
1991- Wonen en huisvesting
Iedereen heeft recht op behoorlijke huisvesting- Belgische grondwet. Wonen wordt dusdanig als
primaire behoefte gezien zoals eten en drinken.
Samenvattend:
- Morele normen zijn het product van menselijk samenleven om de samenhorigheid van de groep
te beschermen en te versterken
- De grondslag ervan ligt in het gezichtspunt van de mens zelf
-> Hoe verder we komen in de tijd, hoe meer mensen met elkaar zullen samenleven in steden. De
mensen wonen dichter bij elkaar en komen met elkaar in contact. Er is meer nood aan regels en
wetten om deftig met elkaar te kunnen samenleven. Men wou niet verzwakken tot een soort
chaotische natuurstaat waar alles kan en mag.
Ethische systemen: Begrippen
Ethiek:
- Ethos - gewoonte of zedelijke handeling
- Centrale vraag: welke menselijke beslissingen/handelingen zijn goed of toelaatbaar en welk
slecht of niet toelaatbaar.
- het onderzoek en de rechtvaardiging van ethische waarden (wrm vind ik dit juist of fout), van
morele normen en waardestelsels
Filosofie:
3 grote pijlers:
1. Logica: hoe kun je aan betrouwbare kennis komen? bv: wetenschap
2. Fysica: Hoe zit de wereld in elkaar?
3. Ethica: Wat hoor je wel/niet te doen?
2 of 65
,Waarden en normen
Waarden zijn de dingen die je belangrijk vindt. Zaken die waardevol gevonden worden door
iemand of een groep mensen.
bv. eerlijkheid, gelijkheid, waardigheid, respect, vrijheid,…
-> Sterk cultureel bepaald!!!
Normen zijn de uitdrukkingen van waarden, hoe we ze omzetten in de praktijk (wetten en regels).
Hoe je sociaal gewenst met elkaar omgaat.
- Specifieke gedragsregels
- Bepaald door en voor een bepaald groep
Integriteit (meervoudig begrip)
-> Geheel van gedragsvormen, kennis en attitudes om vertrouwen te creëren en te behouden
Wordt bepaald door:
- regelgeving
- beperken van verleidingen (risico’s) -> zie uitleg integriteitrisico
- vaardigheden van moraal oordelen
Individuele integriteit
- doen wat je zegt
- zeggen wat je doet
- betrokkenheid
- eerlijk- en oprechtheid
- …
-> op basis van eigen waarden- en normenstelsel
Sociale integriteit
Verleidingen weerstaan uit je omgeving, machtspositie niet misbruiken of bederven
-> Integriteit kun je niet een beetje doen. Of je streeft een integere houding na, of je doet het niet
-> Integriteit is het juiste doen, ook als niemand kijkt
-> Fatsoen moet je doen - een morele houding dien je actief uit te dragen en niet enkel te
‘denken’
3 of 65
, Moreel dilemma
= een tegenstelling tussen professionele waarden
(vb: projectontwikkelaar zegt tegen aannemer: hou u prijs zo laag dan zorg ik ervoor dat je het
product hebt. Jij gaat dan twijfelen om dit te doen, maar dit is volgens de wet verboden)
Oorzaken van verleiding tot onprofessioneel gedrag:
- omvangrijke geldbedragen (veel geld in vastgoedwereld)
- prestatiedruk/concurrentie (concurrentie onder makelaars)
- (on)duidelijkheid van de gedragsnormen
- ontlopen van verantw. onder ‘dwang’ van bedrijfscultuur ( rol van stagiair)
Moreel oordeel
= het antwoord op de vraag of een handeling of beslissing moreel juist is
Wanneer is een handeling, beslissing moreel juist?
- Als die recht doet aan alle betrokkenen
- Als die op basis van genoeg informatie is genomen
-> Antwoord op deze vraag is ja of neen.
Trolly dilemma: zie pwp
-> Mensen willen vaak de dikke man niet duwen, omdat ze dan rechtstreeks betrokken zijn met
de actie terwijl ze wel de tram van spoor zouden wisselen.
Morele principes/ Ethische systemen
1. Consequentialisme (gevolgen ethiek)
- Het juiste om te doen, hangt af van de gevolgen van je beslissing/handeling.
- Je handelt zus of zo omdat de uitkomst van die handeling juister is. bv: 5 mensen redden ipv 1
is juister
- 1e versie van de 2 dilemma’s ( 5 mensen redden ipv 1)
- Utilitarisme (nutsethiek) is een voorbeeld (grootste geluk van grootste aantal mensen wordt
nagestreefd)
2. Categorisch (plichtsethiek)
- Het juiste om te doen, hangt af van de intrinsieke waarde van de acties zelf (rechten en
plichten)
bv: het niet duwen van de man, omdat er door uw actie iemand zou sterven.
- 2e versie van de 2 dilemma’s
4 of 65
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur BVSMILLA. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
