ERGOTHERAPIE IN DE GEESTELIJKE
GEZONDHEIDSZORG 2
YENT’L GROOTAERT
ERGOTHERAPIE 2 e JAAR
,OVERZICHT HOOFDSTUKKEN
= elk hoofdstuk is gebaseerd op de gegeven theorie tijdens de hoorcollege’s en
aanvullende informatie vanuit de practica
HOOFDSTUK 1: INLEIDING EN INNOVATIE IN PSYCHIATRIE
HOOFDSTUK 2: ZINGEVING – IDENTITEIT – EMA
HOOFDSTUK 3: LANGDURIGE ZORG (KORSAKOV & SCHIZOFRENIE)
HOOFDSTUK 4: PSYCHOSEZORG
HOOFDSTUK 5: VERSLAVINGSZORG
HOOFDSTUK 6: EETSTOORNISSEN
HOOFDSTUK 7: STEMMINGSSTOORNISSEN
HOOFDSTUK 8: PERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN
HOOFDSTUK 9: TRAUMA EN HERSTEL
HOOFDSTUK 1: INLEIDING EN INNOVATIE IN PSYCHIATRIE
,Bij psychische- of verslavingsproblemen is er vaak sprake van vooroordelen (=
stigmatisatie)
Soms worden ze uitgesproken, andere zijn subtieler
Kan ook binnen hulpverlening voorkomen: gevoel hebben dat je geen gelijkwaardige
gesprekspartner bent
Vooroordelen kunnen belemmering zijn voor herstel en bij oppakken van sociale rollen
1.1 Innovatie in psychiatrie
Gericht op vier centrale vragen
Hoe wordt herstel bevordert bij mensen met psychische problemen?
Hoe doen we dit herstel op maat van de persoon?
Kunnen de problemen voorkomen worden of kunnen ze vroegtijdig gesignaleerd
worden?
Hoe organiseren we al het voorgaande?
Herstel en herstelgericht werken is een belangrijk begrip bij innovatie
Er zijn 4 vormen van herstel die elkaar ook versterken
1. Klinisch herstel Gericht op verminderen van symptomen
Genezing gericht werken van hulpverleners
en behandelaars
2. Functioneel herstel Bevorderen van lichamelijke -, psychische - en
sociale functies die als gevolg van een
aandoening zijn verminderd of aangetast
3. Maatschappelijk Verbetering van de positie van het individu op
herstel vlak van wonen, werk, inkomen en sociale relaties
4. Persoonlijk herstel Betekenis kunnen verlenen aan datgene wat in
het verleden gebeurd is, stap voor stap greep
krijgen op eigen leven, zelf doelen stellen,
hervinden van eigen weg, oriëntatie op
persoonlijke en in een gemeenschap gekoesterde
waarden
Herstelondersteunend werken
Dit soort werken, steunt op 5 thema’s
- Hoop
- Empowerment
- Regie
- Aanwezige krachten
- Ervaringskennis
HOOFDSTUK 2: ZINGEVING – IDENTITEIT – EMA
2.1 Zingeving
= belangrijk aspect in geestelijke gezondheidszorg, maar in
praktijk komt dit niet vaak aan bod
Als therapeut weten wat je eigen zingeving is: wat zijn je
waarden, welke doelen heb je, op welke manier vul jij je leven
in, van welke dingen krijg je voldoening
Zingeving = de manier waarop mensen een samenhangend
beeld vormen van hun werkelijkheid en deze verbinden met de
voor hen relevante opvattingen, waarden en doelen en identiteit
, mensen zijn bijna altijd in staat om zin te geven aan het leven, zelfs in de
moeilijkste toestanden zoals bv oorlog (bv ergens anders een nieuw leven opbouwen)
we nemen het touw in eigen handen over de uitkomst van onze levensbalans
met taal brengen we onze zingeving onder woorden en zo kunnen we
communiceren over onze waarden, normen en zingevingsaspecten
Zingeving kent interactie met motivatie, hoop en waarden + doelen
Als we dingen aangaan, lukt dit enkel als we
voldoende gemotiveerd zijn. De patiënt al een
activiteit willen doen als deze aansluit bij zijn
waarden, doelen, zingeving en motvatie
Hoop is een kernthema binnen geestelijke
gezondheidszorg
= we gaan hoop geven om leven weer in handen te
nemen
Persoonlijke benadering want elke patiënt is anders
en heeft een ander verhaal – iedereen bekijken als
uniek persoon in een unieke context hierdoor
wordt zingeving mogelijk omdat het een persoonlijk en uniek gegeven is
Persoonlijk herstel is de motor van herstel, als dit er niet is kunnen we eigenlijk niet
verder.
Zingeving is op zijn beurt dan de motor van het persoonlijk herstel/persoonlijke groei
Zingeving en zelfdoding
Psychiatrisch patiënt is vaak zingeving kwijt, komt niet tot vragen en krijgt ook geen
antwoorden
Zelfdoding is moeilijk te begrijpen omdat we ons hele leven in staat stellen om zo lang
mogelijk te kunnen leven. Als we zin ervaren hebben we ook iets te verliezen, we
gaan angst ontwikkelen om iets te verliezen. Op het moment dat we niets meer te
verliezen hebben (zingeving kwijt), dan maakt het niet meer uit.
Wat met euthanasie: mogelijkheid tot euthanasie geeft ons ergens hoop
Zingeving en herstel
Belangrijk om mensen te leren verwoorden wat er in hen omgaat, wat ze willen, wat
ze verwachten, … aan de hand van verteloefeningen of groepsgesprekken
Herstelvisie
Binnen GGZ werken met herstelvisie, bestaat uit 4 basisbegrippen
– deze hebben ook een invloed voor de outcome
Hoop
Verantwoordelijkheid
Identiteit
