Resume
Samenvatting Fysiopathologie - Module Inwendige Aandoeningen (009018)
- Établissement
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Een samenvatting met inhoudstafel over de lessen van fysiopathologie + eigen notities
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
2021-2022
Samenvatting MIA -
Fysiopathologie
Ilona De Grox
3bachelor REVAKI
2021-2022
, Samenvatting Fysiopathologie
Inhoudstafel Fysiopathologie
1. Inleiding..............................................................................................................................................5
1.1. Systemisch denken......................................................................................................................5
1.2. Fysiologie: wat definieert leven?.................................................................................................5
1.3. Fysiopathologie............................................................................................................................6
1.4. De ontstekingsreactie..................................................................................................................6
1.5. Stress op celniveau......................................................................................................................8
1.6. Zenuwstelsel................................................................................................................................9
2. Cel-en weefselbeschadiging...............................................................................................................9
2.1. Cellulaire reacties op schadelijke prikkels....................................................................................9
2.1.1. Celpathologie......................................................................................................................10
2.1.2. Celfysiologie........................................................................................................................10
2.1.3. Celbeschadiging..................................................................................................................10
2.1.4. Oorzaken van celbeschadiging............................................................................................11
2.2. Mechanismen van celbeschadiging...........................................................................................13
2.2.1. Gestoorde cellulaire energievoorziening.............................................................................13
2.2.2. Abnormale permeabiliteit van membranen........................................................................14
2.2.3. Verlies van essentiële enzymactiviteit.................................................................................15
2.2.4. Aantasting van het genoom................................................................................................15
2.3. Cellulaire reacties op acute celbeschadiging.............................................................................15
2.3.1. Celdood: apoptose versus necrose......................................................................................15
2.4. Cellulaire reacties op chronische subletale celbeschadiging.....................................................16
2.4.1. Cellulaire aanpassing..........................................................................................................16
2.4.2. Veroudering........................................................................................................................17
2.5. Weefselregeneratie en herstel..................................................................................................17
1
, Samenvatting Fysiopathologie
2.5.1. Structuur.............................................................................................................................17
2.5.2. Celgroei en celcyclus...........................................................................................................17
2.5.3. Regeneratie volgens het type weefsel.................................................................................18
2.5.4. Celadhesie en de extracellulaire matrix..............................................................................18
2.6. Wondgenezing...........................................................................................................................19
2.6.1. Primaire wondgenezing......................................................................................................19
2.6.2. Secundaire wondgenezing..................................................................................................19
2.6.3. Invloedsfactoren.................................................................................................................19
3. Ontstekingsreactie............................................................................................................................21
3.1. Verdedigingsfactoren................................................................................................................21
3.1.1. Mechanische bescherming..................................................................................................21
3.1.2. Chemische bescherming......................................................................................................22
3.2. Lokale ontstekingsreactie..........................................................................................................24
3.2.1. Wat en hoe?........................................................................................................................24
3.2.2. Vaatveranderingen: vaatverwijding en doorlaatbaarheid..................................................25
3.2.3. Aspecifieke immuunreactie: activering...............................................................................26
3.2.4. Herstel.................................................................................................................................27
3.3. Systemische ontstekingsreactie.................................................................................................27
3.4. Chronische ontstekingsreactie...................................................................................................28
4. Circulatiestoornissen........................................................................................................................28
4.1. Bloedvaten.................................................................................................................................28
4.1.1. Homeostase........................................................................................................................28
4.1.2. Bouw en functie van de vaatwand: arteriën.......................................................................28
4.1.3. Bouw en functie van de vaatwand: capillairen...................................................................29
4.1.4. Bouw en functie van de vaatwand: venen, venulen en lymfevaten.....................................30
4.1.5. Bouw en functie van de vaatwand: de endotheelcel...........................................................30
2
, Samenvatting Fysiopathologie
4.1.6. Vaatwand en bloedstolling.................................................................................................31
4.2. Pathologische processen...........................................................................................................32
4.2.1. Oedeem...............................................................................................................................32
4.2.2. Atherogenese......................................................................................................................34
4.2.3. Vaatwanddysfunctie...........................................................................................................37
4.2.4. Stoornissen in perfusie........................................................................................................37
5. Tumorpathologie..............................................................................................................................40
5.1. Inleiding: wat is kanker?............................................................................................................40
5.2. Pathologische processen:..........................................................................................................40
5.2.1. Regulatie van de celgroei....................................................................................................40
5.2.2. Oncogenese........................................................................................................................41
5.3. Klinische symptomatologie........................................................................................................41
5.3.1. De lokale effecten van tumorgroei......................................................................................42
5.3.2. Systemische effecten...........................................................................................................42
5.4. Metastasering............................................................................................................................42
5.4.1. Invasie versus metastasering..............................................................................................42
5.4.2. Lymfogene vs. hematogene metastasering........................................................................43
5.5. Kenmerken van tumoren...........................................................................................................44
5.6. Diagnostiek................................................................................................................................45
5.6.1. Goedaardig vs. kwaadaardig..............................................................................................45
5.6.2. Initiële diagnose en kwalificeren van evolutie.....................................................................45
6. Immuunpathologie...........................................................................................................................47
6.1. Het immuunsysteem..................................................................................................................47
6.1.1. Specifieke vs. niet-specifieke afweer...................................................................................47
6.1.2. De belangrijkste cellen van het immuunsysteem................................................................48
6.1.3. Cytokinen............................................................................................................................49
3
, Samenvatting Fysiopathologie
6.1.4. HLA-systemen.....................................................................................................................49
6.2. Pathologische processen...........................................................................................................50
6.2.1. Hypersensitiviteitsreacties..................................................................................................50
6.2.2. Auto-immuunziekten..........................................................................................................51
6.2.3. Transplantatie.....................................................................................................................51
6.2.4. Immuundeficiënties.............................................................................................................51
7. Infectieziekten..................................................................................................................................52
7.1. Definitie.....................................................................................................................................52
7.2. Typen micro-organismen...........................................................................................................52
7.2.1. Bacteriën.............................................................................................................................52
7.2.2. Virussen..............................................................................................................................55
7.2.3. Schimmels, protozoën, helminthes en prionen....................................................................55
7.3. Schadelijke effecten van micro-organismen..............................................................................56
7.3.1. Direct contact, toxinen, afweerreactie en verstoorde homeostase.....................................56
7.4. Factoren die de kans op infectie beïnvloeden...........................................................................57
7.4.1. Gastheerafhankelijke factoren............................................................................................57
7.4.2. Factoren in het micro-organisme........................................................................................57
4
, Samenvatting Fysiopathologie
1.Inleiding
1.1. Systemisch denken
Van cel tot organisme :
- Atomen moleculen cellen weefsels organen systemen (bv. systeemziekte,
verschillende organen die samen werken) organisme (bv. hollistische aanpak,
verschillende orgaansystemen die samen werken)
1.2. Fysiologie: wat definieert leven?
- Homeostase: het vermogen van een organisme om het interne milieu constant te houden.
o Leven vertoon organisatie en structuur: er is een verband tussen vorm 1 en functie2.
De basale bouwstenen van het leven zijn cellen, deze kunnen weer weefsels vormen
en deze op hun beurt weer de organen van het organisme.
o Het zijn ononderbroken aanpassingen.
- Metabolisme of stofwisseling: het opnemen van energie van het geheel van biochemische
processen die plaatsvinden in cellen en organismen ten behoeve van de activiteit, groei,
voortplanting en instandhouding. Energie wordt van de ene vorm in de andere vorm
getransformeerd.
- Groei: het proces van toename in celaantal, in grootte en complexiteit.
- Aanpassingen: Er vinden aanpassingen plaats in structuren of gedrag, die de organismen
beter in staat stellen te overleven of voor nageslacht te zorgen. Dit principe van adaptatie
aan het milieu is fundamenteel voor de evolutie van populaties (denk maar aan Charles
Darwin).
1
Anatomie, histologie en morfologie
2
Fysiologie en gedrag
5
, Samenvatting Fysiopathologie
- Prikkelbaarheid: het kunnen reageren op stimuli, op veranderingen in het uitwendige of
inwendige milieu van het organisme.
- Voortplanting: het proces waarbij een organisme voor nakomelingen en voor het
voortbestaan van de soort zorgt. Voor geslachtelijke voortplanting zijn twee individuen
nodig. De nakomelingen hebben kenmerken van beide ouders in nieuwe combinaties.
Fysiopathologie: wanneer een van deze kenmerken hieronder niet meer functioneert.
1.3. Fysiopathologie
Wat bepaalt de regeneratie van
cellen? Celdingen! Hersencellen
kunnen niet regenereren maar er is
plasticiteit. Lever heeft een heel groot
regeneratievermogen daarom kan je
een deel afstaan voor een
transplantatie. Het deeltje gaat terug
aangroeien en dit ook bij de persoon
die de lever heeft gekregen.
1.4. De ontstekingsreactie
Ontstekingsreactie is stress op cellulair niveau.
- Wat?
o Reactie van gevasculariseerd weefsel, volgend op weefselbeschadiging, met als doel
het beschadigende agens te neutraliseren en de schade te herstellen.
6
, Samenvatting Fysiopathologie
o Weefsel waar geen doorbloeding is, kan ook geen ontsteking hebben. Alles wordt
bepaald door de vascularisatie en de wisselwerking tussen weefsel en bloedvaten. 3
- Oorzaken:
o Fysische agentia= thermische energie, elektrische energie of stralingsenergie
o Chemicaliën
o Microbiologisch
o Immunologisch
- Hoe uit dit zich?
o Roodheid, warmte, pijn, zwelling en functieverlies
- Mechanisme:
o Vasodilatatie (zorgt voor de roodheid) en kan je opdelen in 3 stappen 4
Eerste stap: kortdurende fase van 15 min in aansluiting op
weefselbeschadiging onder invloed van histamine
Tweede stap: Langdurige fase van 6u na een ernstigere beschadiging onder
invloed van bradykinine
Derde fase: indien aanhoudend en langer als 6u dan is er endotheelschade.
Weefsel vormt prostaglandines als vasculaire reactie.
o Verhoogde doorlaatbaarheid (zorgt voor de zwelling)
Onder invloed van histamine en bradykinine
Er is een endotheliale gap (?)
Bij ontsteking is er in het bloedvat een gestegen hydrostatische druk en een
gedaalde osmotische druk. De osmotische druk zorgt voor een aanzuigende
werking van het weefsel uit het bloedvat 5.
o Diapedese
3
Vetweefsel bijvoorbeeld is niet gevasculariseerd en kan dus niet ontsteken.
4
De reacties zijn opvolgend dit wil zeggen dat je nooit alleen de laatste fase van ontsteking hebt, er is een
modulaire opbouw in functie van de weefselschade en ontsteking.
5
Bloeddruk is de druk van het bloedvat naar het weefsel.
7
, Samenvatting Fysiopathologie
Uittreden van granulocyten en monocyten (bv. macrofagen) uit de
bloedbaan naar de weefsels waar beschadiging is.
o Chemotaxis
Gradiënt van chemotaxische factoren, dit is de te volgen koers naar de
weefselbeschadiging. Diapedese gebeurt dankzij chemotaxis.
o Pijn
Dankzij het ontstekingsoedeem, mediatoren concentratie van bradykinine en
arachidonzuurmetaboliet PGE2 zorgen voor chemische pijn.
We kunnen dus besluiten dat een ontstekingsreactie een verdediging is in verschillende fasen.
Andere begrippen bij ontsteking:
- Hyperemie= vaatverwijding
- Exsudatie= uittreden van water en eiwitten
- Infiltratie= uittreden van ontstekingscellen
- Proliferatie= fibroblasten die naar de zone van beschadiging gaan voor regeneratie
1.5. Stress op celniveau
Stress is een psychofysiologisch concept bij uitstek.
- Historisch perspectief:
o Dualisme, 17de eeuw, René Descartes
o Lichaam en geest zijn twee aparte entiteiten, interageren om ervaring te produceren
- Tegenwoordig:
o Physicalism of materialisme
o De biologische basis van het gedrag, de tyrannie van de neurologische wereld
- Neuroscience:
o Nieuw dualisme: het is allemaal in ons hoofd…
8
, Samenvatting Fysiopathologie
1.6. Zenuwstelsel
Sympatische tak (SNS): panic button, fight-or-flight
- Overleven op 30 minuten tijd
- Energiebesparing door elk irrelevant proces te inhiberen
Parasympatische tak (PNS): Rest and digest, recovery, het merendeel van ons normaal
functioneren
Zowel stress als ontsteking zijn inherent nuttige processen/reacties. Mensen trachten de
symptomen ervan te onderdrukken. Alles hangt af van de duur. Het is een nuttig mechanisme op
een korte tijdschaal maar kan zeer schadelijk zijn indien aanhoudend.
2.Cel-en weefselbeschadiging
2.1. Cellulaire reacties op schadelijke prikkels
9
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ilonadg. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
67474 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans