1 Beleidswetenschappen 2: eerstelijnsgezondheidszorg
en organisatieleer
1.1 Eerstelijnsgezondheidszorg – barremaecker & De munck
1.1.1 Powerpoint Barremaecker
Definitie:
- 0de lijn: mantelzorgers, niet- professionele hulpverleners. Men vraagt er
niet zelf naar, richt zich op mensen met een groter risico op…, doel is
voorkomen
- 1ste lijn: rechtstreeks toegankelijke hulp en zorg. Men vraagt hulp, men
verleent hulp aan diegene die vraagt, algemene zorg.
- 2de lijn: hulp- & zorgverleners na verwijzing. Vraagt hulp, men verleent hulp
aan diegene die vraagt, specialistisch.
- 3de lijn: gespecialiseerde intramurale zorg
Level of care: (niveau van zorg)
De intensiteit van de medische zorg die wordt verleend door de arts of
zorginstelling.
Eerstelijns Gecoördineerde, uitgebreide en persoonlijke zorg:
o beschikbaar op zowel een eerste contact als continue basis
o taken van medische diagnose en behandeling, psychologische beoordeling
en management, persoonlijke ondersteuning, communicatie van informatie
over ziekte, preventie en gezondheidsonderhoud;
o wordt verleend door de huisarts, huisarts en door artsen op de
spoedeisende hulp
Tweedelijns gezondheidszorg:
o in het gemeenschapsziekenhuis
o secundaire zorgcentra zijn uitgerust om alle behalve de meest
gespecialiseerde zorg, chirurgie en diagnostische modaliteiten te bieden
Derdelijnsgezondheidszorg:
o verwezen door de 2de lijns centra
o Chirurgie—Orgaantransplantatie, cardiovasculaire chirurgie bij kinderen,
stereotactische neurochirurgie en andere.
o Interne geneeskunde—Genetica, hepatologie, jeugdpsychiatrie en andere.
o Diagnostische modaliteiten - PET-positronemissietomografie en SQUID-
supergeleidende kwantuminterface-apparaatscanning, kleuren Doppler-
elektrocardiografie, elektronenmicroscopie, genherschikking en
moleculaire analyse en.
o Therapeutische modaliteiten—Experimentele protocollen voor de
behandeling van gevorderde en/of potentieel dodelijke ziekten, bijv. AIDS,
kanker en aangeboren stofwisselingsstoornissen
Intramuraal: in de instelling
Extramuraal: buiten de instelling (intensieve thuiszorg)
,Transmuraal: specialistisch aan huis (chemo, thuisdialyse,…),
gemeenschappelijke verantwoordelijkheid tussen generalisten en specialisten.
(shared care, disease management, ketenzorg)
Semi-muraal: half binnen / half buiten
Onder de vleugels van Vlaanderen:
- 0de lijn
- 1ste lijn
- Extramurale zorg
Onder vleugels België:
- Financiën 1ste lijn
- 2de lijn
- Intramuraal
- Transmuraal
- Semi-muraal
Waarom wordt EL steeds belangrijker:
1. Aanbodgestuurde en versnipperde zorg
2. Vergrijzing
3. Meer aandoeningen kennen een chronisch verloop
4. Multimorbiditeit
5. Technologische innovatie en dalende verblijfsduur ZH
6. Technologische innovatie en dalende verblijfsduur ZH
7. Verandere verwachtingen en positie van de patiënt/ burger
,Acces: hoe gemakkelijk kom je er bij? Regelgevend ( verplichte soc. zekerheid,
bereikbaarhied, betaalbaarheid
Comprehensiveness: hoe omvattend/ uitgebreid is het? Eerste contact bij acute
gezondheidsproblemen, medische onderzoeken en ingrepen, ziektemanagement
van acute en chronische aandoening, preventie en gezondheidsopvoeding.
Continuïteit: (doorlopend proces)
- Ivm informatie: netwerk samenwerking HA en kiné
- Ivm begeleiding doorheen de tijd
- Ivm therapeutische relatie: longitudinaal en therapeutische relatie
Coördinatie: gids door andere delen van de zorg
Hoe “goed” is de EL?
Heel wat regelgeving
Goede financiële dekking
Goede werkomstandigheden
Elke 4j worden er gezondheidsstatistieken opgemaakt
België slaagt er echter niet zo goed in om deze structurele elementen ook om te
zetten in kwaliteit van zorg.
Eerstelijnzorg:
Geografisch afgebakend gebied
gevormd door 1 of meerdere gemeenten
, -
Ze overlappen elkaar niet
-
Bestrijken nederlandse taalgebied en het tweetalig gebied in brussel-
hoofdstad
- Een gemeente kan maar deel uitmaken van één eerstelijnszone, met
uitzondering Antwerpen en Gent
- Omvat minimaal 70.000 inwoners
60 eerstelijnszones goedgekeurd door de zorgraad
Eerstelijnszones zijn opgericht om het werk van lokale overheden, zorg- en
hulpverleners beter op elkaar af te stemmen. Het doel? Een effectieve en
kwalitatieve eerste lijn waar de burger centraal staat en die toegankelijk is voor
iedereen (zie hoe “goed” is eerstelijnszorg: structuur proces outcome)
Samenwerkingsinitiatieven eerstelijnsgezondheidszorg:
Het fungeren als overlegplatform voor zorgaanbieders
Het organiseren, ondersteunen en opvolgen van gestructureerde overleg,
ondermeer met oog op het afstemmen van de zorg op de noden.
Lokaal multidisciplinair netwerk:
- zorgaanbieders op de eerste lijn en gespecialiseerde zorgverstrekkers
ondersteunen bij het aangaan en opvolgen van zorgtrajecten, zowel op het
vlak van netwerkvorming als vorming
- de zorgtrajecten in hun werkgebied organiseren en coördineren, zowel op
het vlak van informatie en communicatie, als ondersteuning en
samenwerking.
Locoregionaal gezondheidsoverleg en -organisatie:
Er zijn vijftien logo’s in Vlaanderen en Brussel
Ijvert voor minder gezondheidsklachten door milieuproblemen en werkt mee aan
de realisatie van de vlaamse gezondheidsdoelstellingen:
a) meer mensen in beweging en met een gezond gewicht
b) minder rokers, drugs – en alcoholgebruikers
c) meer veerkrachtige mensen
d) minder ongevallen in privésfeer
e) meer mensen die deelnemen aan de bevolingsonderzoeken naar kanker
f) een kwaliteitsvol vaccinatiebeleid in Vlaanderen
je vindt er medisch milieukundige. Zij informeren en adviseren over de invloed
van het milieu op de gezondheid.
Zorgraad: bestaat uit
- de lokalen besturen
- de eerstelijnszorgaanbeider van verschillende disciplines, de
woonzorgcentra, diensten voor gezinszorg, diensten maatschappelijk werk
van de ziekenfondsen, centra algemeen welzijnswerk.
- De verenigingen van personen met een zorg- en ondersteuningsvraag
- De erkende verenigingen voor mantelzorgers en gebruikers
- Optionele partners
En voert volgende opdrachten uit:
i. Organisatie en aanbod van de kwaliteitsvolle zorg en ondersteuning
afstemmen op de zorg- en ondersteuningsvragen, in samenspraak met:
