DEEL I: De B.A.-motorrijtuigenverzekering (Burgerlijke Aansprakelijkheid)
De verplichte verzekering, met doel te voorkomen dat mensen die een ongeval voor hebben in de kou blijven te
staan.
Hoofdstuk 1: Inleiding
A. Economisch en sociaal belang van de motorrijtuigenverzekering
B. Evolutie van de wetgeving (zie boek)
• Wet 11 juni 1874: algemene verzekeringsprincipes
• 01/07/1956: wet betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen
• 1989: W.A.M – wet 21 november 1989 (codex pagina 1695)
Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen - opfrissing van de wet van 1956
• 25/06/1992: wet op de landverzekeringsovereenkomst – algemene verzekeringswet ipv wet van 1874.
• KB 14/12/1992 betreffende de modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering voor de
motorvoertuigen
Modelovereenkomst verwijst naar dat alle autoverzekeraars dezelfde algemene voorwaarden van de
autoverzekering moesten hebben is opgeheven
• 2014: wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen (Verzekeringswet) = basiswet van verzekeringen
(codex pagina 1720)
• 2018: KB 16 april 2018 tot vaststelling van de voorwaarden van de verzekeringsovereenkomst tot dekking van
de verplichte aansprakelijkheid inzake motorrijtuigen: nieuwe minimumvoorwaarden. I.p.v. KB van 1992 die is
opgeheven.
Hoofdstuk 2: Wettelijke grondslag
A. Wet 4 april 2014: art 141-153 – basiswet, behandeld de aansprakelijkheidsverzekeringen
B. WAM – wet: wet 21 november 1989
1. Doel
Wetgever wil dat slachtoffers van een verkeersongeval zeker, quasi integraal en snel vergoed worden.
Zeker = door het invoeren van een verzekeringsplicht en door verplichting het contract te onderschrijven bij
een erkende verzekeraar.
Quasi integraal = contract bood verplicht onbeperkte dekking, nu is er enkel onbeperkte dekking voor
lichamelijke schade.
Snel = door niet-tegenstelbaarheid van excepties, slachtoffer krijgt een rechtstreekse vordering tegen de
verzekeraar BA-motorrijtuigen van de aansprakelijke persoon.
2. Basisprincipes
2.1. Verbod verval of nietigheid in te roepen, niet-tegenstelbaarheid van excepties
a. Verbod of nietigheid in te roepen
16 WAM-wet
Geen uit wet of uit verzekeringsovereenkomst voortvloeiende nietigheid, verweer of verval kan door
verzekeraar aan benadeelde worden tegengeworpen. Elke verzekeringsovereenkomst met oog op
uitvoering van deze wet gesloten, wordt t.o.v. benadeelde van rechtswege geacht elk risico te dekken dat
verplicht verzekerd moet zijn.
Ter vervanging van verval of nietigheid verleent wet van 1989 aan verzekeraar een verhaalsrecht. Wanneer
verzekeringnemer of bestuurder zich niet houden aan de bepalingen van het verzekeringscontract of een
in de polis omschreven zware fout begaan, zal verzekeraar alle vergoedingen door hem uitgekeerd aan
benadeelden van het ongeval kunnen terugvorderen.
b. Niet-tegenstelbaarheid van excepties
1
,Nurevşan Göktepe 3RPBL 2021-2022
Niet-tegenstelbaarheid beschermt het slachtoffer tegen risico dat hem iedere schadevergoeding
geweigerd wordt door verzekeraar van de aansprakelijke wegens niet-nakoming door verzekerde van
zijn contractuele verplichtingen.
Niet tegenstelbaar aan slachtoffer zijn bijvoorbeeld:
• Valse verklaring vanwege verzekeringsnemer (schadeverleden, gebruikelijke bestuurder van het
voertuig)
• Risicoverzwaring in loop van contract (wijziging van privégebruik naar beroepsgebruik)
• Niet-betaling van de premie
• Dronkenschap bestuurder
2.2. Rechtstreekse vordering van de benadeelde ten opzichte de verzekeraar van de aansprakelijke
persoon
2.2.1.Principe
12 WAM verschafte reeds de benadeelden en rechtstreekse vordering ten opzichte de verzekeraar van
de aansprakelijke persoon.
In de verzekeringswet maakt men een onderscheid tussen:
• Eigen recht van de benadeelde = het vorderingsrecht van het slachtoffer tegen de verzekeraar van
de aansprakelijk in het kader van een niet-verplichte aansprakelijkheidsverzekering
• Rechtstreekse vordering = vorderingsrecht van het slachtoffer tegen verzekeraar van de
aansprakelijk in het kader van een verplichte aansprakelijkheidsverzekering
Bij eigen recht van de benadeelde geldt wel het principe van de tegenstelbaarheid.
Verplichte en niet verplichte aansprakelijkheidsverzekering:
• Niet-verplichte: privéleven verzekering
• Verplichte: autoverzekering
2.2.2.Tweevoudige vordering
2 vorderingen:
• Slachtoffer tegen de verzekeraar BAM
• Slachtoffer tegen de aansprakelijke
Verzekeraar BAM
Vordering tot vrijwaring Rechtstreekse vordering (1)
Aansprakelijke
persoon
Slachtoffer
Vordering tegen aansprakelijke (2) 1 + 2 = tweevoudige vordering
2.2.3.Aan rechten van de benadeelde mag geen afbreuk worden gedaan
Wanneer BA-verzekeraar (autoverzekering) een eigen risico (vrijstelling/franchise = deel dat u zelf moet
vergoeden) ten laste van verzekeringnemer legt, dan kan dit nooit aan benadeelde tegengesteld
worden.
2.2.4.Benadeelde kan, in België, zelf plaats kiezen waar hij zal dagvaarden
15 WAM geeft aan benadeelden een drievoudige mogelijkheid tegenover verzekeraar van de
aansprakelijke:
2
,Nurevşan Göktepe 3RPBL 2021-2022
• Rechtbank van plaats van schadegeval
• Rechtbank van woonplaats van benadeelde
• Rechtbank van zetel van de BA-verzekeraar
Deze keuze geldt enkel voor zover de strafprocedure is uitgedoofd, een strafprocedure wordt verplicht
gevoerd voor rechtbank die bevoegd is voor plaats waar de feiten zich hebben voorgedaan.
Burgerlijke procedure, vragen naar een schadevergoeding.
C. Het Belgisch Gemeenschappelijk Waarborgfonds (BGWF)
1. Wat?
Personen die schade geleden hebben door voertuigen die verzekerd moeten zijn, kunnen hun recht op
schadeloosstelling doen gelden tegen het BGWF. Het fonds wordt gespijsd door bijdragen geleverd door
motorrijtuigenverzekeraars a rato van hun premieontvangsten in die tak.
vb. Als je rijdt zonder verzekering, het slachtoffer kan niet beroep doen op u verzekering omdat u niet verzekerd
bent. Het slachtoffer kan beroep doen bij de fonds.
2. Wanneer komt de fonds tussen in schade?
19bis – 11 WAM
2.1. Schade veroorzaakt door een niet-geïdentificeerd voertuig
Wanneer niet voor het ongeval aansprakelijke persoon maar wel WAM-verzekeraar gekend is, aanvaardt
de rechtspraak dat de benadeelde toch over een rechtstreekse vordering beschikt ten aanzien van de
verzekeraar van het voertuig.
De aansprakelijke persoon is niet gekend wanneer niet uitgemaakt kan worden wie de bestuurder was of
wanneer het voertuig achtergelaten is op de plaats van het ongeval. De verzekeraar dekt de
aansprakelijkheid van bestuurder, de houder, eigenaar. De identiteit staat misschien niet vast maar de
aansprakelijkheid van de verzekerde wel.
vb. Bij vluchtmisdrijf
Het schadegeval moet zich hebben voorgedaan op het grondgebied van een Staat van de Europese
Economische Ruimte (EER), België inbegrepen.
EER = EU + IJsland + Noorwegen + Liechtenstein
De 5de richtlijn verplicht ook de stoffelijke schade te vergoeden wanneer er belangrijke lichamelijke letsels
zijn. De lidstaten mogen een vrijstelling van €500 invoeren voor de vergoeding van de stoffelijke schade.
Richtlijn 2005/14/EG = Europese richtlijn is geen richtlijn, een richtlijn is niet bindend maar een Europese
richtlijn wel.
Deze Richtlijn is omgezet in onze wetgeving.
Bij een Europese richtlijn bent u verplicht om binnen de 3 jaar de Europese richtlijn om te zetten naar
nationale wetgeving.
LES 3: 11/10/2021
2.2. Schade veroorzaakt t.g.v. een ‘toevallig feit’
Elke benadeelde kan een vergoeding bekomen van het BGWF voor de schade die door een motorvoertuig
is veroorzaakt wanneer geen enkele maatschappij tot vergoeding is verplicht om reden van een ‘toevallig
feit’ waardoor bestuurder van het voertuig dat ongeval veroorzaakte vrijuit gaat (19bis-11, 3° WAM)
3
, Nurevşan Göktepe 3RPBL 2021-2022
Toevallig feit is een gebeurtenis of omstandigheid die voor de bestuurder van het voertuig, dat ongeval
veroorzaakte, overmacht uitmaakt zodat ze hem niet kan worden aangerekend.
vb. Aanwezigheid van een laag aangereden ijs (veroorzaakt door een lek in de waterleiding) daarnaast was
de baan volledig OK.
vb. Een olievlek op de baan.
2.3. Schade veroorzaakt door een onverzekerd of niet-geldig verzekerd voertuig
• Niet-verzekering in België
• Niet-verzekering in het buitenland
Overeenkomstig de met het BBAV aangegane verbintenis moet het fonds de kosten terugbetalen van
schadegevallen die op het grondgebied van bepaalde staten plaatshebben en worden veroorzaakt door
niet-verzekerde voertuigen
2.4. Schade veroorzaakt door een gestolen voertuig, bestuurd door dief of heler
Verzekeraar moet aantonen dat het voertuig gestolen is en bestuurd werd door de dief of heler.
Diefstal is het bedrieglijk wegnemen van andermans goed. Bedrieglijk opzet is belangrijk. Wegneming moet
bedrieglijk zijn, niet het bezit.
Een heler is iemand die een gestolen voertuig overkoopt van een dief.
Verzekeraar moet niet vergoeden indien hij kan aantonen dat de eigenaar van het voertuig zelf geen fout
maakt die zijn medeaansprakelijkheid voor de schade doet ontstaan.
vb. Geestesgestoorde dief wordt door strafrechter veroordeeld voor diefstal. De dief heeft gehandeld met
bedrieglijk opzet en moet de Fonds dekking verlenen.
2.5. In gebreke blijven van de verzekeraar
De fonds komt tussen als de maatschappij haar verplichtingen niet nakomt, de toelating is ingetrokken of
de verzekeraar failliet is.
3. Tussenkomst heeft een aanvullend karakter
Benadeelde kan zich enkel tot het BGWF wenden voor schade die niet door een schade- of
aansprakelijkheidsverzekering is gewaarborgd.
4. Speciale situatie: kettingbotsingclausule (29ter WAM)
Een bijzondere regeling met betrekking tot ongevallen waarin verschillende voertuigen betrokken zijn, het is
onmogelijk om na te gaan welke voertuig het ongeval heeft veroorzaakt.
De schadevergoeding van de benadeelde wordt dan in gelijke delen verdeeld onder de verzekeraars die de BA
van de bestuurders dekken, met uitzondering van de BA-verzekeraar van de bestuurder die ongetwijfeld
aansprakelijk is.
Er moet aan volgende voorwaarden worden voldaan:
• Betreft ongeval waarin verscheidene (meer dan 2) voertuigen betrokken zijn (voertuigen zoals omschreven
in 1 WAM)
• Het is onmogelijk om vast te stellen welk voertuig de schade heeft veroorzaakt
• Verzekeraars van de betrokken voertuigen mogen het tegenbewijs leveren dat aansprakelijkheid van de
door hen verzekerd voertuig niet in het geding komt
• Het slachtoffer kan aan elke verzekeraar van de betrokken voertuig vergoeding vragen voor de geleden
schade. Deze schade zal in gelijke verdeeld worden tussen verzekeraars die het vermoeden van
aansprakelijkheid niet kunnen weerleggen.
• Het slachtoffer kan zijn lichamelijk schade zelfs vorderen van zijn eigen verzekeraar, de stoffelijke schade is
uitgesloten op grond van 4 WAM
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur nurevangktepe. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
