Social Psychology II
Hoofdstuk 1: Evolutionaire psychologie
Waarom helpen we?
o Helpen is een deel van ons DNA
o Samenwerking helpt je persoonlijkheid
Maar hoe wordt het deel van je DNA?
o Het moet ook voordelen hebben voor nakomelingen en de omgeving => als het
alleen op jou effect heeft komt het niet in de genen (het stopt waar jouw leven
eindigt)
o Het algemene idee is als je meer sociaal bent en je samenwerkt voor je kinderen om
ze op te voeden, dan hebben deze kinderen meer succes in het overleven => dat gen
overleeft omdat de kinderen overleven en de volgende generatie heeft dan ook dit
gen om anderen te helpen
Altruïsme en natuurlijke selectie
A) Natuurlijke selectie en gedrag
Evolutionaire psychologie onderzoekt de evolutionaire oorsprong van gedrag en de gevolgen
voor de huidige psychologische mechanismen.
o Darwin, 1859: Origine van soorten
Selectie in de natuur vindt plaats omdat sommige soorten beter overleven
en zich beter voortplanten in een bepaald milieu
Betere fitheid (=overbrengen van volgende generatie genen)
Betere adaptatie tot de omgeving
Aanpassing aan fysieke structuur
Aanpassing in gedrag (b.v. emoties)
Demo’s:
o Zou je eerst je eigen kind helpen of het kind van de buren in een schipbreuk? =>
Kinderen zoeken in een onveilige instantie eerst naar ouders om hulp te ontvangen
o Wie zou je eerder helpen? => Links => grotere ogen => meer baby gezicht dus haar
zouden we sneller helpen
B) Altruïstisch gedrag
= anderen helpen, ook al kan dat schadelijk zijn voor hun eigen conditie
Hoe kunnen we dit verklaren?
o Darwin: fitheid van het individu
o Na 1960: fitheid van de groep en overbrengen van genen naar volgende generatie
,C) Inclusieve fitheid en verwantschap (Hamilton 64)
= Betere fitheid (van de volgende generatie) door familieleden te helpen
Ouders – kinderen: genetische overlap = 50%
Kinderen: genetische overlap = 50% (dezelfde ouders)
Neven en nichten: genetische overlap= 12.5% (dezelfde grootouders)
Hechting van kinderen aan ouders vergroten overlevingskansen (bijv. bij vogels en
zoogdieren)
Burnstein et al., 94
o Meer eigen familieleden in nood helpen => eerder eigen kinderen helpen dan
kinderen van de buren
Daly & Wilson, 88
o Minder zorg van stiefouders dan echte ouders
o Meer kindermishandeling bij stiefvaders (100 x meer dan bij echte vaders)
Het opbouwen van een sterke ouder-kind band beschermt het kind in noodsituaties
Voor mensen is dit zelfs nog belangrijker omdat kinderen allemaal te vroeg geboren worden,
vanwege de grote hersenen die de heupen van de moeder moeten passeren
o Geboorte zou eigenlijk moeten plaatsvinden rond 1-jarige leeftijd van het kind
D) Wederkerige altruïsme (Trivers, 71)
“Ik zal jou helpen als jij mij helpt”
Alleen mogelijk als
o de persoon die geholpen wordt later kan worden herkend
o bedriegers kunnen gestraft worden
Alleen in intelligente soorten (<> primaten)
Alleen met bekenden en kleine groepen / stammen (garandeert wederkerigheid)
De samenleving beschermt sociale regels (politie en rechtssysteem)
E) Groep selectie
Haidt, 12:
o Selectie van sociale kenmerken vindt eerder plaats op het niveau van de groep dan
van het individu
o Selectie van een maximum aantal eieren per
groep in plaats van per kip → betere
prestaties door een beter sociaal klimaat en
minder conflicten (Muir, 1996)
o De meest coöperatieve mensenstam kon
efficiënter werken, profiteerde meer van
voedsel en veiligheid, en overleefde beter
dan andere groepen.
2
, Hoe groter de groepen waarin mensen en
onze voorouders leefden, hoe groter de
hersenen werden...
o Mensen evolueerde naar meest
sociale dier
o Mensen werden één van de meest
intelligente dieren
Ons helpende gedrag en het sociale begrip
dat nodig is om samen te werken, maakte
ons zeer intelligent
De omvang van ons "sociale netwerk" is
gecorreleerd met het volume van de frontale
hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor sociaal begrip ("intentionaliteit")
De grootte van je sociale netwerk + sociale taak (begrijpen van anderen mensen) => zie je
een grote overlap in
De grootte van ons sociale netwerk is gecorreleerd met de activiteit van de frontale
hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor het coderen van onze naaste familieleden en
vrienden: hoe groter het netwerk (en dus de ervaring), hoe minder mentale inspanning nodig
is om het gedrag van naaste familieleden en vrienden te begrijpen
selectie van vossen die sociaal gedrag vertonen tegenover de mens → bijkomende
veranderingen die typisch zijn voor domesticatie (Trut, 1999): witte ster, ontspannen oor,
dikke of gekrulde staart.
3
, <> Aangeleerd gedrag
Soms wordt gedrag niet overgedragen door evolutie, maar aangeleerd op verschillende
plaatsen met verschillende varianten (cf. steengebruik)
Bv: religie veroorzaakt een band tussen mensen
Iets gelijkaardig gebeurt bij chimpansees: sommige begonnen de aardappelen te wassen
o Ontdekte dat deze zo lekkerder waren
o Er werd gekeken naar reactie van anderen en enkel de jongeren namen het gedrag
over (de ouderen niet => zie je nu ook met bv smartphones)
o Sommige dingen worden dus geleerd door een spontane verandering van G
F) Coöperatie en competitie
Evolutionaire psychologie verklaard natuurlijke selectie door:
o Competitie: voor beperkte goederen (zoals bv eten)
o Coöperatie: voor veel voorkomende interesses
voor familieleden (inclusief fitheid)
voor bekenden (wederkerig altruïsme)
Ouderschap:
o samenwerking indien beide ouders noodzakelijk zijn voor het overleven van het
nageslacht (► vogels, primaten, mensen)
o competitie: verhogen van eigen fitheid (Meestal bij mannen) door ontrouw =>
(minder bij mannen omdat ze kunnen doen alsof het niet hun kind is)
Seksuele selectie
Demo: zie ppt dia 20
A) Seksuele selectie en ouderlijke investering
Seksuele selectie = natuurlijke selectie door verschillende toegang tot seksuele partners
Trivers, 72:
o Vrouwen investeren in het grootbrengen van nakomelingen
o Mannen investeren enkel in hun zaad
voortplantingsstrategieën
o Vrouwen zijn selectief in kiezen van de partner
o Mannen zijn competitief (tegenover andere mannen) in het veroveren van een
partner
Grotere variatie in voortplantingssucces
Tegenstrategieën om het vaderschap te verzekeren (investeren in eigen
genen)
Maagdelijkheid voor het huwelijk
Meer seksuele jaloezie
Meer risico’s
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur BousN. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
