Samenvatting van het boek, slides en lesnotities voor het vak 'Gerechtelijke geneeskunde en criminalistiek'.
Wordt gegeven in de tweede bachelor Criminologische Wetenschappen aan de KU Leuven
1.Justitie en geneeskunde
Het Gerecht
Staande magistratuur = openbare aanklager (procureur), behoort tot het parket
en taak is bij wet vastgelegd
o opsporen van misdrijven (opsporingsonderzoek): kan op verschillende
manieren gedaan worden
wordt gedaan met behulp van de politie
o vervolgen van misdrijven verdachten voor de rechtbank brengen
(requisitoir)
gebeurt wanneer opsporingsonderzoek gedaan is en de zaak niet
geseponeerd is
kan geseponeerd worden wanneer er bv. geen dader
aangewezen kan worden
zaak niet geseponeerd: procureur neemt rol van openbaar
aanklager aan en uitleggen waarom persoon schuldig is aan
de feiten
houdt geen pleidooi
o moet elementen naar voren brengen om te bewijzen dat iemand een
misdaad heeft gepleegd
Zetelende magistratuur = rechters, zijn totaal onafhankelijk en moet kunnen
oordelen, los van iedere invloed
o oordelen over schuldvraag
beoordeling
veroordeling: gaat gepaard met straf
o onafhankelijk gerechtelijk onderzoek
vooronderzoek door onderzoeksrechter (a charge en à décharge)
onderzoek met bijzondere onderzoeksmaatregelen zoals
huiszoeking of telefoon tappen
a charge: in het voordeel van de verdachte
a décharge: in het nadeel van de verdachte
o procureur moet alleen naar elementen kijken in het
nadeel van de verdachte
terechtzitting
Nederlandstalige arrondissementen
o Hof van Assisen: in iedere provincie oprichten wanneer het nodig is,
procedure verloopt mondeling (grote verschil Assisen 0 - rest rechtbanken)
Strafrecht
Opsporingsonderzoek: niveau parket Vooronderzoek
o Procureur des Konings seponeren
o Heterdaad vervolgen
Gerechtelijk (voor)onderzoek: niveau rechtbank Onderzoeksgerecht
o Onderzoeksrechter: beslissen of persoon in voorlopige hechtenis na 48
uur
o dwangmaatregelen & inbreuken privacy
ernstigste misdaden steeds voorwerp gerechtelijk onderzoek door
onderzoeksrechter
, Raadkamer Kamer v. Inbeschuldigingstelling (beroep) Vonnisgerecht
Rechtbank buiten vervolging
o 1ste aanleg
o Beroep
Verloop strafrechtelijk onderzoek
Opsporingsonderzoek door procureur
o Seponering
Geen misdrijf of geen dader(s) duiden
o opsporing
voorlopige aanhouding (48 uur)
vordering onderzoeksrechter
o vervolging
Gerechtelijk vooronderzoek door onderzoeksrechter
o maatregelen inbreuk op de privacy (telefoontap, huiszoeking…)
o voorlopige hechtenis
Raadkamer (1ste aanleg) Kamer Inbeschuldigingstelling (beroep)
o beslissingen over voorlopige hechtenis
kan beslissen om voorlopige hechtenis te verlengen
moet van maand tot maand geëvalueerd worden
o doorverwijzing naar rechtbank
verdachte beschuldigd van strafbare feiten
o buiten vervolgingstelling
Strafrechtelijk onderzoek
Wetboek van strafvordering
Politie (gerechtelijke opdrachten) PV (proces-verbaal)
o Moet worden overgemaakt aan het parket
Procureur des Konings
o Art. 43 Sv deskundige (raadgever)
“De PdK doet zich zo nodig vergezellen van één of twee personen
die wegens hun kunde of beroep bekwaam geacht worden om de
aard en de omstandigheden van de misdaad of het wanbedrijf te
beoordelen”
o Art. 44 Sv ‘verdacht’ overlijden
onderzoeksrechter
Geheim van onderzoek
o Belangrijk maar er wordt gelekt aan alle kanten
Burgerlijke partijen kunnen gerechtelijke dossiers inkijken en dus
lekken
o Geldt voor magistraten en onderzoeksrechters
o Wordt uitgevoerd door de politie en alles vastleggen in proces verbaal
Niet-tegensprekelijk (maar wet Franchimont)
o Onderzoeksrechter doet onpartijdig en onafhankelijk zijn ding, net zoals de
deskundige
, Opdracht wordt uitgevoerd zonder dat andere mensen kunnen
meekijken
Maar er zijn mogelijkheden tot toezicht op het gerechtelijk
onderzoek
Eed van deskundige om deskundigheid vast te leggen
o Procureur mag zich laten bijstaan door deskundige voor raadgeving
o “Ik zweer dat ik mijn taak naar eer en geweten nauwgezet en eerlijk zal
vervullen”
Burgerlijk recht
Principe van schadevergoeding
Aansprakelijkheid
o Contractueel
inspanningsverbintenis goede huisvaderprincipe
resultaatsverbintenis
o Buiten-contractueel (quasi-delictueel) correctheid handelen
nalatigheid
onvoorzichtigheid
Expertise (deskundige of college van deskundigen) tegensprekelijk,
deskundige mag niets alleen doen, beide partijen moeten het rapport kunnen
volgen en voorverslag eerst aan partijen voorleggen (zowel eisende als
verwerende)
o Causaal verband feit - schade
o Omvang schade
Deskundige (iedere arts ≠ specialist)
PK – onderzoeksrechter – rechtbank
Verplicht tenzij wrakingsgrond (partijdigheid) of te weinig tijd om aan de zaak te
kunnen werken
Onder eed (PK enkel bij ‘verdacht’ overlijden en ‘betrapping op heterdaad’)
NATIONAAL REGISTER GERECHTSDESKUNDIGEN (tijdelijke, betalende
registratie die om de zoveel jaar hernieuwd moet worden)
o officiële titel (algemene eedaflegging)
o EXP nummer
o aantal voorwaarden (algemeen-’vakkennis’-deontologie)
o aanvaardingscommissie
Strafzaken : inbreuk tegen de strafwet
o Bewijs van inbreuk en daderschap
o Niet-tegensprekelijk (uitz. burgerlijke belangen)
o Strafrechtelijke tarieven
Burgerlijke zaken : schadevergoeding
o Tegensprekelijke procedure (art. 962 – 991 Ger. W.)
o Kosten voor meest gerede partij
o Bewijsvoering door eisende partij
Causaal verband tussen feiten en schade
Evalutie omvang van de (menselijke) schade
Forensische wetenschappen en forensische geneeskunde
, “Geheel van alle wetenschappen en technologische disciplines die kunnen
worden aangewend ter opheldering van gerezen rechtsvragen”
Waarheidsvinding achterhalen van de ‘waarheid’
o opheldering feiten
o materiële bewijsvoering
Specifieke kennis en kunde
o Vakkennis: specialisatie
o forensische kennis (bewijsvoering): weten hoe dingen formuleren en welke
betekenis hebben in de rechtspraak
o criminalistiek (sporenonderzoek)
Bijdragen tot ‘criminologie’ : leer van misdadig gedrag
o crime analysis
o crime management
FORENSISCHE GENEESKUNDE
“Gerechtelijke geneeskunde is de studie van alle problemen die zich bij de
rechtspleging kunnen voordoen, en slechts met deskundige hulp van een arts
kunnen opgelost worden” (H.F. Roll)
o Vrij enge definitie
“Truth or the nearest reasonable approach to it that is possible from what is
observed, is the sole aim” (B. Knight)
Aanwenden van medische kennis en kunde ter opheldering van de waarheid
Constitutio Criminalis Carolina (1532)
“heilkundige Personen, als Ärzte, Wundärzte, oder in gewissen Fällen auch
Hebammen müssen zur Beweisführung in alle Fällen von Fruchtabtreibung,
verheimlichter Geburt und Kindsmord, bei Vergiftungen, Mord, Totschlag
und Körperverletzungen, bei ärztlichen Kunstfehler, fraglicher
Zurechnungsfähigkeit und bei Tortur (hinzugezogen werden)”
o Zorgde dat forensische geneeskunde binnen Duitstalig Europa snel vooruit
ging
Taakomschrijving for. gnsk.
Forensische pathologie (postmortem onderzoeken)
Forensische kliniek
o Vaststellen en interpreteren verwondingen
Niet alleen bezig houden met gestorven mensen dus
o Evaluatie menselijke schade
Is er veel schade? Is er blijvende schade? Hoeveel schade bepaalt
hoeveelheid schadevergoeding
o Evaluatie rij-geschiktheid
Kan in opdracht van parket of politierechtbank
Expertisen
o Studie medische dossiers
Zowel dossiers van dader als slachtoffer
o Beoordelen medisch handelen
o Adviesverlening
Forensisch labo : biologische sporen
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur annegielen1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.