HERITAGE
HOOFDSTUK 1 INTRODUCTIE
1. Heritage is… (according to state of the art vieuw in the 2021 brochure of FARO)
2. Cultural heritage defined: reflections about the definition of “cultural heriage” in the Council of the European
Union’s conclusions of the 211 may 2014 on cultural heritage as a strategic recourse for a sustainable Europe
3. Heritage and heritage community defined in the 2005 Faro Convention
4. Heritage assets and practice, according to Kate Clarke
5. In a nutshell: what is this course about ?
1.1 2014 DEFINITIE & FARO CONVENTIE
Definitie (examen)
"Het is een vraag die steeds weer terugkomt. Het antwoord lijkt nochtans eenvoudig: erfgoed, dat zijn sporen uit het
verleden die mensen en ge-meenschappen belangrijk vinden om te bewaren voor de toekomst. Het is verleidelijk om
in deze omschrijving vooral te focussen op de ‘spo-ren uit het verleden’. Want die artefacten, objecten, gebouwen of
culture-le uitingen ... dat is toch wat doorgaans in de kijker staat, niet? En toch. Erfgoed is vooral mensenwerk.
Erfgoed vormt een wezenlijk aspect en het bewijs van onze menselijke cultuur en evolutie, door de eeu- wen heen.
We zijn wie we zijn door steeds verder te bouwen op de kennis en het cultureel erfgoed, materieel of immaterieel, uit
het verleden." – Faro
Hoe kunnen we de toekomst aanpakken adh van deze definitie? EXAMEN
Erfgoed heeft 3 belangrijke kenmerken:
- Het is belangrijk voor een groep of gemeenschap
- Het is dynamisch
- Je kijkt ernaar vanuit verschillende perspectieven
Veschillende sporen uit het verleden
- Erfgoed uit het verleden en het evolueert in het heden
- Nature en heritage hangt samen met landscape heritage
- Drie pilaren van sustainable Development Goals
- Two different worlds (ministers), living together. They need to be integrated
- From the moment you take an object of an archeological site and place it into a museum, it changes from
immovable heritage to movable heritage (different minister)
- Culturale heritage = NIET HET ZELFDE ALS = Neuturale heritage
- “heritage communities”
- Erfgoedgemeenschappen en verzamelaars
- Local history/ genealogy
- Verenigen zich in kringen rondom locale geschiedenis en familliekunde
1
,1.1.1 Soorten erfgoed
- Immovable heritage/ onroerend erfgoed
o parken, molens, gebouwen,... alles dat vasthangt aan de grond
o Kerken worden vaak omgevormd tot erfgoed van zodra deze
niet meer wordt gebruikt. Afbreken is een zeer moeilijke keuze.
- Movable heritage/ roerend erfgoed
o collecties in musea
o verplaatsbaar
- Intangible hertiage/ immaterieel erfgoed
o liederen, ambachten, ..
- (Digital heritage/ digitaal erfgoed)
o wordt de komende jaren zeer belangrijk
o fotocollectie
van onroerend naar roerend erfgoed
vanaf het moment dat he’t nog in de grond zit is het nog onroerend erfgoed
maar als het door een archeoloog wordt opgegraven en naar een museum
wordt verplaatst noemen we dit roerend erfgoed. als het verbonden is met de
grond is het onroerend, als het uit de grond komt wordt het roerend erfgoed
Verschillende spelers zorgen voor erfgoed
- Musea
- Archieven
- Bibliotheken
- Monumenten
- Erfgoedgemeenschappen en verzamelaars
- Vermengen zich in uw kringen rondom lokale geschiedenis en familiekunde
Erfgoed blijft levend door
- Het behouden
- Tonen
- Het voorzetten van traditie
1.1.2 erfgoed is...
erfgoed is persoonlijk
Erfgoed helpt ons om cultuur over generaties heen richting en betekenis te geven. En het stelt ons voor de
uitdagende vraag wat wij, op onze beurt, kunnen en willen doorgeven aan volgende generaties. Wij hebben daarin de
hand. Want niets is immers erfgoed op zich. Erfgoed vertelt in die zin bijzonder veel over onszelf, over ons als
gemeenschap, samenleving, en als mensheid: wat we waardevol achten en wat niet, waarom dat zo is, en wie daarin
een stem heeft en wie niet. En net daarom keert de vraag: ‘Wat is erfgoed?’ steeds weer terug.
Iedere mens bouwt aan zijn identiteit, hiervoor maken we onder meer gebruik van erfgoed. Ook een gemeenschap of
een land doet dat, net zoals de wereld verandert, is onze identiteit ook in evolutie. Erfgoed daagt ons uit om na te
denken over wat wij nu belangrijk vinden. Daarbij staan we open voor het debat met respect voor elkaar.
Tijdens de Franse revolutie zijn belangrijke documenten hun waarde verloren. Het woord ‘heritage’ is ontstaan op het
einde van de 18de eeuw.
- kan je identiteit ontplooien
- wat vinden wij nu belangrijk
- dingen uit het verleden dat ze in de toekomst willen gebruiken
- hoe lang gaat erfgoed nog duren als alle milieuproblemen zijn opgelost?
2
,erfgoed is nabij
erfgoed is nabij, je kan overal erfgoed vinden of je kan alles in erfgoed omvormen. Het is een kwestie van goed
uitkijken naar de sporen om je heen. Zet die erfgoedbril op en plots vallen zaken op waar je niet eerder bij stilstond.
Erfgoed bevindt zich dichterbij dan we denken en biedt heel wat aanknopingspunten voor:
- Aardrijkskunde
- Wiskunde
- Geschiedenis
- Taal
- Muzische opvoeding
Ook op school zelf is erfgoed te detecteren zoals met gebouw, met archief met oude schoolboeken, schoolfoto’s van
vele jaren geleden. Wat werd vroeger onderwezen en nu niet meer? En wat leren we daaruit?
Maar … als we er niet samen voor zorgen, verdwijnen die kennis, vaardigheden en hulpmiddelen weer. Of … als we
er niet kritisch naar kijken, blijven we iets doen ‘omdat we het al altijd zo gedaan hebben’. Sommige maatschappelijke
en ecologische uitdagingen waar we voor staan, vragen nu eenmaal om verandering.
erfgoed verbindt
Erfgoed geeft ons een blik op culturen van het verleden, en verbindt ons met mensen en generaties uit vroegere
tijden. Erfgoed van vroeger en nu heeft een waaier aan betekenissen en waarden, voor zowel individuele burgers als
gemeenschappen. Vanuit die enorme diversiteit en uiteenlopende referentiekaders hechten we aan spullen,
gebouwen, tradities en verhalen, en vinden we het belangrijk om ze bij te houden.
We zijn vaak trots op erfgoed dat leidt soms tot controverse. We worden voortdurend geraakt door een wereld die
mogelijk is om te begrijpen. Het brengt gemeenschappen samen.
erfgoed is inspirerend
We vertrekken allemaal voortdurend vanuit een erfenis, waarmee we iedere dag opnieuw actief of creatief aan de slag
gaan. Dit zorgt voor een dynamische omgang met erfgoed. Niet al wat erfgoed is, hoeft onder de spreekwoordelijke
stolp te staan. Hergebruik is toegelaten. Erfgoed is dan het bronmateriaal waarmee we onszelf kunnen plaatsen in
een groter geheel: we voegen elementen toe en kunnen zo op onze beurt ons eigen aandeel zien in een (duurzame)
toekomst.
1.1.3 Cultureel erfgoed
Definitie EXAMEN (je krijgt de definitie zonder kleur en dan je jij dit bekritiseren)
Cultureel erfgoed bestaat uit de bronnen die zijn geërfd uit het verleden in alle vormen en aspecten - materieel,
immaterieel en digitaal (born digital en gedigitaliseerd), inclusief monumenten, locaties, landschappen, vaardigheden,
praktijken, kennis en uitingen van menselijke creativiteit, evenals collecties die worden geconserveerd en beheerd
door openbare en particuliere instanties zoals musea, bibliotheken en archieven. Het is afkomstig uit de interactie
tussen mensen en plaatsen door de tijd en het is steeds evoluerend. Deze middelen zijn van grote waarde voor de
samenleving vanuit een cultureel, ecologisch, sociaal en economisch oogpunt en daarmee hun duurzaam beheer
vormt een strategische keuze voor de 21e eeuw.
Cultural heritage consists of the resources inherited from the past in all forms and aspects - tangible, intangible and
digital (born digital and digitized), including monuments, sites, landscapes, skills, practices, knowledge and
expressions of human creativity, as well as collections conserved and managed by public and private bodies such as
museums, libraries and archives. It originates from the interaction between people and places through time and it is
constantly evolving. These resources are of great value to society from a cultural, environmental, social and
economic point of view and thus their sustainable management constitutes a strategic choice for the 21st century
3
, - Het evolueert in tijd, er is een indicatie van tijd (21ste eeuw). De toekomst is niet vermeld, maar dat is niet
altijd het geval, vaak wordt dit er wel bij vermeld. Hier gaat het vooraal over het heden want erfgoed
evolueert de dag van vadaag (zo wordt het vermeld in de definitie).
- Hier gaat het op het culturele aspect van erfgoed. Vroeger ging het enkel over monumenten, sites en
landschappen. Maar nu wordt dit uitgebreider gezien. Men heeft immaterieel erfgoed en daarom dat
erfgoed wordt uitgebreid. Dankzij de 2003 conventie staat immaterieel erfgoed op de lijst.
- Collecties die op zichzelf erfgoed zijn geworden maar het kan ook komen uit een verzameling van een
individu. Archieven worden in een gebouw bewaard, zowel publiek als privaat.
- Waarde kan veel betekenen: goud, maar kan ook belangrijk zijn voor een gemeenschap.
-
"consists of the "monuments, sites, "tangible, intangible "conserved and "It originates from "consists of the
resources inherited landscapes, skills, and digital (born managed by public the interaction resources inherited
from the past" "is practices, knowledge digital and and private bodies between people and from the past" "of
constantly evolving" and expressions of digitized)" such as museums, places through time" great value to society
"sustainable human creativity, as libraries and from a cultural,
management well as collections" archives" environmental, social
constitutes a and economic point
strategic choice for of view" "Sustainable
the 21st century management"
What do you notice Belgian Natural? Only collections? Objects? Animals/ Heritage
about time in this interpretation "Spiritual"? CGIs? nature? Gods and significance,
def? Future(s)? doesn't include spirits? heritage values
"digital (born digital Cyberspace? (management) How
and digitized)" Things of space? can we know text
from 2020?
Sustainable
Development Goals;
4th pillar (2030
agenda)
Heritage and heritage community defined in the 2005 Faro convention
• “Cultural heritage consists of the recourses inherited from the past on all forms and aspects-tangible,
intangible and digital
• Including monuments, sites, landscapes, skills, practices, knowledge, and expressions of human creativity
à as well as collections conserved and managed by public and private bodies such as museums, libraries
and achieves
• These recourses are of great values to society from a cultural, environmental, social, and economic point of
view and thus their sustainable management constitutes a strategic choice for the 21ste century
• Preamble
o Recognizing the need to put people and human values at the center of an enlarged and cross-
disciplinary concept of cultural heritage
o Emphasizing the value and potential of cultural heritage wisely used as a recourse of sustainable
development and quality of life in a constantly evolving society
• Operational definition EXAMEN
o Cultural heritage is a group of recourses inherited from the past which people identify,
independently of ownership, as a reflection and expression of their constantly evolving values,
beliefs, knowledge, and traditions. à interaction between people and places through time
o A heritage community consists of people value specific aspects of cultural heritage which they
wish, within the framework of public action, to sustain and transmit to future generations.
4