Nurevşan Göktepe 2021-2022
BELASTING OVER DE TOEGEVOEGDE WAARDE
Academiejaar: 2021-2022
Boek hoeft niet meegebracht worden naar de les. Gebruiken als naslagwerk.
Samenvatting van elke les komt in een Excel-document op digitap. Op tabblad 2 komen de oefeningen.
Examen: schriftelijk, open boek examen. Boek en aantekeningen mogen gebruikt worden tijdens het examen. Alles op papier mag.
Heel veel oefeningen met weinig theorie.
,Nurevşan Göktepe
KENMERKEN VAN DE BTW
• Europese wetgeving, regels zijn bijna identiek in iedere Europese land. Hoogste btw-tarief is 25% in Denemarken. Het laagste
basistarief is 17% in Luxemburg. Vermijden dat landen onderling gaan concurreren op basis van btw-tarieven.
• Verschillende tarieven
Basistarief is 21% wat neerkomt op dat alles in ons leven 21% duurder is.
6% voor levensnoodzakelijke middelen
12%
0% is niet hetzelfde als dat er geen btw van toepassing is, komt bijna niet meer voor.
• Uitgangspunt is dat btw op inkomende handelingen aftrekbaar/terugvorderbaar is, als die inkomende handelingen uitgaande
handelingen veroorzaken waarop btw verschuldigd is (45. W.BTW) = een btw-belastingplichtige
• Btw-belastingplichtige werkt als ontvanger voor de overheid
• Indirecte verbruiksbelasting
LEVERINGEN EN DIENSTEN
Btw is verschuldigd op de levering van goederen en op de prestatie van diensten. Als een bepaalde activiteit niet wordt beschouwd
als een levering of als een dienst is bijgevolg geen btw verschuldigd.
VOORBEELD 1
Een verkoper van handelsgoederen rekent een waarborg aan voor een terugneembare verpakking. De waarborg maakt
geen deel uit van de levering en is dus vrij van btw.
VOORBEELD 2
Een autoverhuurder rekent een schadevergoeding aan. Deze schadevergoeding maakt geen deel uit van de dienstverlening
en is dus vrij van btw.
Vaak is het eenvoudig om een handeling te catalogeren als levering of als dienst. Maar dat is niet altijd het geval. Nochtans is het
onderscheid tussen een levering en een dienst belangrijk, omdat de regelgeving soms verschillend is, alsook de btw-tarieven.
VOORBEELD 3
Een particulier koopt een badkamer bij een leverancier. De hele badkamer wordt in onderdelen geleverd bij de particulier
die zelf de badkamer installeert. Het gaat hier om een levering onderworpen aan 21% btw.
Als deze particulier de badkamer laat plaatsen wordt het geheel als een dienstprestatie beschouwd (zie verder “werken in
onroerende staat”). Als de woning, waarin de badkamer wordt geplaatst, ouder is dan tien jaar zal het btw-tarief slechts
6% zijn.
VOORBEELD 4
Een fietsenmaker plaatst een nieuwe lichtinstallatie op mijn fiets.
De aankoop van het materieel is een levering waarop 21% btw verschuldigd is.
De plaatsing is een dienst waarop 6% btw verschuldigd is.
BTW-BELASTINGPLICHTIGE
4 W.BTW: iedereen die zelfstandig, geregeld, in hoofdzaak of aanvullend leveringen doet of diensten presteert met of zonder het
nastreven van winst.
De persoon die op de levering van goederen of op de prestatie van diensten btw aanrekent noemen we de “btw-belastingplichtige”.
Het gaat steeds om iemand die de activiteit zelf organiseert.
VOORBEELD 5
Een accountancykantoor, in de vorm van een bv, vult de aangiftes personenbelasting in voor een aantal klanten. De
vennootschap maakt voor deze dienstverlening per klant een factuur op met 21% btw.
De werknemers van deze vennootschap, alsook de bestuurder(s), die het werk effectief uitvoeren, ontvangen een
bezoldiging. Deze bezoldiging is vrij van btw, vermits het de vennootschap is die de dienstverlening organiseert.
Als de accountant geen vennootschap heeft maar als zelfstandige in eigen naam werkt is hij btw-belastingplichtig. Het
personeel dat hij eventueel in dienst heeft is niet btw-belastingplichtig.
DE LEVERING OF DIENSTPRESTATIE GEBEURT “GEREGELD”
Een btw-belastingplichtige is iemand die geregeld leveringen doet of prestaties uitvoert. Een “eenmalige” activiteit maakt van de
uitvoerder nog geen belastingplichtige. Uiteraard is het begrip “geregeld” eerder subjectief en zal iedere activiteit feitelijk moeten
worden beoordeeld.
,Nurevşan Göktepe
VOORBEELD 6
Een particulier is aan een nieuwe wagen toe. Hij verkoopt zijn oude wagen aan een buurman en koopt een nieuwe auto bij
een garagist.
De particulier is geen handelaar, de verkoop is uitzonderlijk. Daarom moet geen btw worden aangerekend op deze
levering. De garagist handelt “in het kader van een onderneming”. Hij rekent dus wel btw aan.
VOORBEELD 7
De organisator van een jaarlijks festival is een btw-belastingplichtige. Het festival wordt jaarlijks georganiseerd en vergt
heel wat voorbereiding.
Een activiteit kan ook geregeld worden uitgevoerd vanuit een bijberoep.
VOORBEELD 8
Iemand werkt enerzijds als bediende in een accountantskantoor (hoofdberoep) en anderzijds als zelfstandige accountant
tijdens het weekend.
Deze gedeeltelijke btw-belastingplichtige is alleen btw-belastingplichtig voor de activiteiten uitgevoerd in het kader van
het bijberoep.
HET NASTREVEN VAN WINST IS VAN GEEN BELANG
Iedereen kan btw-belastingplichtig zijn. Niet alleen zelfstandigen en vennootschappen, maar ook vzw’s, feitelijke verenigingen en
zelfs particulieren. Als iemand op geregelde basis een activiteit uitvoert die niet uitdrukkelijk door de btw-wetgeving is vrijgesteld,
is deze persoon btw-belastingplichtig.
VOORBEELD 9
Een vzw-sportclub baat een cafetaria uit. De vzw is btw-belastingplichtig.
VOORBEELD 10
Een particulier verhuurt garageboxen. Deze particulier is btw-belastingplichtig.
ART. 4 WETBOEK BTW: “WIE IS BTW-BELASTINGPLICHTIG”?
Voorgaande items brengen ons tot de definitie van de btw-belastingplichtige, zoals beschreven in artikel 4 van het wetboek btw.
Wie is btw-belastingplichtig?
“Eenieder die in de uitoefening van een economische activiteit geregeld en zelfstandig, met of zonder winstoogmerk, hoofdzakelijk
of aanvullend, leveringen van goederen of diensten verricht die in het wetboek btw zijn omschreven, ongeacht op welke plaats de
economische activiteit wordt uitgeoefend”.
Definitie met nadruk op iedereen die zelfstandig en geregeld leveringen doet of diensten presteert in hoofdzaak of aanvullend met
of zonder winstoogmerk. Altijd over leveringen van goederen of diensten. Onderscheid goederen en dienst kan belangrijk zijn om
regeling toe te passen.
Nastreven van winst is van geen belang.
vb. Een particulier koopt een badkamer bij een leverancier. De hele badkamer wordt in onderdelen geleverd bij de particulier die zelf
de badkamer installeert. Het gaat hier om een levering onderworpen aan 21% btw.
à De wetgever gaat ervan uit dat iedereen die zelfstandig leveringen doet of prestaties verricht btw-belastingplichtig is.
DE KLEINE VRIJGESTELDE ONDERNEMING (KVO) (51 W.BTW)
Uit het voorgaande volgt dat de uitgevoerde activiteit bepaalt of iemand al dan niet btw-belastingplichtig is. Maar, als de omzet op
jaarbasis de 25.000 euro niet overschrijdt, kan men opteren voor de vrijstellingsregeling voor de kleine onderneming (VR). Deze
vrijstellingsregeling geldt nooit voor werken in onroerende staat, voor de levering van oude materialen en als in de horecasector
een geregistreerde kassa verplicht is.
VOORBEELD 11
De verhuurder van garageboxen (zie voorbeeld 10) kan opteren voor de vrijstellingsregeling als hij het grensbedrag niet
overschrijdt. In dat geval verhuurt hij zonder btw.
VOORBEELD 12
De accountant (zie voorbeeld 8) kan opteren voor de vrijstellingsregeling indien hij het grensbedrag niet overschrijdt. In
dat geval factureert hij zonder btw.
à Een btw-bp met een beperkte omzet kan, behoudens uitzonderingen opteren voor de regeling van KVO.
, Nurevşan Göktepe
SOMMIGE ACTIVITEITEN ZIJN STEEDS VRIJGESTELD
Art. 44 van het W.BTW somt een aantal van btw vrijgestelde activiteiten op. (Uitgaande handelingen zonder btw)
• Familiale bemiddeling, schuldbemiddeling, voorlopig bewindvoerder uitgevoerd door advocaten (gerechtsdeurwaarders)
aangesteld door een rechter.
• Prestaties verricht door artsen, tandartsen, kinesitherapeuten, met uitzondering van louter esthetische behandelingen (ruimer:
medische en paramedische dienstverlening, ziekenhuizen, ambulancediensten).
• Dienstprestaties met betrekking tot maatschappelijk werk en sociale zekerheid (RVT, kinderbewaarplaatsen, gezinshulp, …).
• Sportinrichtingen (actieve sportbeoefening).
• Onderwijs.
• Exploitatie van musea, bibliotheken, culturele instellingen, …
• Onroerende verhuur (zie later).
• Kansspelen.
• Sommige financiële diensten, postzegels, …
AFTREKBARE EN VESCHULDIGDE BTW
Een btw-belastingplichtige zal btw aanrekenen op de door hem gedane leveringen en/of dienstprestaties. Deze btw zal hij moeten
doorstorten aan de overheid, hij is dus btw verschuldigd.
Anderzijds heeft hij recht op aftrekbare btw (art. 45). De btw die hij betaalt op de inkomende handeling is aftrekbaar
(terugvorderbaar) als die inkomende handeling een uitgaande handeling veroorzaakt waarop verschuldigde btw wordt
aangerekend.
VOORBEELD 13
Een handelaar in computers koopt computers aan (10.000 euro + 21% btw). Vermits hij deze computers zal verkopen met
verschuldigde btw zal hij de 2.100 euro btw die hij zelf betaald heeft kunnen recupereren.
Stel dat hij deze computers verkoopt voor 15.000 euro + 21% btw. De verschuldigde btw is dan 3.150 euro. Hij zal daarom
effectief 1.050 euro aan de overheid verschuldigd zijn (= 3.150 – 2.100). Deze 1.050 euro is trouwens 21% op de
winstmarge (5.000 euro), vandaar de benaming btw of “belasting over de toegevoegde waarde”.
VOORBEELD 14
Een accountant koopt een computer aan. Hij zal deze uitsluitend gebruiken voor zijn beroepswerkzaamheden als
accountant. De accountant zal zijn dienstprestaties aan zijn klanten factureren met btw. Dus is de btw op de aankoop
aftrekbaar.
VOORBEELD 15
Een huisarts koopt een computer aan die hij uitsluitend zal gebruiken in zijn praktijk. De huisarts rekent aan zijn klanten
geen btw aan (vrijgesteld volgens art. 44). Bijgevolg kan hij de btw op de aankoop ook niet recupereren.
VOORBEELD 16
Een consultant heeft geopteerd voor de vrijstellingsregeling voor de kleine onderneming.
Hij zal aan zijn klanten dus geen btw aanrekenen. Bijgevolg heeft hij geen recht op aftrekbare btw op zijn aankopen.
Terugvorderbare btw (aankopen) Verschuldigde btw (verkopen)
7.000,00 10.000
à Te betalen btw = 3000 op btw-aangifte
Terugvorderbare btw Verschuldigde btw
15.0000 11.000
à Terug te krijgen btw = 4000
HET BTW-AANGIFTEFORMULIER EN PERIODICITEIT VAN DE AANGIFTE
Een btw-belastingplichtige zal periodiek meerdere inkomende en uitgaande handelingen hebben.
Het afzetten van de aftrekbare btw ten opzichte van de verschuldigde btw gebeurt daarom niet per handeling, maar periodiek
(maandelijks of driemaandelijks), via de btw-aangifte.
De maandaangever is iemand met een jaaromzet die de 2.500.000 euro overschrijdt.
De kwartaalaangever is iemand met een jaaromzet tot 2.500.000 euro.
Dit grensbedrag wordt teruggebracht tot 250.000 euro in geval van verkoop van brandstoffen, computers, gsm’s, randapparatuur,
auto’s.
Afzetten van aftrekbare btw t.o.v. de verschuldigde btw gebeurt periodiek via btw-aangifte per kwartaal of maandelijks.
