Resume
Samenvatting Beroepsethiek 2eBATP Vives Kortrijk 21-22
- Cours
- Beroepsethiek
- Établissement
- Katholieke Hogeschool VIVES (VIVES)
Een samenvatting van de cursus en powerpoints, die beschikbaar waren op Toledo.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
BEROEPSETHIEK: SAMENVATTINGHoofdstuk 1: Wat is relationele ethiek?
1. Hebben we een probleem?
Psychologisch consulenten worden geconfronteerd met complexe situaties.
Allerlei methodieken en praktijken om hiermee om te gaan.
Maar is een methodiek voldoende voor een goede psychologische praktijk?
De vraag naar de filosofie waarin men zijn methodiek inbedt.
De moeilijkheid met dergelijke funderingsvragen is dat de ethiek, als filosofische discipline, niet
onmiddellijk een antwoord biedt.
Totalitaire <-> relationele filosofie.
- Hoe gaan we om met de hulpvraag van de cliënt: totalitair of relationeel?
- Meent men dat men zijn psychologische praktijk totaal kan funderen of eerder slechts
relationeel.
Relationele ethiek sluit aan bij het relationeel mens- en maatschappij beeld ‘bio-psycho-socio-
relationeel mensbeeld’.
Vanuit een relationele ethiek gaan we ons handelen niet funderen in één of ander abstract of
bovennatuurlijk begrip. We gaan aan de slag met het netwerk van relaties, de vele factoren die het
leven van een cliënt uitmaken om het goede te doen.
Bij elk psychologisch probleem spelen vele dynamieken, lagen of factoren. Die hebben allemaal een
invloed en impact. Als psychologisch consulent werk je in en met dit netwerk.
In het verleden (voor jaren ’60) waren er eenvoudigere antwoorden. Het leven was heilig. Dus vb
euthanasie totaal onmogelijk. Staat niet los van de toenmalige samenleving. Dit verbod was een
uiting van hoe mensen toen over zichzelf dachten, hoe ze hun leven betekenis gaven.
Welke filosofie en erbij horende ethiek leefde er toen?
Het fundament voor zoveel duidelijk was een vast omlijnd religieus kader met klaar en
welonderscheiden antwoorden. Wat mocht, kon en moest lag totaal vast.
Ons ethisch aanvoelen is gewijzigd sindsdien.
- De wijze waarop we ons leven betekenis geven is gewijzigd.
- Antwoorden op dergelijke ethische thema’s zijn vandaag niet meer evident. Totale
antwoorden zijn niet meer evident.
1
,Het verlaten van de klassieke totalitaire religieuze ethiek toont hoe onze samenleving steeds meer
vertrekt vanuit een filosofie van de relatie – alhoewel er ook een aantal totalitaire tegenwegingen
aan de gang zijn. Dit is ook voelbaar in de psychologische praktijk.
In de samenleving en psychologische praktijk staan een aantal ethische kaders (of filosofieën) met
elkaar in spanning/discussie. Er is een filosofisch-ethisch debat aan de gang.
2. Een fundamenteel filosofisch-ethisch debat
Er is een debat tussen verschillende wijzen waarop men zijn praktijk fundeert. We bespreken er vier:
1) Toenemende mathematisering, formalisering of rationalisering van de hulpverleningssector.
- Materialistisch of modern
- Denkt in mechanische termen over menselijke relaties.
- Elke ethische vraag wordt louter vertaald in monetaire, juridische en technische
(meetbare) procedures of contracten.
- Menen via metingen vaste procedures voor psychologische problemen te kunnen
ontwikkelen.
- Menen een probleem (en in extremis het leven) totaal te kunnen beheersen en op te
lossen.
- Vb. onderzoek naar een bepaalde therapie voor een bepaalde psychopathologie geeft aan dat de cliënt 10
therapie sessies nodig heeft. Deze meting krijgt obv wetenschappelijke argumenten het statuut van
‘objectieve waarheid’. Er worden standaardtherapie van tien sessies afgeleid. Wordt aan elke cliënt
aangeboden vanuit het idee dat elk psychologisch probleem totaal aan die algemene objectieve standaard
beantwoordt. Ethiek wordt een leervak met procedures, technische afspraken, … Elke begeleiding moet na
een x-aantal sessies leiden tot een ‘outcome’, liefst meetbaar.
- Vb. Cliënt biedt zich aan bij de CAW. Doet verhaal aan een psychologisch consulent, waarna deze op de
computer allerlei criteria aanvinken. Verhaal van de cliënt wordt intern besproken, daarna uitnodiging voor
een nieuw gesprek, omdat de aanmeldcriteria en hulpvraag nog niet duidelijk genoeg zijn. Cliënt moet
opnieuw zijn verhaal doen… Men meent dat men duidelijk en scherp afgelijnde definities van sociale
problematieken in de realiteit kan herkennen en dat het leven aan dergelijke definities beantwoordt.
- Het kwaliteitsbeleid:
o Decreet van 17/10/2003 over kwaliteit van gezondheids- en welzijnsvoorzieningen.
o Wetgever verordent in dit decreet de hulpverleningssector om systematisch werk
te maken van kwaliteit, met als doel om verantwoorden zorg te verstrekken.
o Door het organiseren van overleg en door systematische zelfevaluatie van alle
medewerkers binnen de steun verlenende voorziening.
Men kiest dus om het kwaliteitsbeleid door middel van een kwantificerende
en procedurele methodiek uit te werken.
- Vb. bijzondere jeugdzorg: idee dat zorgverleners neutraal en objectief moeten straffen -> directeur,
geïnspireerd door die kwantitatieve kwaliteitsfilosofie wil een computerprogramma voor het eerlijk
berekenen van straffen. Dit is ethisch wanneer men meent dat men zijn ethiek moet funderen in objectiviteit
en mathematische evidente procedures. Maar… is dit een relevant fundament?
2
, 2) Individualisering en vermarkting van ethiek
- Een psychologische praktijk wordt louter (of totaal) een economische zaak van het
individu.
- Vb. onderzoek toont aan dat bepaalde therapie 10 sessies vraagt, dan wordt aan die therapie een recht op
terugbetaling van het ziekenfonds of een privé verzekeraar gekoppeld. Maar cliënt is na 10 sessies nog niet
voldoende gerevalideerd. Er stelt zich de vraagt naar de verantwoordelijkheid. Iets of iemand moet in de
behandeling hebben gefaald. Iemand heeft zijn plicht of verantwoordelijkheid niet genomen. Stel dat de cliënt
nog 4 extra sessies nodig heeft. Wie gaat dit betalen? Wie heeft zijn plicht niet gedaan en dus wie draait op
voor de kosten?
- In de ganse hulpverlenings- en gezondheidssector kennen we vandaag dergelijke
discussies.
- Hulpverlening wordt hiermee meer en meer een economische realiteit.
o Het wordt een zaak van contracten, financiën, efficiëntie, rechten en plichten.
- Wanneer een opleiding op deze manier kijkt naar hulpverleningspraktijk, wordt een vak
ethiek snel ingevuld met enkel rechtsvakken, economie en deontologie.
- We merken hoe de individualisering en vermarkting van de psychologische praktijk
samen spoort met de mathematisering ervan.
o Vermarkting vraagt een psychologische praktijk die objectief in procedures kan
gegoten worden.
o Objectiviteitsideaal in huidige wetenschappen sluit daar goed op aan.
o Je ziet hoe wetenschap, technologie en kapitaal in toenemende mate een rol
spelen in de hulpverlening en gezondheidszorg.
o De synergie tussen al die factoren is ook een politiek thema.
In een moderne economie, waarbij de groei eindeloos of totaal moet zijn,
wordt uiteindelijk ook de psychologische praktijk een onderdeel van de
markt. Het totaliseren (of vernauwen) van de wetenschap tot een objectieve
mathematische wetenschap is in die zin ook een politieke keuze.
3) Relationele ethiek
- Meent dat we een ethisch probleem nooit totaal kunnen oplossen.
o Meent dat er nooit evidente kaders (noch religieuze, noch wetenschappelijke) zijn
voor het omgaan met ethische problemen.
- Relationele ethiek evalueert het wegvallen van totale ethische kaders positief.
o Dit biedt een kans om beter te doen.
- Sluit aan op een evolutionair of sociaalecologisch denken dat meent dat toeval een
intrinsiek element uitmaakt van de werkelijkheid.
o Hieruit volgt dat de werkelijkheid, het leven en dus ook psychologische praktijk
nooit totaal beheersbaar is.
o Waarheden zijn dus nooit zomaar toe te passen, zijn niet zomaar evident.
- Psychologie als wetenschap is niet onbelangrijk!!
o Psychologie leert ons iets over de mens en wereld.
o De relationele ethiek wil zich niet buiten de psychologie plaatsen.
o Objectieve wetenschappelijke kennis is niet onzinnig.
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ruthvanryckeghem. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
55628 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans