Dit is een samenvatting van het deel ECONOMISCHE GESCHIEDENIS van het vak "mens, samenleving en economie". Het bevat de slides, aangevuld met de notities uit de les.
Great Divergence
Industriële Revolutie
Meerdere aspecten: inkomen, koopkracht, consumptie, demografie,…
Focus op Wereld en West-Europa
Op een welbepaald moment in de geschiedenis kantelt de welvaart tussen het Oosten en het
Westen; het Westen neemt het voortouw. Waarom? 1 van de elementen die heel duidelijk is is de
industriële revolutie die een belangrijke rol heeft gespeeld.
Op dat moment maken we in Europa de verandering van een agrarische economie naar een
industriële economie (denk bv aan de film Daens).
Consumptie, honger en overvloed
Consumptiepatronen
Evolutie voedselsystemen, vroeger en nu
Focus op België en West-Europa
Dankzij de industriële revolutie wordt het leven hier in het algemeen beter. Maar hoe kun je
welvaart meten? Wat zijn welvaartsindicatoren? (bv Kan men lezen en schrijven? Hoeveel
percentage van de bevolking is hoger opgeleid? BBP? Levensverwachting?
Hoe evolueren consumptiepatronen, aan wat geeft men zijn geld uit? Aan wat geeft men zijn geld uit
om te eten?
Arbeiders midden 19e eeuw geeft gemakkelijk 80-90% uit aan zijn eten en drinken. Vandaag de dag
is dat 14-15%. Dit is een gigantische evolutie er is dus veel ruimte in het bestedingspakket
vrijgekomen voor andere zaken. Dit zegt veel over de welvaartsevolutie.
Grootste verschil tussen stad en platteland; grote steden kun je laten ontwikkelen als er iemand is
die voedsel produceert , over produceert, in een surplus en dan zo dit kunnen verhandelen. Dit is 1
van de verklaringen dat wij in de lage landen hoge ontwikkeling hebben omdat we veel vruchtbare
gronden hebben en zo kunnen steden zich ontwikkelen.
,Topic 1. Economische groei, welvaart en ongelijkheid
Hoofdstuk 1. The Great Divergence
The great Divergence: Onevenwicht tussen vraag naar voedsel en aanbod naar voedsel =>
voedseltekorten => geen toekomstperspectief => opstand.
Euraziatische en Afrikaanse handelssysteem, 15 de eeuw
15e eeuw
Wat valt op als je de kaart leest?
Waar ligt de kern van de wereldeconomie (wereldhandel) : de regio’s die rood omcirkeld zijn. Kern
van de wereldhandel bevindt zich vooral in India, China (Midden-Oosten). En via deze handelsroutes
komen exotische producten naar het Westen.
,15e eeuw
Zheng He is Indische oceaan aan het onderzoeken om economische relaties aan te gaan, schepen
zijn er bv veel groter en beter dan die van Europa .
!! 1433 STOPT de keizer met de onderzoeken.
WRM? => Weten we eigenlijk niet zo heel goed, 2 hypotheses:
1. Toenemende contact met andere culturen zou de Chinese cultuur kunnen bedreigen, ze
wilden de cultuur afschermen van andere culturen.
2. Politiek afschermen, Keizer was de God op aarde. Hij wou eigen positieve beschermen.
Wat als hij nog 20 jaar verder was gegaan? Dan hadden ze misschien een direct handelscircuit
gemaakt naar West-Europa. ! 15de eeuw is dus een heel belangrijk keerpunt in onze
wereldgeschiedenis!
1. Inleiding
de
15 eeuw keerpunt in de wereldgeschiedenis (Vanaf dat moment begint de economische balans te
veranderen. Europeanen gaan continenten met elkaar verbinden. )
Grote rijken (Islam, India, China, Europa) vele gelijkenissen
Vanaf 1500 meer contacten op wereldschaal – Globalisering
Versneld vanaf 19de eeuw = Industriële Revolutie
‘The Rise of the West’ & ‘The Great Divergence’ (Huntington)
Wanneer: 1750, 1800? Of vroeger?
Oorzaken? Verklaringen?
1. Hoe groot was/is de kloof?
Grote verschillen tussen arm en rijk
1800 = 1/5e wereldbevolking bezit 60% rijkdom
2010 = is dat 85%
Rijkdom vooral geconcentreerd in het Westen – vooral na 1800
Hoe meten?
Data weinig betrouwbaar, bijvoorbeeld BNP
BNP goede indicator?
Grote verschuivingen sinds 1800
Welvaart wordt in de 19e en 20e eeuw steeds meer in de handen gelegd van een kleinere groep.
BNP goede indicator? Vertelt een bepaald aspect over de werkelijkheid.
, Kritiek:
- Je ziet niet de verschillen tussen de bevolking
- Is alle productie positief? Wat zijn de negatieve effecten van productie bv milieu effecten of bv je
moet veel meer auto’s herstellen/ produceren door ongevallen.
Regionale verdeling mondiaal GDP, 1000-2003
Hoe verder we terug gaan in de tijd hoe meer korrels zout we erbij moeten nemen.
Waarom is deze grafiek interessant? => Deze grafiek weergeeft heel duidelijk wat de great
divergence en de great convergence nu eigenlijk is.
BNP per capita, in 1990 Dollars, 1500-1950
Grafiek laat belang van 18e en 19e eeuw zien.
Voor 1800 kern industriële productie buiten Westen;
China + India: >50% voor 1800, en 5% begin jaren 1900
Westen en IR grote groei: 32% in 1800 en >80% in 20 ste eeuw
Dus: ‘Great Divergence’ tussen 1700 en 1900 (Op 100 jaar tijd is er een enorme shift. Great
divergence zet zich door tussen 1700 en 1900. Later 20ste eeuw de great convergence.)
Vanaf late 20ste eeuw ‘Great Convergence’
Verklaring?
Opkomst Westen niet onvermijdelijk/noodzakelijk
Uniek cumulatief proces: wortels in en buiten Europa
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur ghizlanebattah. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
