Thomas More Mechelen
Campus Kruidtuin
-
1 BA kleuteronderwijs
Charlotte Van der Heyden
-
Beeld 1
Kirsten Marit
Hoofdstuk 1: Visie over beeld vanuit verschillende
invalshoeken
1. Beeld in de kleuterklas
Een beeld is een communicatiemiddel, net als woorden en zinnen hebben beelden een inhoud.
- Met woorden en zinnen maak je woordtaal
- Met beelden maak je beeldtaal
2. 2 streefdoelen van beeld
a. Kinderen bewust maken van de functie, de
bedoelingen en de impact van beelden
In onze maatschappij wordt er zeer veel gebruik gemaakt van beelden en dit zal alleen nog maar
toenemen → we leven dus in een echte beelden cultuur! Dag in dag uit worden we geconfronteerd
met de grote hoeveelheid beelden.
voorbeeld: televisie, reclamebeelden, kunst, …
Beelden spreken vaak voor zich, ze nemen de plaats van woorden in → het is een
sterk communicatiemiddel. Eenvoudige beeldtaal moet niet vertaald worden, maar
heeft een universeel karakter.
voorbeeld: wasvoorschriften in je kleren, logo’s voor de in- en uitgang, …
Het is de bedoeling om de kinderen deze beeldtaal beter te leren begrijpen en ze deze beelden te
laten interpreteren, maar dit steeds vanuit een kritische houding!
voorbeeld: photoshop!!
, b. Vaardigheden verwerven om zelf een eigen beeldtaal te
ontwikkelen
Naast het eigen werk en dat van klasgenootjes, voorbeelden uit de kunstwereld en andere culturen
is het belangrijk om ook de dagelijkse omgeving van het kind te betrekken. De visuele wereld zal
lang zijn belangrijkste referentiekader blijven!
We leren kleuters gerichter kijken, door het gebruik van allerlei materialen en technieken,
ontdekken en experimenteren ze met de verschillende mogelijkheden → zo lukt het hen om zich
bewuster uit te drukken via beeldtaal.
voorbeeld: een kleuter dat bang is van het donker, maar door een tekening met witte verf op
zwart papier hierover kan praten
3. Leerprocessen: beschouwen en creëren
Beschouwen Creëren
☞ Kijken met je hele ik - het is kritisch kijken, ☞ Je gaat in de eerste plaats zelf actief aan de
vergelijken, waarnemen, reflecteren tijdens het slag. Je maakt iets, je probeert de beelden die je
waarnemen van kunstzinnige expressies in gedachte hebt, weer te geven. → je ontwerpt
onderzoekt en realiseert.
☞ Een oog is meer dan een fotocamera - je wilt
het beeld beter leren kennen, je probeert er zin ☞ Het experimenteren met en het ontdekken
en betekenis aan te geven, je geeft het een plaats van materialen is nodig om mogelijkheden te
en brengt het in verband met je eigen leven zoeken om tot een eigen (beeld) taal te komen.
☞ Slaag je erin de waarneming te ontwikkelen, ☞ Daarna doelgerichte keuze in functie van
dan ontwikkel je de hele persoon > want zien, eigen indrukken/ gevoelens in beeldtaal weer te
gebeurt niet alleen met de ogen geven, …
“Grondig beschouwen heeft te maken met
bekijken, gericht waarnemen, verwoorden,
reflecteren, …”
, Beide processen hebben raakpunten - een wisselwerking tussen beide begrippen:
°Door kinderen bewuster te doen beschouwen, verrijken we de mogelijkheden om te
creëren. Door kinderen te stimuleren tot creëren, stimuleren we ze ook om beter te
beschouwen.
Via het beschouwen en creëren leert men de beeldtaal begrijpen en wordt het beeldend geheugen
vergroot.
→ het creëren wordt voortdurend doorkruist door reflecteren, gericht waarnemen, verwoorden,
vergelijken, …
Tijdens het beschouwen gebeurt het vaak dat we iets verbeelden en tijdens het creëren kunnen we
niet anders dan voortdurend beschouwen!!
4. Beeld als onderdeel van de muzische vorming
Door te kijken, te luisteren, te voelen en te proeven; kortom met al zijn zintuigen neemt het kind
de wereld om zich heen waar.
☞ Via verschillende uitdrukkingsvormen (zowel verbaal als non-verbaal) probeert het kind
hierover met anderen te communiceren.
☞ Via verschillende expressievormen, zoals gebaren, beelden, klanken en bewegingen maakt de
kleuter zijn opgedane indrukken duidelijk. Het laat zien hoe het de wereld beleeft en zijn ervaringen
verwerkt.
→ Muzische vorming werkt aan de totale persoonsontwikkeling van ieder kind door bezig
te zijn met bepaalde accenten, technieken en uitdrukkingsvormen. Zo leert het kind met
verschillende communicatievormen om te gaan en deze ook te waarderen.
5. Muzische grondhouding
De muzische grondhouding speelt een belangrijke rol in het ontwikkelingsproces van kinderen.
Het is een verzameling van attitudes die belangrijk zijn om muzisch te kunnen werken. Wanneer je
vanuit de muzische grondhouding vertrekt
- sta je open voor nieuwe dingen
- geniet je ervan bezig te zijn met de dingen die je omringen
- durf je je eigen expressiestijl tonen
- heb je respect voor andermans mening en andere culturen
- geniet je van de fantasie, de originaliteit, de
creativiteit en de zelfexpressie in
‘kunstwerken’
Werken aan die muzische grondhouding is een
voortdurend proces, het is de bedoeling dat je jezelf
